Teikning nr. I, táknar bæjarvagn, almennt talinn umfram alla aðra sem kjóla1– eða dómvagn2. Er vagninn sérstaklega skreyttur af þessu tilefni, þó að hann sé almennt notaður í öðrum tilgangi, þó að hann sé almennt notaður í öðrum tilgangi. Þessi vagn er af Frökkum kallaður Coupe3, enda í raun niðurskorinn vagn; hluti af framendanum er skorinn í burtu og aðeins eitt sæti eftir. Áhrifin eru ánægjuleg; línurnar á framendanum falla hver í aðra í tignarlegum sveigjum, og minnkandi hlutinn fyrir ofan gefur pláss fyrir lampann án þess að trufla útlínurnar. Að öðru leyti líkist vagninn bæjarvagninum sem áður er lýst. Hægt að gera sömu breytingar í þeim tilgangi að ferðast, þegar vagninn verður að póstvagni (post chase). — Á þessari teikningu mun glöggur áhorfandi uppgötva nokkra galla. Undirfjöðrin að framan er of lágt niður og fjarlægðin er of mikil á milli efri og neðri beygjunnar. C-fjaðririn að framan rís ekki tignarlega úr rokkernum4 sínum. Lykkjan að framan er ekki fínlega mjókkuð og er illa sett á yfirbygginguna. Afturhluti C-fjaðranna er líka gallaður og botninn á undirstöðu kúsksætisins (Salisbury-boot) hefur enga ákveðna línu. Neðsti bogaferill yfirbyggingarinnar er líka ójafn.
„Salsbury boot“ er strikað kringum með gulu. Uppstigið er með tveimur þrepum til að vagnstjórinn fái aðgang að kassasætinu.
Svipaður vagn er smíðaður, án undirfjaðra og með hreyfanlegan fram- og afturenda hangandi í C-fjöðrunum; farþegar og farangur hvíla allt á C-fjöðrum. Á afturendanum er pallur fyrir tvo þjóna og á framendanum er pallur, sem getur borið kystil að innan. Á þaki yfirbyggingarinnar getur verið farangursbox (imperial)5 og í fremri enda vagnsins er fest stór aurhlíf klædd japönsku leðri; á milli þess og hússins er staðsetning fyrir kúskinn. Þetta formar að öllu leyti venjulegan póst Chariot (Post Chaise). Lamparnir eru svartir og færanlegir og hlíf yfir glerið á daginn.
Til notkunar í langferðum er hægt að færa sæti til og skipta út hamarsklæðissæti og fylgihlutum. Ef ekki er hægt að liggja endilangt inni í húsinu er hægt að taka neðri hluta framhliðarinnar af og lengja framendann í pall sem kallast svefnhús.(dormeuse)6. Sjá mynd.
Þessi vagn er með Imperial box á þaki og imperial insigli á hurðum. Svo er hann útbúinn sem svefnhús.
Kjólavagn: Konur notuðu stundum þennan vagn frekar en að ganga uppstrílaðar í miklum kjólum. ↩︎
Eftirfylgni, eftirlit og ábyrgð á umsjón með meðferð lögfræðilegs máls fyrir skjólstæðing (með framkvæmd málsins). Fagleg ábyrgð er persónuleg. ↩︎
Imperial-vagninn var merktur innsigli um vald ættarinnar og var aðeins notaður við mikilvægustu atburði. Í fyrsta lagi var hann teiknaður af sex hvítum hestum frá Kladrub-keisarafola. Breyttist það snemma á 19. öld í átta. ↩︎
Hestvagnar á tímabilinu fyrir Qin (221–206 F.Kr. ) voru svolítið frábrugðnir, hafa verið örlítið mismunandi eftir tímabilum. Heildarbyggingin var yfirleitt sú sama. Stóru tréhjólin voru tvö, tengd með bita sem kalla mætti öxul. Stór tréhluti sem kallaður var vagn (chariot) hvíldi á öxlinum. Karfan/vagninn sat á miðjum ásnum/öxlinum og dráttarbiti og þverslá. Lóðréttir stuttir okar voru á þverpóstinum sem hestarnir tengdust við. Inngönguop er aftan á vagninum og getur vagninn verið búinn regnhlífahlífum, bogagrindum o.s.frv., til notkunar fyrir farþega. Shang Dynasty myndin sýnir nákvæmlega þessa hönnun.
