Tag: einkenni

Coupé Berlin 1746 #6Coupé Berlin 1746 #6

FrikkiFrikki 0 Comments

Tveggja sæta vagninn var smíðaður árið 1746 í Berlín og gefinn Elísabetu Petrovna keisaraynju af Friðrik II. konungi.

Portrett af Elísabetu Petrovna keisaraynju.
Rússland, 18. öld. Afrit af koparmynd eftir J. Stenglin (eftir 1746). Óþekktur listamaður. Olía á striga.

Þar sem Prússakonungur stundaði virka innrásarstefnu, gæti hann hafa sent þetta farartæki til rússnesku keisaraynjunnar til að öðlast stuðning hennar.

Jafnvel þótt þetta hafi verið raunverulegur ásetningur konungsins, hafði gjöfin ekki þau áhrif sem vonast var eftir.

Þegar sjö ára stríðið hófst árið 1756 gengu Rússland og Prússland í andstæð hernaðarbandalög.

Þessi glæsilegi vagn, sem sannarlega telst meðal bestu sýnishorna af skrautútskurði 18. aldar, er verk hins fræga handverksmanns Johann Hoppenhaupt.

Einkennandi stíll meistarans, með stórkostlegum útbreiddum pálmatrjám og knippi af oddhvössum laufblöðum, er ríkjandi í skreytingunum.

Hliðar farþegarýmisins eru prýddar með skjaldarmerkjum rússneska ríkisins, skreyttum með gerfidemantssteinum. Kopargerð kóróna prýðir topp vagnsins.

Coupé Berlín, meistari Johann Michael Hoppenhaupt (eftir eigin teikningu), 1746; flauel – Rússland, 18.-19. öld. Beyki, flauel, brons, silfur, járn, pallíettur; tréskurður, gyllingar á gifs, olíumálun. Gjöf frá Friðriki II. Prússakonungi til Elísabetar Petrovna keisaraynju. Frá 1746 var hún til sýnis í Hirðhesthúsasafninu í Sankti Pétursborg. Árið 1917 var kerran flutt til Moskvu, þar sem hún var til sýnis í Vagnasafninu þar til því var lokað. Vopnabúrið eignaðist hana árið 1926.

Vagninn er afar lifandi af tjáningu.

Rókókóeinkenni eru greinilega sjáanleg í formi hans og skreytingum.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti bakhliðarinnar sveigist á fallegan hátt.

Það eru þrír gluggar á framhlið og hliðarveggjum.

Skúlptúrleg skreyting á framhluta undirvagnsins Coupé. Berlín, 1746.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna með myndskreyttu efri hlutanum innihalda rúðugler.

Útskurðurinn skipar veglegan sess í heildarsamsetningunni á skreytingum vagnsins, í samræmi við smíðaatriðin og undirstrikar hann fallegar línur yfirbyggingarinnar og einstakra hluta, mjúklega sveigðar brúnir, hliðarsamskeytingar og glugga- og dyrakarma.

Gluggakarmarnir eru útskornir á afar fínlegan hátt. Djúpur útskurður breytist stundum í fullmótaðan skúlptúr.

Hinar kraftmiklu, léttu blómaskreytingar og skeljar, hinar skrautlegu gylltu skrautlínur og útskorna grindverkið með fuglum falla vel að höggmyndum af goðsagnakenndum sjávarverum sem virðast spretta út úr blómvöndunum og stórum, samfléttuðu laufaskrauti.

Trémálverk og skjaldarmerki með rússneska skjaldarmerkinu á hurð yfirbyggingarinnar Cupé. Berlín, 1746.

Fjölbreytt mynstur útskurðarins skapar lifandi samspil ljóss og skugga og dregur fram þrívíða tjáningu mynstursins.

Fíngerð útskorin mynstur þekja tæknilegu smáatriðin, öxulliðinn, stöngina undir yfirbyggingunni, skaftið, hjólin og bakhlið undirvagnsins.

