Tag: dekk

Sumarvagn Katrínar II um 1770 #12Sumarvagn Katrínar II um 1770 #12

0 Comments

Vagninn var pantaður af greifanum Grigory Orlov sem gjöf keisaraynjunnar frá Englandi!

Tveggja sæta sumarvagn, sem er einstakt listaverk, er eina sýnishorn sinnar tegundar.

Hinn afar glæsilegi vagn er í formi ítalskrar gondólu.

Hann er krýndur af mjúklega sveigðu þaki.

Hurðin samanstendur af samanbrjótanlegum framhluta, eða „svuntu“, með aðlaðandi efri hluta.

Vagninn er fullkomlega samsetur.

Skreytingarnar geisla einnig af göfugri fegurð og dýrð.

Notkun gylltra útskorinna mynda í djúptskornar og höggmyndasafn skapar afar glæsilegt skraut.

Útskornar og gylltar lárviðar- og eikargreinar ásamt friðsælum blómaskreytingum, raðaðar af mikilli smekkvísi og hlutfallsskyni, ramma inn hina lítillega sveigðu karnís, veggi og samanbrjótanlegu „svuntu“.

Þær veita vagninum glæsilegan léttleika og samhljóm.

Fíngerður útskurður og fagrar höggmyndir prýða fram- og afturhluta undirvagnsins og öxulliðinn.

Kúsksætið er stutt af útskornum örnum með útbreidda vængi; myndir af riddurum með hjálma og brynjum með spjót í höndum eru festar við afturhluta undirvagnsins.

Skýrslur frá hirðshesthússkrifstofunni frá 18. öld greina frá því að þessar myndir hafi verið gerðar í Rússlandi snemma á áttunda áratug 18. aldar.

Fótstigið er mótað eins og stór opin skel mynduð af þistillaufum. Það skreytir mikilvægan hluta í smíði vagnsins, staðsetningu fyrir þjónana.

Pílárar hjólanna eru riflaðir og fléttaðir með borðum.

Hinar fagurlaga bognu stangir eru einnig skreyttar með rifluðum útskurði og borðum.

Gúmmídekk komu á hjólin á 19. öld.

Útskurðarmeistararnir nýttu sér til fulls skreytimöguleika hlynsins.

Skrautútskurðurinn, sem tók þá næstum tvö ár að ljúka við, er svo listilega unninn að þykka gullhúðin lítur út eins og fíngerð málmsteypuafurð.

Leikur ljóssins á yfirborðinu og samspil gljáandi, matts og grænmálaðs gulls skapar aðlaðandi regnbogaáferð og eykur listræn áhrif verksins.

Hliðarnar á vagninum eru málaðir með olíumálningu og sýna atriði úr goðsögum.

Á afturhlutanum sjáum við Apollo gyðjur tónlistar og „muses“ gyðjur listar, vísinda og sköpunargáfu, byggt á fyrirmynd Rafaels.

Hliðarnar sýna Amfítrítu sjávarguð og konu Poseidon, sem er líka drottning sjávar með fylgdarliði sínu og Fortúnu, gyðju hamingjunnar og velgengninnar.

Hún er við fætur sitjandi konu. Öll samsetningin er lifandi, náttúruleg og full af hreyfingu.

Ráðandi litir eru grænir og rauðir.

Gæði málverksins eftir þennan óþekkta listamann gera okkur kleift að fullyrða að hann hafi verið mikill meistari.

Efsti hluti samanbrjótanlegu „svuntunnar“ var málaður í Rússlandi á áttunda áratug 18. aldar með hernaðartáknum og blómakörfum.

Inni um borð er bólstrun úr grænu flaueli með gullborða og glæsilegur toppur með „regnboga“ fellingum undirstrikar enn frekar listræna kosti vagnsins.

Form og skreytingar hjólanna sýna einkenni tveggja stíla: rókókó og klassíkur, sem að vissu leyti voru einkennandi fyrir enska vagna á áttunda áratug 18. aldar.

Ástæða er til að ætla að vagninn hafi verið smíðaður í London eftir teikningum S. Butler1 og I. Linell, þekktra vagnasmiða.

Bogadregnar stangir eru undir hvorri hlið vagnsins ætlaðar til fjöðrunar á öxulliði og láréttum lamenelurðum fjöðrum.

Þrepin/uppstigin eru utanvert á,,rockernun” (grindinni).

Vagninn hefur einstakan sjarma og var ætlaður til notkunar á hlýjum árstímum.

Um leið er útlit hans í samræmi við hátíðlegt eðli hlutverks síns.

Í samtímaminnisbókum er að finna tilvísanir í ferðir Katrínar keisaraynju hinnar miklu og náins vinar hennar, greifynju P.S. Bruce, í vagninum.

Vagninn var pantaður af greifanum Grigory Orlov sem gjöf handa Katrínu keisaraynju.

  1. S. Butler Wheelwrights er ekki algengt eða víðþekkt hugtak. Leitarniðurstöður beinast aðallega að almennri skilgreiningu á hjólasmiði, sem er handverksmaður sem smíðar eða gerir við tréhjól. Hjólasmiður hefur unnið með verkfærum eins og áttavitum, hefli, skafli og sögum. Hugtakið „wainwright“ er einnig nefnt og vísar til þeirra sem smíðuðu vagna og voru oft einnig hjólasmiðir. ↩︎

Heimild: https://www.kreml.ru/en-Us

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is (Málstaður)

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is (Málstaður)

Keltneskur stríðsvagn 2.500 ára fannst í EdinborgKeltneskur stríðsvagn 2.500 ára fannst í Edinborg

0 Comments

Sannar tengingu á járnöld við meginland Evrópu



Skrifað af: Wu Mingren

Wu Mingren („Dhwty“) er með BA-gráðu í fornaldarsögu og fornleifafræði. Þótt megináhugi hans beinist að fornum menningarheimum Mið-Austurlanda hefur hann einnig áhuga á öðrum landsvæðum og tímabilum.

Mingren hefur tekið virkan þátt í vettvangsrannsóknum í fornleifafræði og hefur starfað við uppgröft víða um heim, meðal annars í Bretlandi, Egyptalandi og á Ítalíu.


Newbridge-vagn er nafnið sem gefið var leifum af keltneskum vagni sem fannst í Edinborg í Skotlandi.

Gröfin er talin vera frá um 5. öld f.Kr. og tilheyrir þar með járnöld.

Newbridge-vagninn er mikilvægur þar sem hann er sá fyrsti sinnar tegundar sem grafinn hefur verið upp í Skotlandi og gæti bent til þess að Skotar á járnöld hafi haft nánari tengsl við Evrópu en áður var talið.