Teikning af vagni frá Qin og eða Shang ættveldunum. (Heimild: Huang Mingchong, “Shang King Wuding’s “Lambergeon”, Historical Studies of Mandarin Shop 1, bls.156)
Frá fundi Vestur-Asíu hefur hestvagninn smám saman breiðst út í austur um ýmsar leiðir og loksins komið til Kína. Kínverskir hestvagnar komu fyrst fram í Anyang og seinna hjá Shang-ættinni, með blöndu af einum vagni og tveimur hestum. Ekki bara hestvagnar, líka hestar, vagna- og hestamenn, ökumenn o.s.frv., allt komið frá graslendissvæðinu í gegnum Taihang-fjöllin til Yinxu.
Lítið eitt seinna lærðu kaupmennirnir af Zhou Xi, iðn- og aksturskunnáttu á vagna með fjórum hestum, af nágrönnum sínum í vestri. Fjórir hestar eru vissulega hraðari og úthaldsbetri en tveir og breytingin frá því að stjórna tveimur hestum yfir í að stjórna fjórum hestum gefur líka til kynna töluverða breytingu á aksturstækni. Fjögurra hesta vagnarnir eru útsettir fyrir óhöppum og svo hestarnir myndu hreyfa sig í samræmi, þurfti bæði að bæta uppbyggingu vagnsins og þroskaða aksturstækni. Af útkomunni að dæma er ljóst að Zhou-fólkið náði góðum tökum á að keyra fjóra hesta. Sigruðu Zhou ekki aðeins her Shang-ættarinnar akandi tveggja hesta vagni, heldur þróaði fjögurra hesta vagninn í sérsniðna, staðlaða samsetningu af farþegum og tilheyrandi siðareglur.
Lúxusfarartæki þróast innanlands
Á vor- og hausttímabilinu og stríðstímabilinu þróuðu löndin mismunandi stíl vagna til að bregðast við ýmsum hlutverkum. Vagnar héldu áfram að þróast og aðgreina sig.
Fallegur, vígalegur og brynvarinn vagn Jin Hou Su og spjótvagn Zeng Hou Yi
Nokkrar vagna– og hestagryfjur hafa fundist í grafhýsi Marquis af Jin í Shanxi og 48 vagnar og að minnsta kosti 105 hestar hafa verið grafnir upp, sem birtast í hópum með grafhýsi Marquis af Jin og konu hans, sem má vera litið á sem neðanjarðarvagnaskýli Marquis af Jin og konu hans. Vagnarnir sem lagt er í þessum risastóra vagnaskýli eru ekki einsleitir, en mismunandi að stærð og skrauti. Einn vagninn var ekki mikið frábrugðinn venjulegum vögnum hvað varðar uppbyggingu. Allir bronshlutarnir voru einfaldir og léttir án alls skrauts. Aðeins báðar hliðar vagnsins með bakhliðinni voru klæddar snyrtilegum röðum brynjaspjalda úr bronsi. Er talið að þessi vagn hafi verið brynvarinn vagn þegar Marquis af Jin í Shanxi leiddi hermenn sína í orrustu. Til þess að gera farþegum kleift að hafa skýra og opna sýn og rými til að
Spjót lensa. Var notuð af sömu persónu og notaði boga oft á tíðum. Voru styttir en venjulegt spjót, sennilega til að rúmast betur í stríðsvagninum.
