Tag: um

Berliner í sankti Pétursborg 1769 #11Berliner í sankti Pétursborg 1769 #11

FrikkiFrikki 0 Comments

Katrín mikla notaði vagninn við mikilvæg hátíðleg tækifæri!

Glæsilegur fjögurra sæta Berliner-vagn með lítilli (hlutfallslega) of-formaðri yfirbyggingu er sannkallað meistaraverk frá 18. öld.

Heiðurspeningur til minningar um krýningu Katrínar II keisaraynju Myntsláttuverkið í Sankti Pétursborg, 1762.
Myntsláttumeistari: T.I. Ivanov (framhlið); I.G. Vekhter (bakhlið). Silfur; mótað.

Þrátt fyrir mjúkar sveigðar hliðar hefur óvenjulega falleg yfirbygging látlausar útlínur.

Tréskurðurinn er hófstilltur, með fágaðri einfaldri samsetningu, mótanleika og þrívíddarhönnun smáatriða.

Gifskransinn, veggsamskeytin og gluggaumgjarðirnar eru skreyttar með fínlega mótuðum og gylltum upphleyptum blómaskreytingum, fléttuverki, perlumóðursbandi og fornaldarlegu laufaskrauti, sem undirstrika fegurð og samhverfu vagnyfirbyggingarinnar og glugganna.

Mynstrið er einnig lífgað upp með smámyndum af blómavösum.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna innihalda rúðugler.

Berlínarvagninn. Verkstæði hirðvagnaskemmunnar, vagnasmiður Johan Coenrad Buckendal (eftir eigin teikningu), 1769; flauel – Rússland, 18. öld, 19. öld. Hlynur, flauel, brons, pallíettur, silfur, járn; gyllingar á gifs, tréskurður, olíumálun. Vagninn tilheyrði Katrínu keisaraynju II. Fram til 1917 var hann í Hirðvagnasafninu í Sankti Pétursborg en var síðar fluttur tímabundið til Kreml. Berlínarvagninn var til sýnis í Vagnasafninu. Fenginn til Vopnabúrsins í maí 1926.

Hæfileikar Buckendals sem skreytingameistara eru áberandi í listrænu útliti þessa vagns.

Útskurðurinn á framhlið og bakhlið undirvagnsins og hjólanna er unninn á annan hátt.

Hann er ríkulega skreyttur og felur næstum alveg aðallínur yfirbyggingarinnar.

Eirðarlaus hönnunin og mismunandi hæð útskurðarins skapa áhrifaríkan leik ljóss og skugga sem undirstrikar þrívíddaráhrifin.

Ytra byrði vagnsins virðist endurspegla umbreytingartímabil í stíl. Klassíska skreytingin ber enn merki rókókóstískunar.

Litir málverksins, sem gegna mikilvægu hlutverki í skreytingunni, eru aðallega mjúkar samsetningar silfraðra bleikra tóna og auka á tilfinningu fyrir fáguðu yfirbragði.

Útskorið skraut á framhluta undirvagns Berliner. Sankti Pétursborg, 1769.

Myndefnin voru ætluð til að upphefja eigandann, Katrínu miklu.

Þau sýna fínlegt ljóðrænt yfirbragð og tilfinningu fyrir geislandi samhljómi lífsins. Keisaraynjunni er lýst í myndum hinna ýmsu verndargyðja listanna.

Greinilega hafa verið gefnar sérstakar leiðbeiningar varðandi ákveðna þætti skreytingarinnar þegar vagninn var pantaður.

Nafn listamannsins sem málaði verkið er því miður enn óþekkt.

Skreytingar vagnsins fela einnig í sér skraut úr gylltu bronsi í formi vasa og steyptan útskorna kanta úr þistilblöðum sem festur er við efri hluta yfirbyggingarinnar.

Eitt fótapallanna er með fíngerðu, steyptu og útskornu bronsskrauti í lágmynd meðfram brúninni. Bronsbeislin á ólunum og handföng yfirbyggingarinnar eru fallega hlutfallað.

Málverk á hlið yfirbyggingarinnar. Berlíner. Sankti Pétursborg, 1769.

Vagninn er búinn því sem þá voru nýjustu tæknilausnir. Hann er með lóðréttum og láréttum fjaðrablöðum og stöng á hvorri hlið yfirbyggingarinnar.