Því hefur verið velt upp að þessi vagn tengist greftrun og að einhver af háum stöðum hafi verið jarðsettur nálægt þeim stað þar sem vagninn fannst.

Áætlað var að hefja byggingu nýju Edinburgh-skiptistöðvarinnar árið 2001.

Áður en hægt var að hefja byggingarframkvæmdir á staðnum þurfti þó að fara fram fornleifarannsókn á svæðinu samkvæmt fyrirmælum borgarráðs Edinborgar.

Þetta var vegna þess að byggingarsvæðið var staðsett nálægt Huly Hill, bronsaldargrafhaug með þremur standandi steinum, í Newbridge, nokkra kílómetra vestur af miðborg Edinborgar og nálægt Edinburgh-flugvelli.

Fornleifafræðingar frá Headland Archaeology og Þjóðminjasafni Skotlands sáu um uppgröft á staðnum.

Rómverskir rithöfundar skráðu að keltneskir stríðsmenn hefðu notað stríðsvagna í hernaði. Hver stríðsvagn samanstóð af vagni sem dreginn var af tveimur hestum og mannaður af tveggja manna liði, ökumanni og stríðsmanni.

Ein af þeim aðferðum sem stríðsvagnaliðin notuðu var sem nokkurs konar farartæki fyrir stríðsmanninn.

Stríðsvagninum var ekið inn á vígvöllinn og stríðsmaðurinn steig af til að berjast sem fótgönguliði.

Þegar stríðsmaðurinn þreyttist gat hann stigið aftur upp í stríðsvagninn og yfirgefið bardagann. Önnur aðferð sem var notuð var að láta stríðsvagninn hreyfast um vígvöllinn og þaðan voru spjót kastað að óvininum.

Einnig var sagt að hávaðinn frá stríðsvögnunum hefði ógnað óvinunum

Nátengt efni á vefsvæðinu!

Upphaflega var talið að Newbridge-vagninn væri frá um 250 f.Kr. Hjólbarðar og ytra borð hjólanna voru úr járni og vegna tæringar varðveittust nokkur viðarbrot úr hjólunum.

Þessi brot fundust við uppgröft hjólsins á rannsóknarstofu og voru notuð til að aldursgreina ökutækið með geislakolsaðferð.

Niðurstaða þessarar greiningar bendir til þess að vagninn hafi verið smíðaður á bilinu 475 til 380 f.Kr., sem gerir hann elsta vagn sem fundist hefur í Bretlandi.

Járnhjólbarðarnir gerðu einnig kleift að endurbyggja hjól vagnsins nákvæmlega, þar sem staðsetning og lögun hjólanna höfðu varðveist.

Frekari upplýsingar um vagninn, sem fengust við uppgröftinn, gerðu það mögulegt að framkvæma fullkomna endurgerð Newbridge-vagnsins árið 2007.

Þessi eftirlíking er nú í eigu Þjóðminjasafna Skotlands.

Robert Hurford vagnasmiður fer með okkur í gegnum uppbyggingu og endurgerð vagnsins á ensku!

Hurford segir að hvernig hjólin eru gerð eða uppbyggð taki Rómverjum fram. Allur hringurinn/hjólbarðinn er beigður í heilu lagi t.d.

Newbridge-vagninn veitir einnig upplýsingar um Kelta sem bjuggu í Skotlandi og þá sem bjuggu í öðrum hlutum Evrópu.

Til dæmis benda sumar tæknilegar upplýsingar, eins og hvernig hjólin voru smíðuð og skortur á fjöðrunarbúnaði, til þess að Newbridge-vagninn hafi verið frábrugðinn evrópskum hliðstæðum sínum.

Hins vegar var aðferðin við að grafa vagninn í Newbridge nákvæmlega eins og þær sem notaðar voru í Belgíu og Frakklandi, þar sem heill vagn var grafinn.

„Skotland er oft álitið vera á jaðri járnaldarinnar í Evrópu, einangrað frá meginstraumnum,“ sagði dr. Stephen Carter, framkvæmdastjóri Headland Archaeology í Edinborg [samkvæmt The Megalithic Portal].

„Þessar vísbendingar minna okkur á að það voru mikil tengsl milli Skotlands og Evrópu á forsögulegum tíma, sérstaklega sjóleiðis.“


Heimild: https://www.ancient-origins.net/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlndur.is (Málstaður)

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is (Málstaður)

Landbúnaðarhlutirnir urðu að hjólbarða af járnaldarhestvagni!Landbúnaðarhlutirnir urðu að hjólbarða af járnaldarhestvagni!

0 Comments

Yfir 2.000 ára gamalt hjól fannst meðal fornminja nálægt Inverness í Skotlandi

Skrifað af: Sarah Kuta – fréttaritara Daily

Sarah Kuta er rithöfundur og ritstjóri búsett í Longmont, Colorado. Hún fjallar um sögu, vísindi, ferðalög, mat og drykk, sjálfbærni, hagfræði og önnur viðfangsefni.

Fornleifafræðingar voru að grafa á svæði á hálendi Skotlands í undirbúningi fyrir byggingu nýs golfvallar nærri Inverness í Skotlandi þegar þeir rákust á stóran málmhlut.

Í fyrstu héldu þeir að þetta væri bara gamalt landbúnaðargræja en þegar þeir skoðuðu það nánar áttuðu þeir sig á því að þeir höfðu eitthvað mjög sérstakt í höndunum: sjaldgæft járnaldar1 stríðsvagnshjól.

Þó að svipaðir gripir hafi fundist í Englandi hafa mjög fáir fundist í nágrannalandi þess, Skotlandi. Fornleifafræðingar telja einnig að þetta sé fyrsta stríðsvagnshjólið sem hefur nokkurn tímann fundist á hálendi Skotlands.

„Þetta eru svo sjaldgæfir hlutir,“ segir Andy Young, aðalfornleifafræðingur hjá Avon Archaeology Highland, fyrirtækinu sem stóð að uppgreftrinum, við BBC Scotland News. „Enginn okkar hafði í raun séð svona áður hvað varðar að grafa eitthvað upp. Við vorum svolítið ráðvillt.“

Þeir fundu einnig 3.500 ára gamla bronsaldar2 líkbrennsluörk, flíntuverkfæri og að minnsta kosti 25 nýsteinaaldar viðarbyggingar.

Að auki komu upp við uppgröftinn skreyttar leirgerðarvörur, sem og vísbendingar um miðalda akurkerfi, dýrahólf og kornþurrkofna.

Þar sem enginn í teyminu hafði nokkurn tímann grafið upp stríðsvagnshjól áður, voru fornleifafræðingarnir í fyrstu efins en þegar þeir áttuðu sig loksins á því hvað þetta var, voru þeir „mjög undrandi,“ segir Young við tímaritið Smithsonian í tölvupósti.