Á framhlið undirvagnsins fléttast djúpskornar myndir og fíngerð rókókó-skreyting saman við tréskurð. Útskurðarmaðurinn hefur sýnt óvenjulega færni í listrænni meðferð sinni á vagninum.

Höggmyndaatriðin eru afar fínlega mótuð.

Þau sýna einstaka tilfinningu fyrir efninu. Skreytingarnar á þessum vagni eru meðal bestu sýnishorna af skrautskreytingum frá þessum tíma.

Skúlptúrleg skreyting á neðri hluta Coupé. Berlín, 1746.

Efri hluti afturhliðarinnar er bólstraður með efni í dempuðum rauðum lit. Líkt og innri bólstrunin og skjaldarmerkið er þetta útsaumað með gullþræði í stóru, háu rókókó-mynstri.

Þessi coupé var verk hins fræga þýska vagnasmiðs, skreytingameistara og útskurðarlistamanns, Johann Michael Hoppenhaupt.

Nokkrar teikningar hans, sem og koparstunga, hafa varðveist.

Áhugavert laufmótíf, líkt og laufgað pálmatré eða blómavendir með stórum oddmynduðum laufblöðum í mjög djúpupphleyptu formi, gegnir mikilvægu hlutverki í skreytingum kerrunnar.

Þetta mótíf má einnig finna í tónleikasalnum í San Souci-höllinni í Potsdam, útskorna skreytingar sem einnig voru hannaðar af J.M. Hoppenhaupt um miðja 18. öld.

Skjaldarmerkjaskreyting Coupé Berlín, 1746.

Við smíði þessa einstaka vagns sem gjöf til svo tignarlegs einstaklings sem keisaraynja Rússlands var, lagði meistarinn greinilega allt sitt og sköpunargáfu í hann.

Ef marka má teikningarnar voru gerðar nokkrar breytingar á upprunalegu hugmyndinni. Staðfestingu á því að vagninn var gjöf frá Friðriki II til keisaraynju Elísabetar Petrovna er að finna í skýrslum utanríkismálanefndarinnar frá árinu 1746. Vagninn var síðan notaður við krýningar allt fram á 18. og 19. öld.

Á 19. öld fengu hurðirnar bronsmedalíur með rússneska skjaldarmerkinu skreyttu með glitrandi hvítum kristöllum.

Skjöl úr skjalasafni Vopnabúrsins segja okkur að hurðir og hliðar vagnsins hafi upphaflega verið skreyttar með máluðum sveitamyndum.

Árið 1883 voru þau gyllt og prýdd þessum medalíum. Málverkið á veggjunum og hurðunum kom fram á sama tíma.

Heimild: https://www.kreml.ru/en-Us

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Coupé Berlin 1740 #3Coupé Berlin 1740 #3

FrikkiFrikki 0 Comments

Elísabet Petrovna keisaraynja hafði vagninn til afnota

Vagninn er tveggja sæta. Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðarinnar er sveigður. Fimm gluggarammar og efri helmingur hurðanna með myndskreytingu og plötugleri. Hurðarþröskuldurinn er lágur og auðvelt að stíga upp í vagninn.

Berlín, 1740; flauel – Ítalía, 18. öld
Askur, flauel, brons, járn; olíumálun, tréskurður, gyllingar á gifsi.
Þetta tilheyrði Elísabetu Petrovna keisaraynju, dóttur Péturs mikla. Árið 1768 var það flutt frá Sankti Pétursborg til vagnaskemmu Moskvu. Upplýsingar frá vopnabúri Moskvu til vagnageymslu sömu borgar 1834.

Listræn meðhöndlun vagnsins endurspeglar greinilega smekk fyrir fágun og léttleika sem einkennir rókókóstílinn.

Þetta er sérstaklega áberandi í hinum ríkulegu og fjölbreyttu skrauttréútskurði. Gylltur skurður, gerður bæði í háum og lágum upphleypingum, er ríkulegur á kransalistanum, veggjasamskeytum, gluggaumgjörðum og dyrakörmum.