Vagninn var smíðaður af hinum virta vagnasmið og hæfileikaríka listamanni Johan Coenrad Buckendal eftir hans eigin hönnun.

Frumdrög hönnunarinnar hafa varðveist.

Samningar og bréfaskipti sýna að hann hannaði bæði fyrir eigin verk og fyrir aðra vagnasmiði.

Katrín mikla notaði þennan vagn við mikilvæg hátíðleg tækifæri.

Samkvæmt frásögnum samtímamanna var hann svo fallegur að hann skar sig úr meðal fylgdarvagnanna, stóru, þungu gylltu vagnanna, léttu coupé-vagnanna og hinna „mjög blævængslegu“ farartækja í opinberum skrúðgöngum.

Heimild: https://www.kreml.ru/en-Us/

Þýðendur: Friðrik Kjartansso og erlendur.is (Málstaður)

Skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is (Málstaður)

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Berliner frá París 1763 #10Berliner frá París 1763 #10

FrikkiFrikki 0 Comments

Hversdagsútréttingavagn Katrínar miklu!

Þessi fjögurra sæta vagn geislar af yndislegri fágun.

Portrett af Katrín II keisaraynju.
Rússland, 19. öld, óþekktur listamaður.
Olíumálverk á striga.

Lítill yfirbygging (hlutfallslega), sporöskjulaga í neðri hlutanum, hefur rólegar línur og fínleg hlutföll sem eru enn frekar undirstrikuð af mýkt hins gyllta útskurðar.

Breið rönd strangra rúmfræðilegra skreytinga umhverfis efri brún vagnyfirbyggingarinnar skapar léttleika í útlitinu. Hinn skýri og rólegi útskurður inniheldur lauf, fléttur, hringlaga skraut, fornaldarlegar blómaskreytingar og smágerð líkneski.

Hann byggir á taktföstum endurtekningum sama mynsturs.

Samhverfa ræður ríkjum í skreytingunum.

Útskurðurinn er fíngerður og blúndulíkur, unninn af mikilli færni.

Málverkið með sínum fágaða litaskala er í samræmi við hinn vandaða útskurð.

Málverk með goðsögulegum þemum, eitt af aðalatriðum í listrænu yfirbragði vagnsins, þekur nánast alla yfirbygginguna.

Blómstrandi og blíð náttúra myndar yndislegan landslagsbakgrunn.

Málverkið sýnir þroskaða færni og fínlega hönd listamannsins, en nafn hans er enn óþekkt.

Einnig er mikið notað af bronsi í skreytingunum.

Meðfram þakbrúninni eru bronsskreytingar í formi knippis af stilkum og útskornir, bronsborði/renningur. Þótt þær séu undirskipaðar heildarsamsetningunni eru þær gerðar í lágmynd, fínlega unnar og skartgripalíkar.

Perlumóðursskraut, sem myndar hringlaga skrautmyndir, er notað í listrænum skreytingum fram- og bakhliða og hurða.

Berlíner frá París, meistari Breighteil (?), 1763-1765; flauel – Rússland, 18. öld, 19. öld. Askiviður, flauel, perlumóðir, brons; olíumálun, gyllingar á gifsi, tréskurður. Vagninn tilheyrði Katrínu keisaraynju II. Á 19. öld var hann til sýnis í Hesthúsasafni hirðarinnar í Sankti Pétursborg. Árið 1917 var hann fluttur í Vagnasafnið, þar sem það var til sýnis þar til safninu var lokað.

Gluggarnir og hurðirnar innihalda vel fægða glerplötu með með vandlega slípuðum fleti.

Vandlega unnin litasamsetning innréttingarinnar og skjaldarmerkisins samanstendur af gullsaumi í upphleyptum saumi (á hliðunum inni í vagninum), frönskum köntum og skúfum ásamt rauðu flaueli.

Undirvagninn er skreyttur með upphleyptu skrauti og er, ásamt grindinni og hjólunum, þétt gylltur þannig að hægt er að sjá hinar fágætu útlínur hins glitrandi gullvagns langt að.

Skrá frá 19. öld í vopnabúrsskjalasafninu hefur hjálpað til við að staðfesta að upphaflega var allur undirvagninn og hjólin gyllt.

Málverk og útskorið skraut á hurð yfirbyggingarinnar
Berliner. frá París, 1763-1765.