Samkvæmt Young hefði hjólið verið utan um tréhjól.

Það er gert úr smíðajárni, sem þýðir að það var líklega smíðað af mjög færum járnsmið, segir hann.

Járnsmiðurinn safnaði líklega nokkrum ræmum af bræddu járni og smíðaði þær svo saman á steðja.

Hann kann að hafa sett nýsmíðaða járnhringinn utan um tréhjól, hitað upp og kælt málminn hratt til að „rýrnunarfesta“ hann við hjólið, segir Young.

Fornleifafræðingar bíða enn eftir niðurstöðum geislakolsaldursgreiningar. En Young segir að hjólið sé frá járnöld, sem stóð frá um 500 f.Kr. til 500 e.Kr. í Skotlandi. Hann telur að það gæti verið frá um 200 f.Kr., sem myndi gera það um 2.2002 ára gamalt.

Hjólið virðist hafa verið grafið í gryfju ásamt brenndum mannaleifum, grófum leirmunum og dýrabeinum.

Gryfjan var líklega umlukin trégrindverki, sem hluti af svæði sem kallast „stauragerðishringur“, samkvæmt BBC Scotland News.

Tvö stríðsvagnshjól voru líklega upphaflega grafin hér en hitt var líklega grafið upp eða eyðilagt af nútímaplógi, segir Young við tímaritið Smithsonian.

Rannsakendurnir endurgrófu athafnahringinn, í samræmi við bestu starfsvenjur í skoskri fornleifafræði.

Þeir eru að gefa hina gripina til safna í Inverness og Edinborg.

„Þetta hefur verið ótrúleg ferð frá fornsögulegum tímum til nútímans, hér rétt hjá okkur,“ segir Stuart McColm, varaforseti golfþróunar hjá Cabot, fyrirtækinu sem er að byggja nýja golfvöllinn, í yfirlýsingu.

„Það er auðmýkjandi að hugsa til þess að nýi meistaravöllurinn okkar… muni hvíla á svo sögulega ríkum grunni.“

Þar sem járnhjól hefðu verið gríðarlega dýr í framleiðslu, segir Young að einstaklingurinn sem var grafinn í gryfjunni hafi líklega verið „nokkuð mikilvægur,“ hugsanlega ættbálkshöfðingi.

Þótt svipaðir fornmunir hafi fundist í Englandi hafa mjög fáir fundist í nágrannalandi þess, Skotlandi.

Fornleifafræðingar telja einnig að þetta sé fyrsta vagnhjólið sem nokkurn tíma hefur fundist á skosku hálöndunum.

„Þetta eru svo sjaldgæfir hlutir,“ segir Andy Young, aðalfornleifafræðingur hjá Avon Archaeology Highland, fyrirtækinu sem stóð fyrir uppgreftrinum, við BBC Scotland News.

„Enginn okkar hafði í raun séð svona áður hvað varðar að grafa eitthvað upp. Við vorum svolítið ráðvillt.“

Rannsakendur fundu vagnhjólið, ásamt fjölda annarra fornmuna, við undirbúning fyrir byggingu nýs golfvallar nálægt Inverness.

Þeir fundu einnig 3.500 ára gamla bronsaldar líkbrennsluörk, flíntuverkfæri og að minnsta kosti 25 nýsteinaaldar viðarbyggingar.

Að auki komu upp við uppgröftinn skreyttar leirgerðarvörur, sem og vísbendingar um miðalda akurkerfi, dýrahólf og kornþurrkofna.

Þar sem enginn í teyminu hafði nokkurn tíma grafið upp vagnhjól áður, voru fornleifafræðingarnir upphaflega efins.

En þegar þeir gerðu sér loks grein fyrir hvað þetta var, urðu þeir „ansi undrandi,“ segir Young við tímaritið Smithsonian í tölvupósti.

Þar sem járnhjól hefðu verið gríðarlega dýr í framleiðslu, segir Young að einstaklingurinn sem var grafinn í gryfjunni hafi líklega verið „ansi mikilvægur“, hugsanlega ættbálkshöfðingi.

Rannsakendurnir endurgrófu helgihringinn í samræmi við bestu starfsvenjur í skoskri fornleifafræði.

Þeir eru að gefa afganginn af fornleifunum til safna í Inverness og Edinborg.


  1. Járnöldin var síðasta tækni- og menningarskeið í röð steinaldar, bronsaldar og járnaldar. Tímasetning fullrar járnaldar, þar sem þetta málm að mestu leyti leysti brons af hólmi í áhöldum og vopnum, var mismunandi eftir landsvæðum. Hún hófst í Mið-Austurlöndum og Suðaustur-Evrópu um 1200 f.Kr. en í Kína ekki fyrr en um 600 f.Kr. Heimild: Britannica.com ↩︎
  2. Bronsöld, þriðja stig í þróun efnismenningar meðal fornra þjóða Evrópu, Asíu og Miðausturlanda, á eftir steinaldar- og nýsteinaldartímabilunum (gömlu steinöld og nýju steinöld, í þeirri röð). Hugtakið vísar einnig til fyrsta tímabilsins þar sem málmur var notaður. Dagsetningin þegar öldin hófst var mismunandi eftir svæðum; í Grikklandi og Kína til dæmis hófst bronsöldin fyrir 3000 f.Kr., en í Bretlandi hófst hún ekki fyrr en um 1900 f.Kr. Heimild: Britannica.com ↩︎
  3. https://arkeonews.net/ Segir í sinni grein að hjólbarðinn sé 3500 ára. ↩︎

Heimild: https://www.smithsonianmag.com/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is (Málstaður)

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is (Málstaður)

Berliner frá París 1763 #10Berliner frá París 1763 #10

0 Comments

Hversdagsútréttingavagn Katrínar miklu!

Þessi fjögurra sæta vagn geislar af yndislegri fágun.

Lítill yfirbygging (hlutfallslega), sporöskjulaga í neðri hlutanum, hefur rólegar línur og fínleg hlutföll sem eru enn frekar undirstrikuð af mýkt hins gyllta útskurðar.

Breið rönd strangra rúmfræðilegra skreytinga umhverfis efri brún vagnyfirbyggingarinnar skapar léttleika í útlitinu. Hinn skýri og rólegi útskurður inniheldur lauf, fléttur, hringlaga skraut, fornaldarlegar blómaskreytingar og smágerð líkneski.

Hann byggir á taktföstum endurtekningum sama mynsturs.

Samhverfa ræður ríkjum í skreytingunum.

Útskurðurinn er fíngerður og blúndulíkur, unninn af mikilli færni.

Málverkið með sínum fágaða litaskala er í samræmi við hinn vandaða útskurð.