Kínverskir Atgeirar. (ge)
beita löngum vopnum eins og spjótlensu (ge) ásamt eins konar atgeir o.s.frv. Voru fjórar hliðar vagnsins hæfilega háar til verndunar persónum um borð. Brynjuplöturnar voru úr bronsi. Vagnarnir voru klæddir með þeim og þannig hannaðir til að vernda farþegana eins mikið og hægt var samkvæmt sérákveðinni hönnun vagnsins.
Í grafhýsi Marquis af Jin í Shanxi. 48 vagnar og að minnsta kosti 105 hestar Stríðsvagn séður aftan á.
Stríðsvagn Marquis af Shanxi séður í þrívídd frama á og hlið.
Upplýsingar úr uppgraftarskýrslum: Bronsbrynju- og kræklingaperluskreyting á nr. 11. Vagna- og vagnabraut nr. 2010. Che Ma gryfju í Jin Marquis kirkjugarðinum (Heimild: Shanxi Provincial Institute of Archaeology, School of Archaeology and Museums, Peking University: „Uppgröftarskýrsla nr. 2 Che Ma Pit í Zhao Jin Hou kirkjugarðinum í Norðvestur Shanxi“, Cultural Relics
Ólíkt varnarhönnun Jin Hou brynvarða vagnsins, er Zeng Hou Yi frá Hubei-héraði með búnað með fullan árásarkraft. Vagn með hníf eða spjót á hjólnafinu. Stykkið / spjótið er úr bronsi. Hlutverk þess er að festa hjólið á ás- inn. Stykkið á hjólnafinu er í formi sívalningshólka sem eru stuttir. Svo stendur spjótið / hnífurinn út úr þessum hólk sem er á- fastur við hann og fest í hjól miðju. Vegna þess að spjótið / hnífurinn er staðsettur á ysta mögulega stað vagnsins, er líklegast að hann rekist á vagn óvinarins á því augnabliki sem óvinarpílárar og stutt hjólmiðja verða fyrir. Það var jafnvel tilhneiging til að tala vandræði í Qi-konungsríkinu. Sagt var að þetta hafi valdið Yanzi forsætisráðherra höfuðverk.
Úr grafhýsi Marquis Yi af Zeng. Uppgrafinn vagn með spjóti / hníf. Lengd 41,4 cm Heimild: Hubei Provincial Museum, „Tomb of Marquis B“, Beijing: Cultural Relics Publishing House, 1989
Vagn með lokaðri yfirbyggingu. Ætlaður til næðis farþega um borð. Bronsvagn og hestur nr. 2 í grafhýsi fyrsta Qin-keisarans
Að sjálfsögðu berjast aðalsmennirnir ekki á hverjum degi. En þegar þeir þurfa út að vakta og leika ásamt því að horfa og leika. Þurfa þeir rúmgóðan og þægilegan vagn, með vínskáp og karókí? Og lúxusbarnfóstruvagn til ferðalaga.
Til viðbótar við terracotta-stríðsmenn og hesta, hafa tvö sett af brons 1/2 gerðum af vögnum og hestum einnig verið grafin upp vestan við grafhýsið í Qin Shi Huang. Báðar gerðirnar innihalda hestvagn, fjóra hesta sem draga kerru og fígúru sem keyrir vagninn. Fyrir framan vagninn var opinn vagn með regnhlífahlíf og grind til að setja lásbogavél og þar voru titrar, skjöldur o.fl., sem kunna að hafa verið undanfari ferða keisarans. Til viðbótar við terracotta-stríðsmenn og hesta, hafa tvö sett af brons 1/2 gerðum af vögnum og hestum einnig verið grafin upp vestan við grafhýsið í Qin Shi Huang. Báðar gerðirnar innihalda hestvagn, ásamt fjórum hestum sem draga vagn og fígúru sem keyrir vagninn. Fyrir framan vagninn var opinn vagn með regnhlífahlíf og grind fyrir að setja lásbogavél og þar var skjöldur o.fl., sem kunna að hafa verið undanfaravagn á ferðalagi keisarans.