Þau fengu sitt núverandi útlit (máluð rauð) þegar vagninn var gerður upp 1881.

Við smíði vagnsins notaði franski meistarinn Breighteil nýjustu tækniframfarir síns tíma, nánar tiltekið lagskiptar (fjaðrablöð) hálf-mánalagaðar fjaðrir, stöng á hvorri hlið vagnsins sem dró verulega úr höggum og veltingi, og útitröppu.

Vagninn var pantaður fyrir Katrínu miklu frá Breighteil 1763 og fluttur til Rússlands af verslunarumboðsmanni 1765. Vitað er að þetta var uppáhaldsferðavagn Katrínar og hún notaði hann til daglegra útréttinga.

Heimild: www.kreml.ru/en-Us/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2

FrikkiFrikki 0 Comments

Anna keisaraynja notaði vagninn við hátíðlegar skrúðgöngur!

Eik, birki, flauel, brons, járn, tréskurður, tempera, gyllingar á gifsi. Það tilheyrði Önnu Ionnovu keisaraynju. Árið 1797 var það flutt frá Sankti Pétursborg til vagnaskemmu Moskvu. Vopnabúrið eignaðist það frá vagnaskemmu Moskvu árið 1834.

Vagninn er tveggja sæta.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðar er sveigður. Gluggarnir og efri hluti hurðanna með myndskreyttu efri hlutinn er með rúðugler.

Hurðirnar eru nálægt jörðu og fótstigið er inni í vagninum. Vagninn endurspeglar fagurfræðilegan smekk síns tíma – hann er byggður í hefðum vestur-evrópskrar barokkhefðar.

Athyglin beinist að hinu afar ríkulega og lifandi skrauti.

Gylltur útskurður þekur alveg hina lítillega bognu kverklista, veggsamskeyti, gluggaumgjörð, dyrakarma og fram- og bakhlið undirvagnsins.

Skreyting á vinstri vegg yfirbyggingarinnar og bronslistaverk á fjöðruninni Coupé. Sankti Pétursborg, 1739.

Barokkskrúðskraut og skeljar blandast vel við höggmyndina, smáatriði í formi grímna og tveggja hausa arna með afar fíngerðum laufskurði sem minnir á útskornu mynstrin á mörgum rússneskum myndaarfleifðum frá 17. öld.

Þjóðleg einkenni birtast í óvenjulegri túlkun á sumum skrauthlutum barokksins.

Þrátt fyrir ákveðinn aga er útsurðurinn og skrautið létt og glæsilegt.

Hér sameinast lifandi ímyndunarafl listamannsins sem hannaði skreytingarnar og færni handverksmanna sem skáru þær út með næmu innsæi fyrir mótunarmöguleikum.

Skrautmynduðu rammarnir á bolnum innihalda spjöld skreytt með málverkum af leikandi kerúbum, hafmeyjum, grímum, skjaldarmerkjum og blómaskreytingum.

Vagninn var fluttur frá Sankti Pétursborg til Moskvuvagnaskemmunnar. Safnað af Vopnabúrinu frá Moskvuvagnaskemmunni árið 1834.

Skreytingarnar eru útfærðar í gulleitum og grænum litbrigðum og gegna mikilvægu hlutverki í heildarskreytingu vagnsins ásamt bronsmunstrunum.

Vagnasmiðirnir nýttu sér nokkur ný einkenni, þannig er efri hluti afturhliðarinnar, sem er bólstruð með terrakotta-lituðu flaueli, þakinn glæsilegum upphleyptum bronsmedalíum í formi skelja og skrúðblaða.

Plöturnar í fjöðrunum, handföngin og sylgjurnar eru einnig úr bronsi, sem og skrautmunir á þakinu, sem er skreytt með vösum og litlum nöglum með upphleyptum myndskreyttum höfðum.

Val á terrakottaflaueli fyrir innri bólstrun vagnsins og toppurinn sýnir mikla listræna smekkvísi.

Vagninn er búinn helstu tæknilegum eiginleikum þess tíma.

Hann er með fjöðrum og öxulás.

Sú viðtekna skoðun að vagn þessi sé verk Okhta-meistara1 í þjónustu flotamálastofnunarinnar er ekki staðfest í skjalasöfnum.