Málverk með goðsögulegum þemum, eitt af aðalatriðum í listrænu yfirbragði vagnsins, þekur nánast alla yfirbygginguna.

Blómstrandi og blíð náttúra myndar yndislegan landslagsbakgrunn.

Málverkið sýnir þroskaða færni og fínlega hönd listamannsins, en nafn hans er enn óþekkt.

Einnig er mikið notað af bronsi í skreytingunum.

Meðfram þakbrúninni eru bronsskreytingar í formi knippis af stilkum og útskornir, bronsborði/renningur. Þótt þær séu undirskipaðar heildarsamsetningunni eru þær gerðar í lágmynd, fínlega unnar og skartgripalíkar.

Perlumóðursskraut, sem myndar hringlaga skrautmyndir, er notað í listrænum skreytingum fram- og bakhliða og hurða.

Gluggarnir og hurðirnar innihalda vel fægða glerplötu með með vandlega slípuðum fleti.

Vandlega unnin litasamsetning innréttingarinnar og skjaldarmerkisins samanstendur af gullsaumi í upphleyptum saumi (á hliðunum inni í vagninum), frönskum köntum og skúfum ásamt rauðu flaueli.

Undirvagninn er skreyttur með upphleyptu skrauti og er, ásamt grindinni og hjólunum, þétt gylltur þannig að hægt er að sjá hinar fágætu útlínur hins glitrandi gullvagns langt að.

Skrá frá 19. öld í vopnabúrsskjalasafninu hefur hjálpað til við að staðfesta að upphaflega var allur undirvagninn og hjólin gyllt.

Þau fengu sitt núverandi útlit (máluð rauð) þegar vagninn var gerður upp 1881.

Við smíði vagnsins notaði franski meistarinn Breighteil nýjustu tækniframfarir síns tíma, nánar tiltekið lagskiptar (fjaðrablöð) hálf-mánalagaðar fjaðrir, stöng á hvorri hlið vagnsins sem dró verulega úr höggum og veltingi, og útitröppu.

Vagninn var pantaður fyrir Katrínu miklu frá Breighteil 1763 og fluttur til Rússlands af verslunarumboðsmanni 1765. Vitað er að þetta var uppáhaldsferðavagn Katrínar og hún notaði hann til daglegra útréttinga.

Heimild: www.kreml.ru/en-Us/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Coupé með bogadreginni yfirbyggingu #7Coupé með bogadreginni yfirbyggingu #7

0 Comments

1900. Nýstárlegur útbúnaður á fleiri en einn hátt. Spænskur tveggja sæta „betri borgara“-vagn með bogadreginni yfirbyggingu og þaki. Le Guide du Carrossier birti minna bogadregna hönnun eftir Solano-bræðurna frá Napólí á Ítalíu. (Teikning)



Heimild: Mario Broekhuis Facebook

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Útfararvagn #7Útfararvagn #7

0 Comments

Ef að líkum lætur er uppgerðarvinnan að byrja!


Eigandi segir frá

Nú er hafist handa við að gera upp þennan útfararvagn frá árinu 1900, frá bænum Alle í Ajoie. Jura í Sviss. Fyrsta verkefnið áður en við tökum hann í sundur er að rétta af framvagninn sem er skakkur eftir nokkra árekstra.

Reyndar, þegar ég sé ástandið á hjólunum, velti ég fyrir mér hvort kúskur þessi hafi ekki átt að aka til baka frá erfidrykkjum eftir jarðarfarir vegna „ofþreytu“!

Mér sýnist hann hafa rekist á alla kantsteina í þorpinu, jafnvel beislið er rispað utanvert.








Heimild: The Antique Carriage Collectors Club: LeCharron.ch´s Post Facebook.

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur. malfridur.is

Sögulegar landamærabyggðir frá Arizona til TexasSögulegar landamærabyggðir frá Arizona til Texas

0 Comments

Á flestum stöðum Norður Ameríku eru tengingar við vagnasögnuna enda hefur mikið af efni verið haldið til haga eða varðveitt aftur í tímann!

Frá ýmsum höfundum | 21. feb. 2025 | Ferðalög & varðveisla, Sannir vestrænir bæir

Formáli

Frá sólbrenndum eyðimörkum Arizona til ótaminnar villtrar náttúru Wyoming fanga sögufrægar landamærabæir Ameríku hinn varanlega anda villta vestursins.

Þessir sögulegu áfangastaðir taka ferðalanga með í tímaferðalag og veita innsýn í spennandi tímabil kúreka, útlaga og landnema.

Gakktu eftir götum Arizona sem eru þéttsettar sölum, uppgötvaðu námuarfleifð Colorado og sögur af Doc Holliday, eða kannaðu Kansas, þar sem nautgriparekstrar og alræmdir byssubardagar hafa skilið eftir sig óafmáanleg spor á sléttunni. Víðáttumikið landslag Montana bergmálar af draumum gullæðisins, á meðan Hill Country í Texas blandar saman ríkulegri arfleifð og hrjúfri fegurð.

Á sama tíma lífgar Wyoming upp á goðsagnir um Buffalo Bill og Butch Cassidy.

Hver bær geymir brot af landnámssögu Ameríku og skapar þannig vegferð sem er gegnsýrð af sögu, ævintýrum og táknrænum vestrænum sjarma.

Arizona

Þjóðvegir verða til: Könnun á Villta vestrinu í gegnum sögufrægar bæi Arizona

Námugröftur Jerome lauk og skildi eftir sig frægasta draugabæ Arizona.

Arizona er ríki þar sem andi villta vestursins lifir enn, allt frá rykugum eyðimörkum til hrjúfra fjalla. Þetta er land ríkt af sögu, allt frá arfleifð frumbyggja Ameríku og landkönnun Spánverja til kúrekasagna og námugraftaruppgangs.

Ef þú vilt fara í ferðalag aftur í tímann eru sögufrægir bæir Arizona fullkomnir áfangastaðir. Hvort sem um er að ræða heimsókn á fræga bardagastaði villta vestursins, gönguferð niður götur með gömlum börum og verslunum, eða skoðun safna sem segja sögur landnema og útlaga, þá býður Arizona upp á ógleymanleg ferðalög inn í fortíðina.

Hér er leiðarvísir að nokkrum sögufrægum bæjum ríkisins sem vekja villta vesturið til lífs.

Cave Creek: Draumur kúrekans

Framlínubæir óbyggðanna í Cave Creek halda anda Villta vestursins á lofti enn í dag.

Í hlíðum Sonoran-eyðimerkurinnar býður Cave Creek upp á sanna upplifun af villta vestrinu. Bærinn, sem er þekktur fyrir andrúmsloft villta vestursins, laðar að sér gesti sem leita að kúrekamenningu og sögu.