Bronsvagn og hestur nr. 225 í grafhýsi fyrsta keisara Qin-ættarinnar. 152 cm langur, 2016 cm hár. Heimild: Cai Qingliang og Zhang Zhiguang (ritstj.). Qin Ye Liufeng: Qin Culture Special Exhibition, Taipei : National Palace Museum, 200.
Afturhluti vagnsins er með þaki og skjóli allan hringinn sem breytir opnum vagni í lokaðan vagn. Gluggaop er á hvorri hlið yfirbyggingarinnar, sem gerir farþegum kleift að njóta ferska loftsins og útsýnisins fyrir utan vagninn ótruflaður. Ef það er í raun útbreidd útgáfa af kadillak sem getur falið vopn og skotfæri, þá er það engin furða að hæfileikar Zhang Liang sem járnhamars hafi ekki skilað sér. Sagt er að þegar Liu Bang sá vagnlest Qin Shi Huang fara fram hjá í Xianyang, hafi hann einu sinni andvarpað og sagt: „Eiginmaðurinn ætti að vera svona!“ Líklega er Liu Bang líka með vagnelskandi sál í hjarta sínu.
Bronsvagn og hestar nr. 317 í grafhýsi fyrsta keisara Qin-ættarinnar 106 cm langur, 2,2016 cm hár. Heimild: Cai Qingliang og Zhang Zhiguang ritstjóri. Qin Ye Liufeng: Qin Culture Special Exhibition, Taipei : Þjóðhallarsafnið, 201, bls.
Öfug framleiðsla hafði áhrif á leiðtoga iðnaðar ársins
Þar sem áhrif Austur-Zhou-ríkjanna náðu út fyrir Central Plains, varð vagninn frá Austur-Zhou-landshlutanum einnig eitt af táknum Austur-Zhou-menningarinnar og breiddist þaðan út til fjarlægra og nærliggjandi svæða og hafði jafnvel áhrif á graslendisfólkið sem var upphaflega náið hestum. 29 vagnar hafa verið grafnir upp úr kirkjugarði Xirong aðalsmanna stríðsríkjanna í Majiayuan, Gansu-héraði, sem er best varðveitta safn vagna- og hesta sem fundist hefur undanfarin ár. Þótt vagnarnir hafi verið mismunandi að formi og stærð voru þeir prýddir af mikilli alúð Sijon-aðalsins, svo sem viðargrind og hliðarplötur málaðar með svörtu eða rauðu lakki, málaðar línur eða skraut úr gulli, silfri eða tini með dýrum eða flókin geómetrísk form. Hurðirnar ættu einnig að vera klæddar gull- og silfurpappír með mynstrum. Auk vagna eru jafnvel farþegavagnar með hjólin skreytt perlum í ýmsum litum, eða góðmálmplötum með flóknu mynstri til að auka sjónræn áhrif, sem má segja að séu frá toppi til botns, frá toppi til táar, í hvert horn sem er skreytt.
Uppgerður Majiayuan M14 Xirong aðalsvagn. Lengd vagns er 360 cm, vinstri og hægri breidd 290 cm og hæð vagnsins 152 cm. Heimild: Tsai Qingliang og Zhang Zhiguang ritstjóri. Tsiao Qin Tracing the Origins: Qin Culture Museum Special Exhibition: Taip, 2016, bls. 143
Dýraform svo sem stórhyrndar kindur og tígrisdýr skreytt á vagninum má einnig sjá í ýmsum brons- og gull- og silfurskreytingum í norðurhéruðum graslendisins. Sem dæmi má nefna að gullna stórhyrningskindin sem skreytt var á einum vagnanna í gröf nr. 16 í Majiayuan-kirkjugarðinum hefur svipaða hönnun og bronsdádýraskraut sem grafið var upp á bökkum Xigou of the Jungger Banner í Innri Mongólíu, bæði sýna nákvæmlega fullan og sterkan líkama og útlimi dýrsins, með ýktum hornum sem teygja sig út frá höfðinu sem hangir niður á við. Lögun og skreyting þessara dýra notar mismunandi efni, rými og handverk, sem er hluti af fegurð og lífi fólksins á graslendi og er einnig sameiginleg reynsla þeirra og orðaforði, sem er allt frábrugðinn menningarviðhorfi frá miðgraslendissléttunum.
