Author: Frikki

Léttavagn frá 1860 til 1869 #1Léttavagn frá 1860 til 1869 #1

0 Comments

Buggy eins og hún heitir á frummálinu, einstaklega fallegt eintak!


Olmsted Falls geymir þessa gullfallegu léttakerru (Buggy). Stór glæsileg léttakerra smíðuð 1860 til 1869 eða á þeim áratug. Uppgerð í það ástand sem eru gæði fyrir safn fyrir einhverjum árum síðan. Það finnst ekki betra eintak af orginal léttakerru. Alltaf geymd inni við bestu aðstæður, raka og hita. Getur aðeins verið sýnd áhugasömum með fyrir fram pöntun á tíma.









Þýðandi og skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Wagon Buggy #1Wagon Buggy #1

0 Comments

Ný uppgerð Rauð og eiguleg!


Flott ástand, tveggja sæta fjarlæganleg sem taka 4. Líka hægt að fella bökin fram. Harðviðarhjól með járngjörð. Bremsur og uppstig til að auðvelda aðgengi. Opnanlegur afturhleri, niðurfellanlegur dúkur á þrjá vegu til að verjast úrkomu og vindi. Ekkert er minnst á smíðaár.
Helstu mál. Framhjól 38″ eða 96,52 cm Afturhjól 42″ eða 106,68 cm Single tree (Eintré) 40″ eða 101,6 cm Dráttarsköft 78 frá Single tree eru 198,12 cm, heildarlengd 962 eða 243,84 cm. Vagnskúffa 37″ X 72″ eða 93.98 cm X 182.88 cm. Vagninn er 84″ eða 213,36 cm, heildarhæð X 68″ eða 172,72 cm. Heildarbreidd með hjólnöfum er vagninn 192 cm og heildarlengd með dráttarsköftum er 487,68 cm.


Wagnon Buggy hlýtur að þýða að þessi vagn sé millistig milli Wagons og Buggy ( Bændavagns og kerru/léttavagns)









Gerður upp af Lemuel King í Chambersburg, Pennsylvaniu segir textinn með myndunum en ég hallast að því að það eigi að vera upphaflegi vagnsmiðurinn vegna þess að skiltið/merkingin á vagninum lítur út fyrir að hafa verið á vagninum um aldur hans og ævi!

Þýtt og yfirlesið Friðrik Kjartansson ásamt skrásetningu

Yfirlestur: malfridur.is

Búslóða fluttninga vagn!Búslóða fluttninga vagn!

0 Comments

Framleiddur af Thomas Stell, vagna og yfirbyggingasmið 1909!

No 1. 1– Stærð yfirbyggingar 353,68 m x 170,7 m Verð £ 5500
No 2. 2- Stærð yfirbyggingar 396,24 m x 182,88 m Verð £ 6400
No 3. 3- Stærð yfirbyggingar 445,08 m x 211,68 m Verð £ 7200
No 4. 4- Stærð yfirbyggingar 487,68 m x 213,12 m Verð £ 8000
Með bremsum og fjöðrum. Skaft fyrir tvo hesta er innifalið í verði. Niðurtekin afturöxull til að geta aftur fellt gólfið niður til frekara rýmis.


Heimild: Sölubæklingur Thomas Stell frá 1909

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Póstvagna tengd málverk!Póstvagna tengd málverk!

0 Comments

Hér er hvert meistaraverkið af fætur öður!













Póstvagn rændur #1

Konfekt vagninn!Konfekt vagninn!

0 Comments

Framleiddur af Thomas Stell, vagna og yfirbyggingasmið 1909!

Verð £ 3810. Sendiferðavagn sem flutti sælgæti og gotterí, líklega líka konfekt, annaðhvort í búðirnar eða til almennings. Útbúinn með lömpum og letur útfært í listrænum stíl úr gæða enskri gyllingu. Góð uppstig, vönduð hlíf framan við kúskinn, fjaðrir þrjár, ein þversum aftan tengd við enda beggja langsum fjaðranna og falleg skreyting í þaki yfir kúskinum og neðarlega á miðri hlið. Stærð yfirbyggingar: Lengd 152,4 cm x breidd 1097,28 cm x hæð 121,92 cm


Heimild: Sölubæklingur Thomas Stell frá 1909

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Á hlaðinu heima ásamt texta USA!Á hlaðinu heima ásamt texta USA!