Bærinn er frægur fyrir honky-tonk staðina Harold’s og The Buffalo Chip, en þeir sem vilja versla ættu að heimsækja Watson’s Hat Company og Cave Creek Cowboy Company til að fá ekta kúrekaklæðnað.

Ef þú ert að leita að hlut úr arfleifð vestursins til að taka með heim, þá eru tugir verslana meðfram aðalgötunni sem bjóða upp á list, söguleg verðmæti og rústík heimilisskraut.

Cave Creek-safnið býður upp á áhugaverða sýn á sögu bæjarins, með sýningum um fyrstu landnemana, námugröft og menningarlegu áhrifin sem mótuðu svæðið. Með sínum vestrænu verslunum, gömlum börum (saloon) og stórfenglegri eyðimerkurnáttúru, að ógleymdum goðsagnakenndum veitingastöðum eins og Big Earl’s Greasy Eats og Cryin’ Coyote Barbecue, er Cave Creek fullkominn upphafspunktur fyrir alla þá sem vilja upplifa kúrekasögu Arizona.

Bisbee: Námubær með sál

Bisbee, sem var eitt sinn einn stærsti námubær Bandaríkjanna, er fallega varðveitt sýnishorn af sögu Arizona.

Bærinn er þekktur fyrir iðandi listasenu og sögulega byggingarlist og býður upp á einstaka innsýn í námufortíð ríkisins.

Bærinn var stofnaður seint á 19. öld þegar kopar fannst á svæðinu og varð fljótt eitt af velmegunarmestu námusetrum landsins.

Í dag geta gestir skoðað Námu- og sögusafn Bisbee, sem segir sögu koparblómatímans og innflytjendanna sem byggðu bæinn.

Heimsókn í Queen Mine-sýninguna býður upp á beina innsýn í neðanjarðarlíf námuverkamanna. Myndrænar, hlykkjóttar götur Bisbee, kantraðar af viktoríönskum húsum og sérstökum verslunum, gefa bænum sérstakan sjarma sem blandar saman sögu og nútímalegri sköpun.

Heimsókn væri ekki fullkomin án þess að kíkja á eða gista á sögufræga Copper Queen-hótelinu.

Camp Verde: Mót menningar-heima

Camp Verde, sem stendur við Verde-ána, er ríkt af sögu frumbyggja Ameríku og hersögu.

Bærinn, sem eitt sinn var herstöð á tímum Indíánastríðanna, hefur þróast í sögulegan áfangastað með sterk tengsl við fortíð sína.

Fort Verde ríkissögusafnið varðveitir upprunalega virkið og gestir geta fræðst um hermennina og landnemana sem bjuggu og börðust á svæðinu. Virkið hýsir einnig Verde Valley fornleifa-fræðisetrið, sem sýnir fornminjar frumbyggja Ameríku og forsögulega sögu svæðisins.

Camp Verde er frábær staður til að kanna samspil sögu frumbyggja Ameríku, hersögu og sögu villta vestursins, um leið og notið er hinnar fögru náttúru Verde-dalsins í Arizona.

Tombstone: Bærinn sem var of þrautseigur til að deyja

Engin ferð um vesturhluta Bandaríkjanna er fullkomin án þess að stoppa í Tombstone, bænum sem varð frægur fyrir skotbardagann við O.K. Corral.

Tombstone, sem er þekktur sem „Bærinn sem var of þrautseigur til að deyja“, var eitt sinn ein löglausustu staða vestursins og heimili frægra persóna eins og Wyatt Earp, Doc Holliday og Clanton-gengisins.

Í dag geta gestir stigið aftur í tímann með skoðunarferð um Big Nose Kate’s og The Crystal Palace Saloon, þar sem litríkar persónur Tombstone söfnuðust eitt sinn saman.

Bird Cage-leikhúsið, upprunalegt leikhús villta vestursins, er ómissandi viðkomustaður sem veitir innsýn í þá skemmtun sem eitt sinn blómstraði hér. O.K. Corral eru sögufrægar götur, ekta bar (saloon).

Jerome: Endurfæddur draugabær

Jerome, sem stendur á hlíð Kleópötrufjalls, er fyrrverandi námubær sem hefur breyst í blómlegt listamannasamfélag.

Bærinn, sem eitt sinn var þekktur sem „syndugasti bær Vestursins“, blómstraði á dögum koparvinnslu seint á 19. öld og snemma á þeirri 20.

Á blómaskeiði sínu var Jerome auðugasta náma í heimi í eigu eins manns, en þegar námurnar lokuðu á sjötta áratugnum varð bærinn nánast að draugabæ.

Í dag er Jerome staður þar sem saga og list mætast. Jerome State Historic Park býður upp á innsýn í námusögu bæjarins og er til húsa í fyrrum höll sem eitt sinn var heimili námuframkvæmdastjórans.

Gestir geta einnig kannað Jerome Historical Society Mine Museum til að fræðast um uppgang og hnignun sem einkenndi bæinn.

Þröngar, bugðóttar götur Jerome eru nú þaktar listgalleríum, sérverslunum, vínsmökkunarstofum og veitingastöðum, sem gerir hann að sérstökum og heillandi áfangastað með litríka sögu.

Kingman: Klassískur áfangastaður á Route 66

Kingman, heimabær Bob Boze Bell, framkvæmdastjóra True West, er ein af klassísku borgunum meðfram hinni goðsagnakenndu Route 66. Bærinn er fullur af sögu villta vestursins og nostalgísku aðdráttarafli með fortíð sinni úr villta vestrinu og líflegri Route 66 menningu.

Mohave-safnið um sögu og listir er frábær staður til að byrja á, þar sem gestir geta fræðst um sögu frumbyggja svæðisins, námuvinnslu og járnbrautir. Sögusafn Mohave-sýslu er einnig ómissandi viðkomustaður.

Fyrir aðdáendur hins sögufræga þjóðvegar veitir Route 66 safnið ítarlega innsýn í arfleifð Þóðvegarins og hlutverk hans í þróun ameríska vestursins.

Sögulegt miðbæjarsvæði Kingman býður upp á frábært úrval af gömlum matsölustöðum, verslunun með fornmuni og mótelum sem láta manni líða eins og maður hafi stigið aftur í tímann.

Gamli bæjarhlutinn Scottsdale: Nútímaleg vestræn upplifun

Þótt Scottsdale sé þekkt fyrir lúxushótel sín og fínar verslanir býður gamli bæjarhlutinn í Scottsdale upp á innsýn í rætur bæjarins frá villta vestrinu.

Scottsdale var stofnað á níunda áratug 19. aldar og var upphaflega landbúnaðarsamfélag sem þróaðist síðar í mikilvægan bæ fyrir nautgripabændur.