Skreytingin samanstendur af kerabum1, fuglum, skjaldarmerkjum, skrautrenningum og laufmynstrum sem mynda fínleg og glæsileg mynstur, auk vinsælasta skrautmótífs rókókóstílsins, nánar tiltekið stíliseraðu skeljarinnar eða „rocaille“ sem gaf stílnum nafn sitt.

Útskurður og málun á vinstri hlið yfirbyggingarinnar; bronsútskurður á fjöðrinni
Coupé. Berlín, 1740; flauel – Ítalía, 18. öld.

Útskornu skrautverkin eru nokkuð yfirlestuð og meðferð skrautmyndanna örlítið dönnuð.

Samsetningin inniheldur höggmyndamótív sem virðast vaxa út úr skringilega samfléttuðu grasi eða breytast í akanthuslauf2 og sniglana efst á súlum (volutes)3.

Fágun vagnsins er undirstrikuð með málningu í pastelljósum bláum og bleikum tónum sem einkenna rókókóstílinn.

Hver spjaldhluti minnir á mikið skreytta fulningasamstæðu (dessus-de-porte)4, í útskornum römmum. Þeir sýna goðsögulegar senur, flestar tengdar Apolló.

Málverk á hurð
Coupé. Berlín, 1740; flauel – Ítalía, 18. öld.

Listræn meðhöndlun vagnsins felur í sér bronsskraut sem er unnið af mikilli nákvæmni.

Bronsplöturnar sem hylja fjaðrirnar eru svo listilega útskornar að sjá má fínt samspil ljóss og skugga á upphleyptu yfirborðinu.

Skrautið úr stórum og litlum nöglum á þakinu fellur vel að heildarútlitinu.

Fram- og afturhluti undirvagnsins er þétt þakinn gylltum tréskurði í formi handritauppvafninga (scrolls) og rókókóstíls í smágerðu mynstri.

Undir kúsksætinu á vagngrindinni (rocker) er áhrifarík kringlótt höggmynd í formi vandlega mótaðra táknrænna karlkyns fígúra.

Hjólin eru máluð bleik og að hluta til þakin útskornum gyllingunum í lágmynd. Innri bólstrunin og skjaldarmerkið á kúsksætinu eru úr aðlaðandi appelsínugulu flaueli með upphleyptu mynstri.

Litur þess fellur vel að heildarútliti vagnins.

Vængirnir á skjaldarmerkinu eru listilega útsaumaðir með gullþræði og skreyttir blómum, skeljaformum og frjálslega bugðóttum stofni í miðjunni.

Vagninn er búinn endurbættu beygjukerfi og fjöðrun, og eðli skreytinganna bendir til þess að hann sé upprunninn í Berlín.

Í 18. aldar færslubók frá skrifstofu hirðar hesthúsanna eru upplýsingar um að vagninn hafi verið smíðaður í Berlín árið 1740 fyrir Elísabetu Petrovna keisaraynju og fluttur til Rússlands í gegnum verslunarumboðsmann.

Vagninn var einnig notaður eftir 1740 í fjölmargar ferðir Elísabetar keisaraynju á valdatíma hennar, eins og sjá má á koparstungum frá þeim tíma.

  1. ↩︎
  2. ↩︎
  3. ↩︎
  4. ↩︎

Heimild: /www.kreml.ru/en

Skráning og þýðing: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2

FrikkiFrikki 0 Comments

Anna keisaraynja notaði vagninn við hátíðlegar skrúðgöngur!

Eik, birki, flauel, brons, járn, tréskurður, tempera, gyllingar á gifsi. Það tilheyrði Önnu Ionnovu keisaraynju. Árið 1797 var það flutt frá Sankti Pétursborg til vagnaskemmu Moskvu. Vopnabúrið eignaðist það frá vagnaskemmu Moskvu árið 1834.

Vagninn er tveggja sæta.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðar er sveigður. Gluggarnir og efri hluti hurðanna með myndskreyttu efri hlutinn er með rúðugler.

Hurðirnar eru nálægt jörðu og fótstigið er inni í vagninum. Vagninn endurspeglar fagurfræðilegan smekk síns tíma – hann er byggður í hefðum vestur-evrópskrar barokkhefðar.