0 Comments

Hér eru og verða margir gullmolar í formi mynda!


Á hlaðinu heima í Nebraska 1890. Fengið að láni frá Old Photos á Facebook.


Nýbýlisfjölskylda í Nebraska 1888. Heimild: Fengið að láni frá Old Photos Facebook


Í fjóra áratugi sat fyrrverandi forstöðumaður heimastjórnar, Solomon D. Butcher, fyrir hjá fjölskyldum forstöðumanna og búfénaði þeirra fyrir framan fátæk heimili þeirra í miðhluta ríkisins. Árið 1886. Tveimur árum eftir að William H. Moore Sr. og fjölskylda hans flutti frá Elkhart-sýslu í Indiana til heimahaganna nálægt Sargent í Custer-sýslu. Butcher ljósmyndaði Hoosiers-hjónin fyrrverandi á heimili þeirra.


Bóndabær í Nebraska, Custer Co 1887. Stórmerkileg mynd. Fyrir það fyrsta sjáum við hús sem er hlaðið úr torfi og sennilega einhverju grjóti á svolítið annan hátt en Íslendingar gerðu á þessum árum. Svo sjáum við plóg sem hefur líklega verið með nauðsynlegustu amboðunum ásamt hestunum og uxum og kúm. Eitthvert af þessum dýrategundum dró plóginn, sem var undirstaða matvælaræktunar og framleiðslu að minnsta kosti fyrir fjölskylduna. Við sjáum svo Hverfistein svo hægt væri að halda biti í öllum þeim verkfærum sem þurftu bit. Síðast en ekki síst ásamt myndarlegu heimilisfólki sjáum við hestvagninn, lífæðin fyrir fjölskylduna til þéttbýlisins. Á hestvagninum virðast vera tunnur sem ábyggilega eiga að innihalda matvæli sem búið er að rækta eða þá aðföng úr þéttbýlinu.
Frásögn skrifaði: Friðrik Kjartansson. Mynd fengin að láni á Old America Photos Facebook.

Þýðing og skránsetning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridru.is

Strætis og víðavagnsmyndir USAStrætis og víðavagnsmyndir USA

0 Comments

Hestvagnar og fólk, það er málið!


Elsie, North Main Michigan


Ískaupmaður í New York


Ískaupmaður í New York


Fjölskylda við yfirbreidda vagninn sinn í Nebraska 1886


Miðbær Salisbury, Maryland 1906


Dayton Flathead Lake Montana


Nautalestin 1877. Nautalestir eru heiti þessa fyrirbæris þó svo notuð hafi verið geld karldýr. Skiluðu sér 8 – 12 mílur á dag. Ef teymið dró fjóra vagna hefðu Uxarnir getað dregið 12.000 plús pund af farmi. Kúskurinn gekk með vögnunum enda höfðu þeir engin sæti. Fljúgandi hál leðja gerði ferðalagið stórhættulegt niður brekkur. Valentine verslunin á myndinni var með stígvél útstillt hangandi á útvegg til vinstri, skór til hægri. Tveggja hæða hótelið hafði aðeins einn stromp fyrir augað og því gátu hótelgestir ekki reiknað með upphituðu herbergi. Crook City, Suður-Dakóta var einn af bæjunum sem spratt upp fljótt eftir að Black Hills-leiðangur George Custer árið 1874 sem hafði fundið gull á svæðinu. Myndin er eftir F.J. Haynes. Mynd fengin að láni á OLD WEST LEGENDS, Outlaws, Gunfighters, Lawmen Facebook


Portland Michigan


Dodge City, Kansas á sjöunda áratug nítjándu aldar.