Málverk og útskurður á vagnhurðinni

Í 18. aldar skrá hirðhesthúsakansellísins er að finna upplýsingar um að þetta ökutæki hafi verið smíðað í hesthúsagarði Sankti Pétursborgar árið 1739.

Það var notað við hátíðlegar skrúðgöngur Önnu keisaraynju.

  1. Akademiskar gráður í Russlandi:
    Bakkalársgráða
    Meistaragráða
    Diplómagráða (sérfræðingsgráða)
    Doktorsgráða
    Ný doktorsgráða ↩︎

Heimild: https://www.kreml.ru/

Þýðendur: Friðrik Kjartansso og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Hestvagn Boris Godunov keisara #2Hestvagn Boris Godunov keisara #2

FrikkiFrikki 0 Comments

Kolymaga eða stór vagn!

Portrett af Boris Godunov keisara. Listamaðurinn óþekktur, á 18. öld. Olía á striga.

Keypt af Armory árið 1840 frá Imperial Arras. Það er hálfportrett af keisaranum Boris Godunov sett í sporöskjulaga umgjörð.

Keisarinn er sýndur í kórónu og bleikum möttli og fylltum marðarfeldi. Undir myndinni er áletrun í rókkókkóstíl: „Boris Godunov“, með titli hans og lýsingu á morði Tsarevich Dimitry.

Opinn langferðavagn af enskum uppruna seint á 16. öld er elsti útbúnaður Armory Chamber og sá eini af slíkri gerð sem lifði af í heiminum.

Vísindamennirnir eru sammála um að þessi forni vagn með búnaði sé eitt af meistaraverkum menningarheimsins.

Stór, næstum ferhyrnd yfirbygging hans er hengd upp á leðurbelti og lokaður með gluggatjöldum.

Hann er samt ekki með beygjusnúningi, kranaháls, fjöðrum, sæti fyrir kúskinn og fótabretti.

Vagninn er skreyttur með útskurði og málun, sum smáatriði eru gerð sem útskorinn skúlptúr.

Listrænt tilheyrir hann seinni endurreisnartímanum.

Máluð í rauðgrænu litasviði sýna fjölmynda listaverkin með háum lágmyndum veiðimyndir og bardaga milli kristinna og múslíma.

Þeir ná yfir neðri hluta vagnsins: hlið hans, bakhlið og framhlið. Útskornu sögurnar endurspegla flókin samskipti Evrópulanda og Tyrklands.

Fyrsta röð yfirbyggingarinnar er skreytt með máluðu landslagi af görðum og byggingum, önnur röð – með veiðisenum.

Hæfileiki meistarans kemur fram í vali á fíngerðu litasviði sem byggir á blöndu af blíðum fölbláum, bleikum og þéttum grænum blómum.

Málverkið er líklega gert af óþekktum ítölskum listamanni seint á 16. öld.

Að innan er keisaravagninn klædd rauðu og gulu, ítölsku mynstruðu flaueli frá seinni hluta 17. aldar. Djúpur, mjúkur hægindastóll á afturhlið yfirbyggingarinnar og breiður bekkur eru bólstraðir með ítölsku flaueli frá 17. öld með ríkjandi ljósbláum tón í skraut.

Fram- og afturhluti undirvagnsins er skreyttur með gylltum lágmyndum og skúlptúrum í formi allegórískra fígúra sem eru áberandi fyrir eligant verk og glæsilegt mynstur blómaskrautsins.

Báðir hlutar undirvagnsins eru með gylltum járnskreytingum. Hjólabúnaðurinn er þakinn með gylltum útskurði sem er frábrugðið öðrum skrauthlutum.

Þetta má skýra með yngri dagsetningu þeirrar smíða – seinni hluta 17. aldar.

Það eru skiptar skoðanir um uppruna langferðavagnsins.

Enskur uppruni þess er án efa staðfestur af fjölmörgum skjölum úr skjalasafni Armory Chamber.

Það er flóknara að skilgreina smíðatímann. Sumir vísindamenn rekja smíðatímann til seint á 16. öld (A.F. Weltman, A.F. Malinovsky, P.I. Savvaitov), aðrir rekja smíðatímann aftur til 1620 (G. Kraisel). Það er líka útgáfa af því að vagninn hafi verið fluttur til Rússlands meðal diplómatískra gjafa aðeins eftir að vinsamlegri samskipti við England höfðu verið tekin upp aftur ekki fyrr en seint á fyrsta fjórðungi 17. aldar.