Stórhyrnt sauðlaga gullvagnaskraut, seint stríðsríkistímabilið. 7,5 cm langt, grafið upp við M16 í Majiayuan, Zhangjiachuan, Gansu-héraði Heimild: Cai Qingliang og Zhang Zhiguang ritstj., Tracing the Origin of the Qin Dynasty: Qin Culture Special Sýning Taipei: National Palace Museum, 2016, bls. 155
Standandi dádýr í laginu eins og höfuðfat eða höfuðskraut. Seinna stríðsríkjatímabil, 7,5 cm að lengd, grafið úr gröf nr. 2 á bakka Xigou í Jungger-borði Inner Mongolia Heimild: „The Complete Works of Chinese Bronzes 15“
Þrátt fyrir að vagninn frá graslendissvæðinu sé með framandi skraut er hönnun hans ekki mikið frábrugðin vagninum í Central Plains. Sumir vagnarnir eru jafnvel með regnhlífahlífar sem eru sameiginlegar Central Plains-vögnum. Með öðrum orðum, kjarnaframleiðslutæknin sem notuð er á vögnum Ma Jiayuan gæti hafa verið fengin frá Central Plains-svæðinu eða nágranna þeirra Qin-fylki, en á endanum var málverkinu sem graslendishöfðingjarnir hygðust bætt við.
Ekki er ljóst hvort þessir aðalsmenn í Xijon áttu aðra vagna sem smíðaðir eru á staðnum, eða jafnvel hvort þeir gátu farið á hestbak, en sú staðreynd að vagnarnir í Central Plains-stíl voru settir í grafirnar sem hluti af útfararathöfninni bendir til þess að þessar „innfluttu vörur“ hafi einhverja sérstaka merkingu fyrir þá. Það kann að vera vegna þess að vagninn í Central Plains-stíl var mjög sjaldgæfur á svæðinu, svo hann var tákn aðalsvalds og auðs; Það kann líka að vera vegna þess að þessir vagnar í Central Plains-stíl tákna hin fjarlægu Austur-Zhou konungsríki og vagnarnir verða hlutir fyrir eigendurna til að sýna sérstök diplómatísk samskipti þeirra.
Vandamál sem eru það sama í fornöld og nútíma
Í samanburði við vestrænu Zhou-ættina lærði Xi á hestvagnatækninni sem Zhou-fólkið notaði til að „keyra“ kaupmenn af nágrönnum sínum í vestri og afkomendur Zhou-fólksins urðu útflytjendur hestvagnatækni til stríðsríkjanna, sem bein áhrif hafði á leiðtoga iðnaðar tækni ársins. Þannig að það má sjá að flæði og miðlun upplýsinga, vöru og fólks í allri álfunni í Evrasíu undanfarin sex eða sjö hundruð ár er mun flóknara en við ímynduðum okkur. Frá víðara sjónarhorni, allt frá nýsteinaldarhveiti og bronsöld og hestakerrum, til silkivegar Han-ættarinnar og glóandi bolla af þrúguvíni í Tang-ættinni, hefur Austur-Asía alltaf verið hluti af hinu mikla neti Evrasíu.
Í harðri alþjóðlegri samkeppni Austur-Zhou-ættarinnar, og jafnvel á Evrasíu-netinu, ef aðalsmenn landanna vilja lengja líf sitt, hvort sem það er af diplómatísku tilefni eða hernaðarátökum, verða þeir að ná eins miklu forskoti og mögulegt er, og að hafa háþróaðan herafla er lykillinn. Ef þú ræður yfir fullkomnustu tækni geturðu ekki aðeins unnið raunverulegan bardaga, heldur einnig hrætt andstæðinginn til að forðast stríð, og jafnvel gert þig að markmiði samvinnu. Jafnvel verndað Xi í öðrum löndum, rétt eins og TSMC er núna.