Strætisaugnablik Georgetown seint á 19. öld. Sögð lituð af Duhem Bræðrum. Mynd fengin að láni hjá Heartfelt History Facebook.


Nebraska kornakur. Ár ekki vitað. Fannst í tunnu með gömlum myndum í Lincoln-forngripaverslun. Kannski getur einhver hjálpað mér að skilgreina myndina? Gæti verið hvar sem er á þessari rólegu, trjálausu sléttu. Konan með vopnin er engin „late lepjandi“ borgarstelpa, Colt 45 segir það. Pabbi hennar virðist vera í fremsta vagninum. Þau eru með sex sinnum tvo hesta og múlrekadregna hliðarvagna sem eru barmafullir uppskeru dagsins. Heimild:


Suðurstræti (South Street), New York 1901. Heimild: Postcards from old New York Facebook.


Gamla New York 1890 „Erie“ járnbrautin (957 Broadway) var miðasala hér síðan um 1869. Framtíðarsvæði Flatiron Building (1902). Á bak við það á St Germain Hotel (Broadway og 22 nd St) er blikkandi rafmagnsmerki með marglitum ljósum hér í mörg ár, sem ýtir undir „Swept by Ocean Breezes.“ Mark Twain var 1895 viðskiptavinur Oriental Hotel (1880-1916) í Coney-eyju. Manhattan Beach Hotel (1877-1912) stóð einnig við Coney-eyju. Í vinstri miðju er „American Art Galleries“ á Broadway og 22. St (NE Corner). Ljósmyndari óþekktur. Fengið að láni frá The Old New York Page Facebook. Friðrik Kjartansson skráði. Þýðing: Vélþýðing.is Yfirlestur: Yfirlestur.is


Helena Montana 1874. Fengin að láni af Old West Remembered Facebook.


Fjölskylda og yfirbreiðslusegl-vagninn þeirra ásamt hestum í Kansas, 1908 Heimild: Mynd fengin að láni frá Old Photos Facebook


Vagnar að aka inn í El Paso á síðasta áratug 19. aldar. Sérstakt að sjá nautgripi valsa um stræti. Stórmerkileg mynd.


Sendiferðavagn Grand Union Tea Co. 1897. Mynd fengin að láni frá The Antique Carriage Collectors Club á Facebook. 1915 opnaði fyrirtækið stærðarhús með höfuðstöðvar í Brooklyn 68 stræti
Heimild: https://www.brownstoner.com/


Michigan í upphafi 1900. Hugsanlega notaður til að vökva, spreyja yfir trén einhverra hluta vegna, einhver ræktun í trjátoppunum.


Pat Hamlin á Facebook. Guli miðinn sem fylgdi sagði að þetta væri á Möltu. Einu gömlu hótelin í Vestrinu sem ég finn hingað til eru í Montana, Kalispell, en það er múrsteinahlaðið. Ég held 1 Ave. Annað hótel var skráð í Conrad, Montana en ég get ekki fundið neitt þar. Hvað veist þú um þetta? Á myndinni lengst til hægri er Buggy hestvagn, léttavagn.


Uppboðssamkoma á lifandi búpeningi nálægt Merrill í Oregon.

fengin að láni frá Old West History & Cultures Facebook. Þýðing og skráning Friðrik Kjartansson.

Daði Sigurðson fyrrum bóndi segir frá!Daði Sigurðson fyrrum bóndi segir frá!

0 Comments

Upplifanir og frásagnir um vagnasmíði á Íslandi!