Smíðatæknileg og listræn fótspor útbúnaðarins tala vel fyrir 16. öldina. Að auki voru samskipti Englands og Rússlands vinsamlegri undir stjórn Boris Godunov frekar en Mikhail Romanov. Tvær gylltar lágmyndir með rússneska skjaldarmerkinu á tímum Godunovs á grind undirvagnsins sanna fyrri uppruna útbúnaðarins.

Tölur á skjaldarmerkinu eru gerðar samkvæmt vestur-evrópskri hefð sem gefur til kynna að vagninn hafi verið ætlaður til útflutnings. Sennilega var það gert sérstaklega sem gjöf fyrir Rússland, mikilvægan viðskiptafélaga. Meðal gjafa sem Sir Thomas Smith kom með árið 1604, frá James I. konungi og Anne Englandsdrottningu, var útbúnaður klæddur flaueli. Það má auðkenna sem vagn frá Armory Chamber. Sterk áberandi táknræn einkenni gjafarinnar sannar að henni var ætlað að vera diplómatísk gjöf.

Í 17. aldar úttekt frá Stables Treasury segir að vagninn hafi verið endursmíðaður í Moskvu til að taka á móti pólsku sendiráðsfólki 1678.

Samkvæmt skjalasafninu hafði vagninn verið notaður til loka 17. aldar af keisarunum Mikhail Fyodorovich og Alexey Mikhailovich.

„Kolymaga“ er orð af tyrkneskum uppruna, sem þýðir „stór vagn“.

Til að keyra þennan búnað þarf kúskurinn að hafa gengið fram hjá honum eða riðið bestu hestunum. Mikið pláss þurfti til að snúa kolymaga við og lyfta átti afturhjólunum með handafli.

Af þessum ástæðum tók ferðin of langan tíma.

Heimild: Moscow Kremlin Museums: – TWO-SEATER COACH (*KOLYMAGA)

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...
Öxlablogg!

Öxlablogg!Öxlablogg!

FrikkiFrikki 0 Comments

Í árdaga hestdreginna vagna og handvagna var öxulinn eingöngu úr harðvið, helst eik. Endi öxulsins, eða nafið, var svipað og stálöxlar eru í dag, en að auki var það tekið niður að ofan og á ská niður í enda nafsins.

Hvað er „diskun“?

Myndin sýnir „diskun“ á vagnhjólinu sem stendur nákvæmlega ljóðrétt á hlutanum sem er fyrir neðan nafið, en fyrir ofan fer það yfir á gráðurnar sem það er diskað í upphafi.


Það er diskað til að fá meiri styrk í það yfirleitt og til að það beri meiri þunga. Þessi diskun er framkvæmd þegar járngjörðin (the tire) er hituð og snöggkældur utan um það. Þá veldur úrtaka í holunum fyrir pílárunum eða þá skásnið á enda pílárunum því að það fellur í þessar gráður eins og diskur; vegna þess að „veggir“ holunnar eða pílárarnir eru (skornir) hoggnir í þá gráðu sem óskað er eftir.

Á myndunum hér má sjá hvernig það lítur út og er tekinn skái aftan úr píláranum í þessu tilviki. Á ensku kallast það ,,Disch the wheel”.

Ég leyfði mér að færa það yfir á íslensku og kalla þetta „diska“ hjólið. Ég veit að þetta er meira en um öxla en það er ekki hægt að skilja þarna á milli vegna þess að þetta er hannað svona í sömu andrá, gráðan á öxlinum og gráðan á pílárunum í hjólinu.

„Diskun“ var umdeild lengi og nýungar eins og „Patent“ komu fram svo sem uppfinningin að járnflansinum ( The Sarven hub var t.d. ein gerðin kom fram 1857 ) sem klæddist utan um nafið og féll upp á pílárana svo sú styrking varð nóg og ekki þurfti lengur að „diska“ hjólið. T.d. notuðu bílaframleiðendur þennan flans lengi fram eftir 20. öldinni. Smurt er með dýrafitu.

Heimildir: Carriage and Wagon axles bók, útgefin af Safn Ameríku

Þýðandi og skrásetning Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...