Þrátt fyrir að heimurinn sem við lifum í sé mjög frábrugðinn heimi Austur-Zhou-aðalsins, í ljósi flókinna alþjóðlegra aðstæðna og samkeppni, er það sameiginlegt vandamál fyrir öll lönd í fornöld og nútíma, bæði heima og erlendis. Hestvagn frá fyrri tíð Qin endurómar TSMC á tuttugustu öld á sumum sviðum og svo virðist sem það sé líka tækifæri fyrir okkur að endurskoða þetta tímabil.
Heimildir:
Huang Mingchong, “Shang Wang Wu Ding’s Lamborghini”, Saga Tangerine Shop 1, Taipei: Left Bank Culture, 2020. Huang Mingchong, “Vitni að tímum bílastríðanna”, vefsíða History Mandarin Store Wu Xiaoyun, “Bucks, Tigers and Wild Goats on the Mountaintops: The Origin and Transmission of the Grassland Decoration of the Majiayuan Carriage”, Palace Museum Academic Quarterly, Vol. 2016, Wu Xiaoyun, „Staðan og flutningsmátinn í snemma austur-vesturskiptum: 2000-1200 f.Kr.,“ Palace Museum Academic Quarterly, Vol. 2011, Wu Xiaoyun, “The Gentleman’s Barbarian Voice: The Significance and Transformation of Luan Ling in Zhou Culture”, í Ritgerðum um fornleifafræði, listir og menningu Shang og Zhou Dynasties, Taipei: Institute of History and Philology, Academia Sinica, nóvember 2013.
Vagninn var fyrir slysni afhjúpaður í grafhýsi í Monteleone di Spoleto, nálægt Umbria héraði af fjárhirði að nafni Isidoro Vannozzi. Verið var að byggja landbúnaðarhús af einhverju tagi er þetta gerðist 1902. Vannozzi fann líka brons, keramik og járn í sömu gröf/grafhýsi. Vagninn mælist 131 cm á hæð, hannaður til dráttar af tveimur hestum. Fjárhirðirinn seldi svo vagninn til Benedetto Petrangeli skransala á svæðinu svo hann ætti peninga fyrir þakflísum á húsið sitt. Aðrar heimildir segja að Vannozzi hafi verið frá af áhyggjum um að yfirvöldin mundu gera vagninn upptækan svo hann geymdi vagninn í hlöðunni. Seinna var vagninn seldur tveimur frökkum í skiptum fyrir tvær kýr. Eftir að hafa gengið kaupum og sölum nokkrum sinnum keypti J.P. Morgan bankamaður frá USA vagninn sem sendi hann Metropolitan safninu 1903 þar sem vagninn var gerður upp.Monteleone vagninn er heillegasti og þróaðasti af fornum Etruscan héraði á Ítalíu vögnum sem eftir eru. Dagsettur aftur til 530 f.Kr., það var upphaflega afhjúpaður í Monteleone di Spoleto og er um þessar mundir hluti af safni Metropolitan Museum of Art í New York borg. Monteleone vagninn var tveggja hjóla ökutæki með yfirbyggingu úr viði í laginu eins og skeifa. Þakinn bronsi, sem ökumaðurinn var staðsettur.Þrjú bronsþil er elsta listræna afrekið, eru skreytt með Hómerískri táknmynd sem sýnir atriði úr lífi Akkillesar, grísku hetju Trójustríðsins. Myndlist móður Achillesar Thetis, kynnir sonur hennar með hjálm og skjöld gerður frá guðunum. Vinstri hlið sýnir bardaga tveggja stríðsmanna gríska Akkilles og Trója Memnon. Hægri hlið sýnir apóteosan af Akkilles hann stíga upp í vagni teiknuðum af vængjuðum hestum. Etruscanar notuðu þennan vagn sem skrúðgönguvagn, oft við trúarlegt eða fagnaðar tilefni. Lærið hvernig þessi vagn var óvart afhjúpaður með því að smella hérHeimildir: https://www.thevintagenews.com/ og Facebook. Yfirlestur: Yfirlestur.is Friðrik Kjartansson þýddi og skrásetti.