Nýlega var ég að skoða myndir á netinu sem sýna hvernig smíðuð eru vagnhjól úr tré, svokölluð pílárahjól. Aðferðirnar virðast vera býsna þróaðar og beita smiðirnir mikilli færni við verkið. Einnig eru verkfæri þeirra mörg hver sérhæfð og talsvert flókin að gerð en byggja á gamalli tækni. Samt sjást þeir nota nútíma rennibekki og hulsubora sem ekki þekktust áður fyrr. Járngjarðirnar er nú hægt að rafsjóða saman, en fyrr meir var ekki um annað að ræða en eldsjóða þær. “Vagnamenning” í okkar landi var ekki mikil, byrjaði seint og stóð stutt,

varla nema áttatíu ár. Tæplega notaðir nema tveggja hjóla hestvagnar. Samt munu menn hafa náð tökum á að smíða svona hjól. Um það veit ég samt grátlega lítið. Samt þekkti ég mann sem á ungum aldri var sendur úr sinni heimasveit, Hvolhreppi, austur undir Eyjafjöll með léleg vagnhjól sem skyldi endursmíða. Þessi maður var Jón Ingi Jónsson ( 1911-1996 ) sem lengi var bóndi í minni heimasveit, Fljótshlíð, mikill úrvalsmaður og lagtækur vel. Hefur hann eflaust orðið að liði við smíðarnar. Smiðurinn var aftur á móti Sigurjón Magnússon í Hvammi ( 1889-1969 ). Hann var einn þessara manna sem virtist geta smíðað hvað sem var. Hann var jafnvígur á tré- og málmsmíði og jafnt grófa smíði sem fína og ég þykist vita að honumhafi ekki orðið skotaskuld úr að koma saman vagnhjólum. Þó hygg ég hann ekki hafa átt nein sérhæfð verkfæri til þeirra hluta en það hefur hann bætt upp með hyggjuvitinu. Kristinn Jónsson, alltaf nefndur vagnasmiður, sem var langafkastamestur við vagnasmíði, taldi að vagnhjól hafi ekki borist hingað til lands fyrr en 1874. Þó eru óljósar sagnir um að stöku vagnar hafi verið til fyrr en notkun þeirra hefur þá verið það lítil að hún skipti engum sköpum. Þessi hjól voru gjöf Kristjáns konungs til bænda í Grímsnesinu, Lofts Gíslasonar. Vitað er að þau voru lengi í notkun. Torfi Bjarnason í Ólafsdal hóf að smíða vagnhjól 1882 og kenndi nemendum í skóla sínum að smíða og nota vagna. Þar mun einungis hafa verið um að ræða tveggja hjóla kerrur. Fólksflutningavagnar á fjórum hjólum komu ekki til sögunnar fyrr en 1900, en þá hófust póstferðir frá Reykjavík að Ægissíðu. Áðurnefndur Kristinn Jónsson hóf að smíða og gera við vagna 1904. Hann starfaði eingöngu við það til 1917, en þá smíðaði hann yfir fyrsta bílinn og stundaði það lengi síðan. Rak hann talsvert umsvifamikið verkstæði sem varð með tímanum vel búið tækjum.

Þegar kom fram um miðja tuttugustu öldina munu hestvagnar í notkun hafa verið fleiri en bændabýlin í landinu. Þá áttu allir bændur orðið vagn, sumir tvo, og stöku bændur fleiri. Mjög fjaraði undan hestvagnanotkun miðja öldina og þar sem ég þekkti til var notkun þeirra hverfandi eftir 1960. Á þessum tíma urðu dráttarvélar allsráðandi í búskap og bílar voru talsvert fyrr teknir við hlutverki vagnanna í þéttbýli svo þeir fáu vagnar sem enn eru til séu orðnir safngripir.

Með kærum þökkum til Daða fyrir frábæra frásögn og framlag til þessa verkefnis

Yfirlestur: malfridur.is

Myndskreyting Friðrik Kjartansson

P.S. Ef þú hefur frásögn sama hversu lítil sem hún er er þér velkomið að hafa samband. Rafpóstur: elonfk@gmail.com

Póstvagnar í Norður AmeríkuPóstvagnar í Norður Ameríku

0 Comments

Hulin goðsagnakenndum sögubrotum!