Athyglin beinist að hinu afar ríkulega og lifandi skrauti.

Gylltur útskurður þekur alveg hina lítillega bognu kverklista, veggsamskeyti, gluggaumgjörð, dyrakarma og fram- og bakhlið undirvagnsins.

Skreyting á vinstri vegg yfirbyggingarinnar og bronslistaverk á fjöðruninni Coupé. Sankti Pétursborg, 1739.

Barokkskrúðskraut og skeljar blandast vel við höggmyndina, smáatriði í formi grímna og tveggja hausa arna með afar fíngerðum laufskurði sem minnir á útskornu mynstrin á mörgum rússneskum myndaarfleifðum frá 17. öld.

Þjóðleg einkenni birtast í óvenjulegri túlkun á sumum skrauthlutum barokksins.

Þrátt fyrir ákveðinn aga er útsurðurinn og skrautið létt og glæsilegt.

Hér sameinast lifandi ímyndunarafl listamannsins sem hannaði skreytingarnar og færni handverksmanna sem skáru þær út með næmu innsæi fyrir mótunarmöguleikum.

Skrautmynduðu rammarnir á bolnum innihalda spjöld skreytt með málverkum af leikandi kerúbum, hafmeyjum, grímum, skjaldarmerkjum og blómaskreytingum.

Vagninn var fluttur frá Sankti Pétursborg til Moskvuvagnaskemmunnar. Safnað af Vopnabúrinu frá Moskvuvagnaskemmunni árið 1834.

Skreytingarnar eru útfærðar í gulleitum og grænum litbrigðum og gegna mikilvægu hlutverki í heildarskreytingu vagnsins ásamt bronsmunstrunum.

Vagnasmiðirnir nýttu sér nokkur ný einkenni, þannig er efri hluti afturhliðarinnar, sem er bólstruð með terrakotta-lituðu flaueli, þakinn glæsilegum upphleyptum bronsmedalíum í formi skelja og skrúðblaða.

Plöturnar í fjöðrunum, handföngin og sylgjurnar eru einnig úr bronsi, sem og skrautmunir á þakinu, sem er skreytt með vösum og litlum nöglum með upphleyptum myndskreyttum höfðum.

Val á terrakottaflaueli fyrir innri bólstrun vagnsins og toppurinn sýnir mikla listræna smekkvísi.

Vagninn er búinn helstu tæknilegum eiginleikum þess tíma.

Hann er með fjöðrum og öxulás.

Sú viðtekna skoðun að vagn þessi sé verk Okhta-meistara1 í þjónustu flotamálastofnunarinnar er ekki staðfest í skjalasöfnum.

Málverk og útskurður á vagnhurðinni

Í 18. aldar skrá hirðhesthúsakansellísins er að finna upplýsingar um að þetta ökutæki hafi verið smíðað í hesthúsagarði Sankti Pétursborgar árið 1739.

Það var notað við hátíðlegar skrúðgöngur Önnu keisaraynju.

  1. Akademiskar gráður í Russlandi:
    Bakkalársgráða
    Meistaragráða
    Diplómagráða (sérfræðingsgráða)
    Doktorsgráða
    Ný doktorsgráða ↩︎

Heimild: https://www.kreml.ru/

Þýðendur: Friðrik Kjartansso og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Sleði Elizavetaniu Petrovaniu, keisaraynju af RússlandiSleði Elizavetaniu Petrovaniu, keisaraynju af Rússlandi

FrikkiFrikki 0 Comments

Anna Ioannovia keisaraynja átti hestasleðann á undan!

Hestasleðinn hefur mörg sæti og er á meiðum. Hann er með fjórum hurðum og tíu gluggum.

Gluggar og efri helmingur hurða með mynduðum topphluta innihalda mjóar glerrúður sem eru tengdar saman með viðarröndum.

Yfirbyggingin, sem mjókkar niður, er nokkuð stór og samsvarar sér ágætlega.