Landau var skapaður fyrir 1757 sem hægt var að neita þegar Landau var vagn sem hægt var að hafa opinn þegar óskað var. Nákvæmlega hvenær Pæton var fyrst smíðaður, get ég ekki vitað en eins og Landau sem er ranglega ályktað að hafi verið smíðaður 1757 er minnst á 1747 í kvæði við enda þessa kafla. Þetta kvæði var vinsælt meðal sérstaks hóps fólks en það sést best í kvæði/ljóði:,,The Pæton and the one Horse Chair”, sem var fyrst útgefið í fyrirmannaritinu,, Gentleman´s Magazine” desember 1759.
Heimild: Carriages and coaches: their history and their evolution bls. 174
Réttast er að segja frá þeirri hliðstæðu að Berliner and Landau, tveir vagnar sem tóku nafn bæjanna sem þeir voru fyrst smíðaðir í ungverska bænum Kotzee. Eins skal það látið í ljósi að Spánn, Ítalía og Frakkland hafa eignað sér uppfinninguna, sem er byggð á hversu líkir vagnarnir eru þeirra vögnum svo sem vagni sem þeir kalla Charettes. Heimild: Carriages and coaches: their history and their evolution bls 62
Nútíma (State carriages) ríkis- vagnar halda öllum sínum fyrri glæsileika með lítið af gömlu og umfangsmiklu skrauti. Eitt besta dæmið um þetta er ríkis- vagninn sem Landau smíðaði fyrir Edward konung og notaður var við krýningarathöfnina. Þetta stórkostlega dæmi vagnasmíðalistarinnar, segir Sir Walter Gibley, er yfir 18 fet á lengd (5,49 metrar). Liturinn kallar fram ánægjulega tilfinningu. Grænn er með óteljandi blæbrigði, með uppruna gulllit ólífu og fer smá dökknandi þangað til liturinn greinist varla frá svörtu. Eplagrænn, grasgrænn, sjávargrænn, né heldur uppruna í grænan bláan getur verið notaður í vagnamálningu með góðum árangri. Í sumum tegundum af ljósri vagnmálningu nást fram áhrif af sumri með því að herma ýmis grös.
Heimild: Carriages and coaches: their history and their evolution bls. 259
Takið eftir að þessi vagn er með 8 fjaðrir!
Á krýningarhátíð drottningar 1838 gátu Lundúnabúar notað tækifærið til að bera augum skrautvagna sem fóru um Birdcage Walk strætið. Flestir þessara skrautvagna tilheyrðu sendiherrum ýmissa þjóða. Einn þessara vagna sem olli mestum æsingi var Marshall Soult smíðaður í Frakklandi aðeins fyrir konungsfjölskylduna. Thrupp lýsir vagninum: Yfirbygging var með glugga efst, með elegant silfurskreytta þakbrún; Það voru fjórir lampar með stóra kórónu á topplampa, við hvert horn yfirbyggingarinnar nálægt hornunum efst. Liturinn var elskulega blár, eins og kallað er Adelaid blue. Bridges Adams hafði skemmtilega sýn á liti. Hann hafði sínar eigin hugmyndir um bestu liti á vagna. „Fyrir bjarta sumardaga“ segir hann að strá eða sulphur gulur sé frábærasti og fallegasti liturinn; en fyrir þokukennt haustið er djúpur appelsínugulur. Heimildir: Carriages and coaches: their history and their evolution bls. 258
Frá eiganda vefsíðunnar og áhugamanni: Þetta finnst mér stór -merkilegt. Ég vissi þetta ekki þegar ég vaknaði í morgun að Hansom hefði komið með aðra gerð af vagni, en svona er það, lesa meira og meira og maður lærir meira og meira; einfalt ekki satt. Ekki finn ég mynd af þessum vagni svo ég sé viss um að um rétta mynd sé að ræða, en haldi áfram að leita og setji hér inn ef ég rekst á hana.