Roman vagnar Stóra Bretlands #1Roman vagnar Stóra Bretlands #1

0 Comments















Yfirlestur: malfridur.is

Þýðing og skrásetning: Friðrik Kjartansson

Pæton Brake #2Pæton Brake #2

0 Comments

Í Portúgal, Golega

1901 Pæton Brake heitir brake vegna þess að framhjólin ganga undir bogann undir sætinu. Þessi Pæton tekur að minnsta kosti átta farþega með kúskinum. Þessi ætti því að vera lipur í þröngum aðstæðum. Þetta eintak hefur þörf fyrir heildaruppgerð; ástandið er orðið þannig að aðeins algjörs niðurrifs og uppbyggingar er þörf ásamt málaravinnu. Vagninn er samt vel heillegur og viðráðanlegur í uppgerð.


Öflugt og vel skapað járnverk.


Bremsubúnaðurinn er vel vandaður miðað við sambærilega vagna þessa tíma og gerðar. Uppstigin eru líka sterklega og vönduð til að endast.



Afsakið léleg myndgæði.




Þýðing og skrásetning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Gamla Vestrið: Goðsagnir, mýtur og Oregon-slóðin #1Gamla Vestrið: Goðsagnir, mýtur og Oregon-slóðin #1

0 Comments

Sögur aðallega tengdar Oregon-slóðinni! #1

Hó! Fyrir Oregon og Kaliforníu

Mynd 1. James og Margaret Reed

14. apríl 1846, fyrir 176 árum, fluttist Reed og Donner-hópurinn frá Springfield, Illinois. Sagt var frá brottför þeirra í Sangomo Journal, Springfield, Illinois, 23. apríl 1846, undir þeirri fyrirsögn sem prýðir þessa frásögn. Hópurinn sem héðan fór í síðustu viku taldi 15 karla, 8 konur og 16 börn. Þau höfðu níu vagna til fararinnar. Þau voru í góðu ferðaskapi og við treystum á að þau næðu áfangastað.

Mynd 2. Hvernig á að hlaða vagn í 1840 stílnum

 

Mynd 3. Vagn

Í endurminningum sínum frá 1891 minntist Virginia Reed Donner-Reeds fjölskyldnanna. Aldrei get ég gleymt morgninum er við kvöddum ættingja og vini. Donnarnir voru þarna og höfðu komið kvöldið áður með fjölskyldur sínar til að geta lagt snemma af stað daginn eftir. Amma Keyes var borin út úr húsinu og sett í vagninum á fjaðrarúmi ásamt nógu af púðum. Synir hennar báðu hana um að fara ekki og klára ævi sína hjá þeim. Amma Keyes mátti ekki með nokkru móti skilja við einkadóttur sína. Við vorum umkringd ástvinum og þarna stóðu allir mínir litlu skólafélagar sem voru komnir til að kyssa mig, bless. Pabbi minn var með tár í augum og smá bros þegar hver vinurinn af fætur öðrum greip í hönd hans á síðustu kveðjustundinni. Loks sveifluðu kúskarnir svipum sínum og nautin færðu sig hægt af stað og langa ferðin var hafin …

Mynd 4. Vel slitnar Uxa skeifur

Margir vinir fylgdu okkur fyrstu nóttina og tjölduðu með okkur og frændur mínir ferðuðust en áfram í nokkra daga áður en þeir kvöddu svo endanlega. Kannski sýndist það vera skrýtið að ferðast með Uxateymi og við börnin vorum hrædd við Uxana. Ímynduðum við okkur að Uxarnir gætu farið með okkur hvert sem er svona án beislis.

Heimild Facebook Diana Pratt-Simar

Yfirlestur: malfridur.is
Þýðing og skrásetning Friðrik Kjartansson

Frábært heimildarmyndband af heildarferðinni og þar kemur meira fram en í greininni



RÚV

Í ljósi sögunnar. Vera Illugadóttir umsjón og les ásamt öðrum Fyrri þáttur!

Í ljósi sögunnar. Vera Illugadóttir umsjón og les ásamt öðrum Seinni þáttur!

Bænda vagn eða hey rekki!Bænda vagn eða hey rekki!

0 Comments

Framleiddur af Thomas Stell, vagna og yfirbyggingasmið 1909!