Í dag er gamli bæjarhlutinn í Scottsdale lifandi blanda af sögulegum byggingum, listgalleríum og verslunum í vestrænum stíl.

Sögusafn Scottsdale veitir innsýn í fyrstu daga bæjarins, þar á meðal tengsl hans við frumbyggjamenningu Hohokam-fólksins, landbúnaðarfortíð hans og hlutverk sem samkomustaður fyrir nautgriparekstur. Hápunkturinn er safnið Western Spirit: Scottsdale’s Museum of the West, sem býður upp á sýningar um sögu ameríska vestursins, þar á meðal kúrekamenningu, muni frumbyggja og vestræna list.

Prescott: Villta vestrið lifir hér

Bronsstytta eftir Bill Nebeker stendur á Prescott Courthouse Plaza og heiðrar lögreglumenn Arizona.

Prescott er oft nefndur „Heimabær allra“ og er ómissandi viðkomustaður fyrir þá sem hafa áhuga á sögu villta vestursins í Arizona.

Prescott var stofnuð á sjöunda áratug 19. aldar, varð höfuðborg Arizona-svæðisins og gegndi lykilhlutverki á fyrstu árum ríkisins.

Sögufræga Whiskey Row-bærinn, sem eitt sinn hýsti 40 krár og spilavíti sem lögreglumenn og útlagar sóttu, þar á meðal Doc Holliday og Wyatt Earp, er nú þekkt fyrir lifandi tónlistarsenuna, listgallerí, sælgætisbúðir og að sjálfsögðu sínar frægu krár, þar á meðal hina goðsagnakenndu ,,Palace Restaurant & Saloon“.

Sharlot Hall-safnið býður upp á ítarlega skoðun á sögu svæðisins, með áherslu á menningu frumbyggja, fyrstu landnemana og stofnun Prescott.

Bærinn er einnig frægur fyrir að halda „Frontier Days“, elstu rodeókeppni heims. Fyrir áhugafólk um list villta vestursins sýnir Phippen-safnið suma af bestu kúreka- og vestrænni list í ríkinu. Söguleg hús Prescott, gamlar kirkjur og heillandi bæjartorg veita innsýn í líf í Arizona á 19. öld.

Wickenburg: Eyðimerkurbær með ríka arfleifð

Wickenburg er heillandi eyðimerkurbær með djúpar rætur í námu- og búskaparsögu. Upphaflega var Wickenburg námubær, stofnaður á sjöunda áratug 19. aldar, en varð síðar þekktur fyrir nautgriparækt og hestasölu.

Desert Caballeros Western Museum er lykilviðkomustaður fyrir alla sem hafa áhuga á sögu svæðisins og býður upp á sýningar um menningu frumbyggja, snemmbúið búskaparlíf og sögu bandaríska kúrekans.

Í Wickenburg er einnig að finna Vulture-námuna, gamla gullnámu sem var ein sú auðugasta í Arizona, og gestir geta farið í skoðunarferðir til að læra um uppgang og hrun námuvinnslu á svæðinu.

Sögulegt miðbæjarsvæði bæjarins er fullt af vestrænum sjarma, með verslunum og veitingastöðum sem endurspegla kúrekasögu þess.

Dvöl á Rancho de los Caballeros, Flying E gestaranchi eða The Kay El Bar, elsta gestaranchi Wickenburg, mun gera ferð þína til Wickenburg enn eftirminnilegri.

Williams: Hlið að Grand Canyon

Williams, sem liggur meðfram sögufrægu Route 66, er oft kallað „Hliðið að Grand Canyon“ vegna þess að það þjónar sem miðstöð fyrir ferðamenn á leið til einnar frægustu náttúruundurs heims. Andrúmsloft Villta vestursins í Williams endurspeglast í gömlum húsaframhliðum, matsölustöðum og mótelum. Hápunktur Williams er Grand Canyon-járnbrautin, sem býður upp á skemmtilega lestarferð til Grand Canyon og veitir ógleymanleg tækifæri til að upplifa óbyggðir Arizona. Bærinn er einnig með Williams-lestarstöðina, sögufræga járnbrautarstöð þar sem gestir geta fræðst um mikilvægi járnbrautarinnar fyrir sögu bæjarins. Williams býður upp á fullkomna blöndu af sjarma villta vestursins og náttúrufegurð, sem gerir hann að frábærum viðkomustað fyrir alla sem kanna sögu Arizona.


Heimild: True West. History of the American Frontier

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Leðjuvagn #1Leðjuvagn #1

0 Comments

Mud Wagon!

Leðjuvagn (Mud wagon) frá 1860 sem er til sýnis á safni ríkisins Nýju Mexíkó, Santa Fe.

Margir myndu ranglega kalla þetta póstvagn, en býðum aðeins við. Leðjuvagnar voru ódýrari frændur hinna frægu Concord-póstvagna.

Sannur póstvagn er þyngri, traustari og betur smíðað farartæki með gegnheilum hliðum úr harðviði, harðviðarhurðum og mun meiri vörn gegn veðri og vindum.

Leðjuvagnarnir voru minni, léttari, ódýrari og með einfaldari hliðar með einföldum segldúks gardínum sem vörn gegn veðri og ryki.

Leðjan frá Hjólunum gat slest inn á farþegana í blautu veðri, þaðan kemur nafnið.

Leðjuvagnar voru góð farartæki fyrir grófa, bratta fjallavegi vegna lægri þyngdarpunkts og minni þyngdar. Leðjuvagnarnir voru venjulega notaðir á styttri leiðum.


Heimild: Bill Manns á Facebook

Þýðendur og skráning: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Coupé Vín 1740 #4Coupé Vín 1740 #4

0 Comments

Þessi tveggja sæta vagn er glæsilegt dæmi um hátíðarvagna og áhafnarúrval rússnesku keisaraynjunnar Elizavetu Petrovnu.

Slíkir vagnar voru ávallt pantaðir frá bestu evrópsku meisturunum.

Vagninn er með lameneraðar (samlímdar) fjaðrir, öxulás og trönuháls.

Eins og í öðrum svipuðum vögnum úr safni Vopnabúrsins eru þröskuldarnir í vagninum lágir (lágt uppstig) og niðurfellanleg þrepin eru inni í vagninum.

Yfirbyggingin mjókkar niður og neðri hluti bakhliðarinnar sveigist mjúklega. Það eru þrír gluggar á framhlið og hliðum.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna með myndskreyttum efri hluta með rúðugleri.

Útskorið skraut skipar veglegan sess í heildarsamsetningunni, á listrænu útliti vagnsins.

Samskeyti hliðanna eru þakin gylltum útskurði sem undirstrikar fínlegar línur yfirbyggingarinnar.