Clark an Aberdeen vagnasmiður hannaði 1885 fjögra hjóla Hansom. Þessi vagn hafði ákveðna yfirburði: Yfirbyggingin var í laginu eins og venjulegur Hansom með kúsk- sætið fest aftan á vagninn en var snúið við á undirvagninum, svo kúskurinn sat yfir hestunum á meðan farþegarnir snéru aftur. Þessi Hansom gat verið notaður opinn eða lokaður. Yfirbyggingunni gat verið snúið við til að uppfylla það. Aðeins fáein farartæki af þessari gerð rúlluðu London á stuttu tímabili en almenningi líkaði víst ekki þess konar farartæki og síðan hafa þeir horfið gjörsamlega.
Heimildir: Modern Carriages 1905 bls 3 Þýddi og tók saman Friðrik Kjartansson
Buffalo Bill’s Wild West Show í London, 1893. Maðurinn lengst til hægri er Buck Taylor, „konungur kúrekanna“. Buck fæddist í Fredericksburg, Texas, árið 1857. Faðir hans var drepinn í borgarastríðinu og þegar hann var fjórtán ára réð Buck sig sem kúreka og vann að lokum til Nebraska. Þar hitti hann Buffalo Bill Cody. Buck var sláandi tala því hann var 6’4’á hæð á þeim tíma þegar flestir kúrekar voru um 5’8. Bill bjó til ævisögu fyrir Buck þar sem Buck var „hugrakkur munaðarlaus drengur frá Texas“ sem ólst upp við miklar hörmungar. Hann var óspilltur, barðist alltaf á góðum vegum, góður við móður sína, lítillátur og hafði gaman af krökkum. Cody gerði hann að „konungi kúrekanna“. Prentice Ingraham skrifaði nokkrar tígulskáldsögur um Buck Taylor og breytti Buck í þjóðhetju. Enginn var jafn hissa og Buck sjálfur. P.S. Sami póstvagninn og á myndinni hér fyrir neðan. Hefur líklega verið leikmunur…. Fengið að láni af Traces of Texas Facebookhóp
Buffalo Bill. Goðsögnin í myndauppstillingu. Wells Fargo smíðaði þennan póstvagn en „fingraför“ (gæti líka verið logo) Fargo stofnað 1852 eru þrír listar á fremri hlið vagnsins vinstra megin við Buffalo Bill, 31 árs. Myndin er sögð tekin 1877. Merkilegast við þessa mynd er fjöðrunarbúnaðurinn sem eru leðurborðar í mörgum lögum hringaður fram og aftur undir yfirbyggingunni fyrir aftan Billy. Útlit vagnsins bendir til að hann sé orðinn aldraður en samt ekki eldri en 25 ára…. Fengin að láni frá Riccardo Marcassoli á Facebook
Nútíma (State carriages) ríkis- vagnar halda öllum sínum fyrri glæsileika með lítið af gömlu og umfangsmiklu skrauti. Eitt besta dæmið um þetta er ríkis- vagninn sem Landau smíðaði fyrir Edward konung og notaður var við krýningarathöfnina. Þetta stórkostlega dæmi vagnasmíðalistarinnar, segir Sir Walter Gibley, er yfir 18 fet á lengd (5,49 metrar). Liturinn kallar fram ánægjulega tilfinningu. Grænn er með óteljandi blæbrigði, með uppruna gulllit ólífu og fer smá dökknandi þangað til liturinn greinist varla frá svörtu. Eplagrænn, grasgrænn, sjávargrænn, né heldur uppruna í grænan bláan getur verið notaður í vagnamálningu með góðum árangri. Í sumum tegundum af ljósri vagnmálningu nást fram áhrif af sumri með því að herma ýmis grös.