Hér finnum við að minnsta kosti í sama mæli hina dæmigerðu barokkhilli í aðlaðandi skuggamynd.

Fyrir mikið notað farartæki sem ætlað var til lengri ferða á veturna er innréttingin nokkuð glæsileg og svipmikil.

Sleðavagninn er prýddur gylltum lágmyndarútskurði og skúlptúrum útfærðum á þann hátt og tækni sem minnir á síðasta fjórðung 17. aldar.

Þakbrúnarlistinn og veggsamskeyti yfirbyggingarinnar eru rammað inn með mjóum spronsum og útskornum laufmyndum.

Gluggar og hurðaumbúnaðurinn eru örlítið bogadregnir og með fallegum línum.

hliðarnar eru málaðir brúnir og skreyttir skrautmálverkum sem sýna eiginkenni ríkisvaldsins.

Þakið er krýnt með balusterum og meiðarnir eru skreyttir stórum myndum af sjávardýrum útskornum í við.

Hestasleðinn tekur allt að tíu manns í sæti. Inn af eru bekkir og langt borð. Sérstakir ofnar voru notaðir til að hita rýmið.

Þessi sleði er sýndur á 18. aldar útskurði Elizavetu Petrovnu keisaraynju sem gekk inn í Moskvu til krýningar hennar árið 1742.

Það er athyglisvert að ferðin frá Sankti Pétursborg til Moskvu tók þrjá daga. Þeir ferðuðust aðeins á daginn og hvíldu sig á nóttunni.

Ítarleg rannsókn á sleðanum hefur leitt í ljós að hann var smíðaður í Moskvu 1732, en ekki í Sankti Pétursborg 1742 eins og fram kemur í sérfræðibókmenntum frá því snemma á 19. öld og síðar.

Við höfum einnig fundið nafn þess sem smíðaði þennan einstaka vagn. Það var hinn þekkti franski meistari Jean Michel, sem kom til Rússlands árið 1716.

Sleðinn átti ekki aðeins Elizaveta Petrovnu keisara heldur einnig forvera hennar í rússneska hásætinu, Önnu Ioannovinu keisaraynju.

Heimild: Moscow Kremlin Museums: – WINTER SLEDGE-COACH

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...

Vagn Péturs III og Önnu dóttir hansVagn Péturs III og Önnu dóttir hans

FrikkiFrikki 0 Comments
Portrett af Pétri III. Óþekktur listamaður. 19. öld.

Stór fjögurra sæta yfirbyggingin með örlítið bogadregnum fram- og bakhlið er útfærður snemma á 18. öld í Frakklandi og hefur fallega skuggamynd og fullkomin hlutföll.

Efri hluti fram- og hliðarveggja og hurða er í þykkt hágæðagler í gluggum (plate glass). Hann er búinn fjöðrun, snúningsás/fimmt hjól, vagnsæti, þjónssæti og fótabretti fyrir þjón, sem er fest inni í yfirbyggingunni.

París (?), 1721; flauel – Ítalía, 18. öld. Fjögurra sæta. Eik, flauel, brons, járn; tréskurður, olíumálun, krítarmalað gylling. Tilheyrði Önnu Petrovnu keisaraynju, dóttur Péturs III, og maka hennar Karli Friðriki prins af Holstein. Umbeðið af hesthúsi Prikaz-verkstæðunum í Kreml í Moskvu árið 1834.

Innréttingarnar voru undir sterkum áhrifum frá nýjum fagurfræðilegum straumum sem kristalluðust í Regency-stílnum sem einkenndist af frönskum búningum þess tíma1.

Útskorin gyllt þakbrúnarskreyting yfirbyggingarinnar, hliðapanelsamskeiti, gluggar og hurðarkarmar2.

Vagninn einkennist af raunsærri meðhöndlun einstakra mótífa ásamt undarlegum, frábærum formum og einnig af samhverfu og reglulegu fyrirkomulagi skrautsins.

Andstæða beinna og bogadreginna lína og frjáls meðferð einstakra fígúra gerir það að verkum að innréttingarnar virðast léttar og hreyfanlegar.