Þungt gylltar laufmyndir og rokókóskraut, skrautlegir rollur (uppvafin handrit) og málrænar samsetningar blómavendir málaðir í pastellitum vefja sig um kranslistann, hurðina og gluggakarmana og alla hluta fram- og afturhluta undirvagnsins.

Útskurðurinn er afar mótandi og kröftugur.

Tákrænu fígúrurnar sem prýða fram- og afturhluta undirvagnsins sýna mikla fagmennsku og fínlega, mjúka mótun.

Allt úsar af yndislegum rókókóstíl með ákveðinni fágun sem meistararnir í Vín bættu við.

Hliðar og hurðir yfirbyggingarinnar eru skreyttar með málverkum af goðsögulegum viðfangsefnum – vatnadísum, sjávarguðum og ástarguðum í gullgrænum litbrigðum.

Bólstrunin um borð og skjaldarmerki eru úr hvítu frönsku upphleyptu flaueli með bláum og rauðum blómum.

Mynstrið fellur vel að útskornu skrautinu og litir þess falla vel að heildarlitatónum vagnsins.

Hjólin eru máluð græn.

Ákveðinn agi í formi, skortur á óhóflegum skreytingum og kænleg samsetning upphleyptra mynstra með fíngerðum skrautmyndum af grafískum toga eru allt einkenni þessa fallega coupé-vagns sem vitnar um háþroskað listrænt stig ökutækja frá Vín á þessum tíma.

Vagninn var smíðaður í Vínarborg árið 1740 fyrir Elizavetu, dóttur Péturs mikla, samkvæmt pöntun frá rússneska hirðinum.


Heimild: www.kreml.ru/en

Þýðing: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Coupé Berlin 1740 #3Coupé Berlin 1740 #3

0 Comments

Elísabet Petrovna keisaraynja hafði vagninn til afnota

Vagninn er tveggja sæta. Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðarinnar er sveigður. Fimm gluggarammar og efri helmingur hurðanna með myndskreytingu og plötugleri. Hurðarþröskuldurinn er lágur og auðvelt að stíga upp í vagninn.

Listræn meðhöndlun vagnsins endurspeglar greinilega smekk fyrir fágun og léttleika sem einkennir rókókóstílinn.

Þetta er sérstaklega áberandi í hinum ríkulegu og fjölbreyttu skrauttréútskurði. Gylltur skurður, gerður bæði í háum og lágum upphleypingum, er ríkulegur á kransalistanum, veggjasamskeytum, gluggaumgjörðum og dyrakörmum.

Skreytingin samanstendur af kerabum1, fuglum, skjaldarmerkjum, skrautrenningum og laufmynstrum sem mynda fínleg og glæsileg mynstur, auk vinsælasta skrautmótífs rókókóstílsins, nánar tiltekið stíliseraðu skeljarinnar eða „rocaille“ sem gaf stílnum nafn sitt.

Útskornu skrautverkin eru nokkuð yfirlestuð og meðferð skrautmyndanna örlítið dönnuð.

Samsetningin inniheldur höggmyndamótív sem virðast vaxa út úr skringilega samfléttuðu grasi eða breytast í akanthuslauf2 og sniglana efst á súlum (volutes)3.

Fágun vagnsins er undirstrikuð með málningu í pastelljósum bláum og bleikum tónum sem einkenna rókókóstílinn.

Hver spjaldhluti minnir á mikið skreytta fulningasamstæðu (dessus-de-porte)4, í útskornum römmum. Þeir sýna goðsögulegar senur, flestar tengdar Apolló.

Listræn meðhöndlun vagnsins felur í sér bronsskraut sem er unnið af mikilli nákvæmni.

Bronsplöturnar sem hylja fjaðrirnar eru svo listilega útskornar að sjá má fínt samspil ljóss og skugga á upphleyptu yfirborðinu.

Skrautið úr stórum og litlum nöglum á þakinu fellur vel að heildarútlitinu.

Fram- og afturhluti undirvagnsins er þétt þakinn gylltum tréskurði í formi handritauppvafninga (scrolls) og rókókóstíls í smágerðu mynstri.

Undir kúsksætinu á vagngrindinni (rocker) er áhrifarík kringlótt höggmynd í formi vandlega mótaðra táknrænna karlkyns fígúra.

Hjólin eru máluð bleik og að hluta til þakin útskornum gyllingunum í lágmynd. Innri bólstrunin og skjaldarmerkið á kúsksætinu eru úr aðlaðandi appelsínugulu flaueli með upphleyptu mynstri.

Litur þess fellur vel að heildarútliti vagnins.

Vængirnir á skjaldarmerkinu eru listilega útsaumaðir með gullþræði og skreyttir blómum, skeljaformum og frjálslega bugðóttum stofni í miðjunni.

Vagninn er búinn endurbættu beygjukerfi og fjöðrun, og eðli skreytinganna bendir til þess að hann sé upprunninn í Berlín.

Í 18. aldar færslubók frá skrifstofu hirðar hesthúsanna eru upplýsingar um að vagninn hafi verið smíðaður í Berlín árið 1740 fyrir Elísabetu Petrovna keisaraynju og fluttur til Rússlands í gegnum verslunarumboðsmann.

Vagninn var einnig notaður eftir 1740 í fjölmargar ferðir Elísabetar keisaraynju á valdatíma hennar, eins og sjá má á koparstungum frá þeim tíma.

  1. ↩︎
  2. ↩︎
  3. ↩︎
  4. ↩︎

Heimild: /www.kreml.ru/en

Skráning og þýðing: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Olíuflutningar í Vestur-Virginíu #2Olíuflutningar í Vestur-Virginíu #2

0 Comments

Nokkrar gerðir vökva fluttar Í einum tankvagni!

1899 var olíuflutningur í Eckman, McDowell-sýslu og um allt fjallaríkið enn framkvæmdur með fjórhjóla vögnum.

Þessir sterkbyggðu vagnar voru notaðir til að flytja og afhenda brennsluolíu og steinolíu frá járnbrautarstöðvum til viðskiptavina fram á þriðja áratug 20. aldar.



Samkvæmt Henry Ford-safninu voru sumir þessara vagna með þrjú aðskilin hólf til að geyma steinolíu, smurolíu og bensín.

Í Petroleum History Almanac kemur einnig fram að „tankvagnar voru algengir í þéttbýli og dreifbýli frá síðari hluta 10. áratugar 19. aldar fram á þriðja áratug 20. aldar.“

Í bók hans frá 1977, Discovering Horse-Drawn Commercial Vehicles, segir höfundurinn D.J. Smith að slíkir tankvagnar hafi verið notaðir af stórum olíu- og jarðolíufyrirtækjum á fyrstu árum 20. aldar.