Skrautið í anda hergagna: blómakransar, grímur, skeljar og laufgreinar. Lausaskraut sem mynda blúndumynstur eru áberandi meðal skreytingarmyndanna.

Málaralistin á goðsagnafræðileg efnistök svo sem cerúbum skiptir einnig miklu máli í skreytingum vagnsins.

Málverkið á hlið yfirbyggingarinnar.

Myndir af cerúbum með lúðra og ketiltrommur eru sýndar á hliðunum. Á hurðunum og framhlið eru gyðjurnar Clio, gyðja skáldskapar, Thalia, gyðja gamanleiksins, og Euterpe, en óspjallaðar þokkagyðjur á bakhlið.

Málverkið er aðallega unnið í gylltum, grænum og rauðum litum og sýnir örugga teikningu og tilfinningu fyrir litum, auk mikils hugvits í fylgihlutunum.

Útskurðurinn á vagninum er ýktur með gylltu bronsi. Þakið er prýtt átta fallegum bronskerjum. Áklæðinu er haldið á sínum stað með bronsnöglum, höfuð styttunnar aftan mynda stoð og gegna skrauthlutverki.

Handföng hurðanna eru stórar sylgjur og spennur úr bronsi.

Bogadregnir burðir í undirvaninum eru gylltir bronsi sem er blandað kvikasilfri og púðri, en þar ofar stendur tignarleg kvengyðja sýnd á meðal skrautlega bogadreginna burðarboganna.

Kvenkyns allegórísk líkneski á fremri hluta undirvagnsins

Mótívin eru steypt í nokkuð djúpri þrívídd. Allt ber þetta vitni um reynslu, kunnáttu og vönduð vinnubrögð meistarans.

Fremri hluti undirvagnsins er skreyttur viðarskúlptúr í formi apstraktískra kvenfígúrutívra sem raðað er upp í yfirveguðum og öguðum takti3.

Bólstrunin að innan fylgir krefjandi línum heildarinnréttingarinnar, eins og krúna ítölska flauelsins með blíðri, fölblárri glæsilegri hönnun.

Í langri sögu sinni átti vagninn nokkra eigendur.

1721 kom Karl Friedrich prins af Holstein til Sankti Pétursborgar sem unnusti Anne, dóttur Péturs mikla.

Í sérfræðibókmenntum var þessi vagn ranglega tengdur honum í langan tíma.

Rannsóknir á skjalasafni Armory hafa gert okkur kleift að staðfesta að vagninn hafi verið pantaður í Frakklandi af Pétri mikla.

Síðar var það brúðkaupsgjöf keisarans til dóttur hans, Anne, sem ók í burtu til Holsteins með eiginmanni sínum Carl Friedrich.

1742 kom Pétur III, nýr eigandi vagnsins, til Rússlands í honum. Vagninn var notaður til hátíðargöngu í Holstein. Á fjórða áratugnum var það endurtekið í garði hesthússanna í Sankti Pétursborg.

  1. Vagninn var smíðaður 1721. Sem er nokkrum áratugum fyrir Regency tímabilið eftir því sem næst verður komist. Hef ekki skýringu á þessu misræmi! ↩︎
  2. Helstu einkenni Regency-tímabilsins voru: Ríkisvaldið skartaði einfaldri tísku, rómantískri list og bókmennta og vinsældum skáldsögunnar. Tímabilið er einnig þekkt fyrir stranga félagslega uppbyggingu. ↩︎
  3. Þjóðir voru sýndar sem kvenpersónur. Kvenformið sem valið var til að persónugera þjóðina stóð ekki fyrir neina ákveðna konu í raunveruleikanum heldur var reynt að gefa óhlutbundna hugmynd um þjóð á áþreifanlegan hátt, það er að segja að kvenpersónan varð myndlíking þjóðarinnar. ↩︎

Heimild: Moscow Kremlin Museums: – CARRIAGE. FRANCE, EARLY 18TH C.

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Lesa áfram ...Lesa áfram ...