Hins vegar voru þeir nógu fjölhæfir til að flytja ýmsa vökva í lausu, þar á meðal vatn og paraffín.“

Eckman, óskipulagt samfélag í McDowell-sýslu, Vestur-Virginíu, er staðsett meðfram U.S. Route 52, vestan við Keystone.

Það var áður þekkt sem Shawnee Camp.


Texti fenginn að láni: Hatfield and McCoy Feud Facebook
Heimild: WVRHC; Mynd birt af Vicki Thomas frá West Virginia History, Heritage and

Þýðing og skráning: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Nátengt efni!

Olíuflutningavagn #1

Texti undir myndum!

Sam Phillips vann vagnsmíðaverðlauninSam Phillips vann vagnsmíðaverðlaunin

0 Comments

Við erum mjög stolt af Sam sem vann „Robin Wood Change maker“-verðlaunin á verðlaunaafhendingunni fyrir handverk í gær. Þetta er í fyrsta skipti sem þau eru veitt fyrir að viðhalda arfi vagnasmíðinnar. Þegar Greg slasaðist alvarlega 2023 tók Sam sig til og fór úr lærlingi í meistara á einni nóttu með öllu sem því fylgdi. Hann komst líka í úrslit í gildi lærlinga ársins. Þakkir til allra sem tóku þátt í verðlaununum og til hamingju allir sem komust í úrslit. Snilld!


Heimild: Mike Rowland and Son Master Wheelwrights and Coachbuilders á Facebook

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

5150 ára gamalt hjól finnst!5150 ára gamalt hjól finnst!

0 Comments

Ofarlega á lista heimsminjaskár!

2002 afhjúpuðu fornleifafræðingar elsta þekkta tréhjól í heimi í mýrlendi nálægt Ljubljana í Slóveníu, sem nær yfir 5.150 ár aftur í tímann.

Þetta forna hjól varðveittist í blautri jörðu, ekki endilega á mannvænasta staðnum í dag, Ljubljana-mýrarnar voru í raun nokkuð lífvænlegar fyrir fimm þúsund árum.

Upprunalega var hjólið og eikaröxullinn hluti af uxakerru smíðuð úr aski og eik og snérist öxullinn. Samsetningin var svo endingargóð að hún var staðall fyrir evrópska hjólasmiði fram í byrjun 20. aldar. Ummál hjólsins er 72 sentimetrar1.

Spurningunni um hver fann upp hjólið er enn ósvarað, með vísbendingum sem benda til þess að það hafi komið fram sjálfstætt á mörgum svæðum. Þó að sérstakir uppfinningamenn/maður séu ekki þekktir virðist þróun hjólsins ekki vera ein bylting heldur smám saman uppsöfnun þekkingar, færni og aðlögunar með tímanum. Í mýrunum bjó nýaldarfólk sem var mjög hæft í að byggja hús á trésúlum í blautri jörðinni.

Fyrir 6000 árum þykir sannað að fólk hafi búið þar og kannski notaði það litla handvagna til að flytja uppskeruna milli staða ásamt því að koma upp verslunarleiðum.

Mismunandi menningarheimar mótuðu hjólið til að mæta einstökum þörfum þeirra, skapa sérstaka hönnun og notkun sem þróaðist hvor í sínu lagi, hver nýsköpun út af fyrir sig.

Næsta stóra nýjungin sem leit dagsins ljós var þegar Egyptar tóku heiðurinn og þróuðu pílárahjól fyrir um 4 þúsund árum. Fyrsta bandaríska einkaleyfið á hjólinu kom árið 1791, fljótlega eftir að einkaleyfislögin voru samþykkt í Bandaríkjunum. Hjólið og öxulinn er hægt er að upplifa í Borgarsafni Ljubljana ókeypis.



Heimild: History’s Mysteries á Facebook og https://3seaseurope.com/oldest-ljubljana-marshes-wheel-slovenia/

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

  1. Myndbandið segir 72 sentimetrar en 3seaseurope.com segir 70 sentimetra! ↩︎

Olíuflutningavagn #1Olíuflutningavagn #1

0 Comments

Algjörlega upprunalegur!


Upplýsingar eru ekki fyrir hendi en hann er staðsettur í Englandi. Smíðaár er ekki tilgreint.


Vagninn var byggður til að bera á milli 3 og 4 tonn, kannski meira. Það met ég út frá uppbyggingu undirvagnsins ( the gear ). Gengjuteinn/skrúfteinninn með hjólið ofan á vinstra megin í myndinni er til að bremsa og taka bremsurnar af og hefur þurft að vera öflugt, enda sýnist manni það.


Heimild: Myndir fengnar að láni hjá The Antique Carriage Collectors Club Facebook.

Þýðing og skráning Friðrik Kjartansson.

Yfirlestur: malfridur.is

Olíuflutningavagn í Vestur-Virginíu #2

Frásögn/lýsing Myndir!

Brougham Shofle #7Brougham Shofle #7

0 Comments

Lýsing á Brougham Shofle í The English Coach Builders Sýningarskránni, heimssýningunni 1862

Þegar ég vaknaði í morgun vissi ég ekki að Brougham hefði líka komið í svona formi, því verð ég að pósta þessu og þetta er stór frétt fyrir mig. Ég treysti mér ekki til að þýða seinna nafn þessa Broughams en læt bara enska heitið halda sér en það gæti verið þýtt sem skóflan.

Svo lærði ég líka að Brougham er borið fram „Brom“: Vefsíðueigandi

Ef hugmyndin er að auglýsa þægindi Brougham samfara léttleika yfirbyggingarinnar, hneigjumst við að því að geta ekki sagt sannar frá.

Hugmyndin er að vissu leyti reynd, kannski ekki alveg orginal.

Líkindi meðal vagna.

Ef okkur skjátlast ekki þá var sýndur svipaður vagn á sýningunni 1851 og síðan hafa verið gerðar margar tilraunir svipaðar þessari.

Nokkrir vagnar voru líka sameinaðir í hugmyndinni.

Fram á sjónarsviðið komu bæði almennings- og prívatfarartæki en hurfu á stuttum tíma í limbói vannýttra og síðan eyðingar. Shofle-formið á vagninum varð vinsælt upp á síðkastið meðal aðalsmanna.

Sama hvaðan vagninn fær líkindin. En í þessu tilviki þróaðist vagninn lengra samfara notadrýgri.

Hann er líklegri til að ná vinsældum núna en áður fyrr vegna þess að tískan er ekki þröskuldur núna sem áður fyrr.

Bremsur eru ekki sjáanlegar.

Heimildir: The English Coach Builders 1887 bls 19-20
Yfirlestur: malfridur.is

Þýddi og tók saman Friðrik Kjartansson

Nátengt efni!