Tag: ár

Sedan burðarstóll Katrínar II 1760 #13Sedan burðarstóll Katrínar II 1760 #13

0 Comments

Burðarstóllinn er einsætis farartæki sem er haldið á. Smíðaður í París.

Klassíski stíllinn er áberandi hér.

Stóllinn er glæsilegur, vel hlutfallslegur og nokkuð agað form, en bakhliðin hefur haldið mjúkum og fáguðum boga sem var einkennandi fyrir farartæki sem smíðuð voru þegar rókókó var ríkjandi tíska.

Nýju klassísku mynstrin og formin tóku nokkurn tíma að útrýma þeim sem voru einkennandi fyrir áratugina á undan.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna innihalda rúðugler.

Í samræmi við nýju meginreglurnar náði meistarinn fram þeim listrænu áhrifum sem sóst var eftir án þess að hafa gnótt af útskornum smáatriðum í skreytingunum.

Ákveðin svæði burðarstólsins er þakið með fíngerðu, einstaklega samhljóma mynstri og tréskurði sem er gylltur með rauðleitu gulli.

Rólegur taktur skrautverksins byggist á reglulegri víxlun laufmynstra og hirðingjalegra tákna.

Vinnsluaðferðin á hliðum og hurðum er sérstaklega áhrifarík.

Þeirra mjúklega glitrandi gyllta yfirborð er málað með tígulmynstri af samfléttuðum borðum og litlum rósum.

Á hurðinni og bakhliðinni er íburðarmikið skjaldarmerki á sporöskjulaga skildi undir kórónu.

Hliðarnar að innan um borð eru bólstraðar með fölgulu capitone-silki1 og hnöppum úr sama efni.

Burðarstólar eiga sér langa sögu sem nær aftur til fornaldar.

Þeir komu fyrst fram í Kína og Indlandi.

Á 17. og 18. öld voru þessi léttu farartæki vinsæl í löndum Vestur-Evrópu.

Þeir virðast ekki hafa verið notaðir í Rússlandi.

Skýrsla Hirðhesthússskrifstofunnar getur þess að burðarstóll hafi komið til Rússlands sem gjöf til Katrínar miklu.

Hann var varðveittur í safni hins fræga safnara Zubalov á 19. öld og var síðan fluttur í Rumyantsev-safnið.

Síðar eignaðist Pushkin ríkislistasafnið farartækið, en þaðan var það flutt í Vopnabúrið í Kreml í Moskvu árið 1924.


Heimild: https://www.kreml.ru/en-Us/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is (Málstaður)

Skráning: Friðrik Kjartanssn

Yfirlestur: malfridur.is (Málstaður)


  1. Capitone silki“ virðist vera efni sem sameinar útlit capitone (hnappaðs, toppstungins) bólsturs með silkikenndu útliti. Þetta er ekki staðlað, almennt þekkt efnisheiti eins og „silkisatín“ eða „silkijersey“. Þess í stað virðist þetta vera lýsing á sérstakri gerð af efnisuppbyggingu og útliti. ↩︎

Útfararvagnar í móttöku látinna úr Titanic #8Útfararvagnar í móttöku látinna úr Titanic #8

0 Comments

Titanic sökk nóttina 14. apríl – 15. apríl 1912

Útfararvagnar raðaðir upp við höfnina í Halifax Nova Scotia, til að flytja lík frá Titanic, 6. maí 1912.

Grein úr Smitsonian magasin 14 april 2025. Eftir: Greg Daugherty – Sagnfræðilegan fréttaritaritara

Hin langa og undarlega ferð fórnarlamba Titanic sem fundust hundruðum kílómetra frá slysstað, vikum eftir að skipið sökk

Björgunarsveitir náðu aðeins að endurheimta lík 337 af þeim rúmlega 1.500 farþegum og áhöfn sem létust í slysinu. Um þriðjungur látinna fékk vota gröf.

Þegar RMS Titanic sökk aðfaranótt 14.-15. apríl 1912 létu um 1.500 karlar, konur og börn lífið.

Myndband Caitlin Doughty

Fréttir greindu frá fórnarlömbum sem „sukku með skipinu“ eða enduðu í „votri gröf“.

Hins vegar höfðu hundruð farþega og áhafnarmeðlima yfirgefið skipið áður en það brotnaði í tvennt, hvarf undir öldurnar og settist á botn Atlantshafsins, tveimur og hálfum kílómetra niðri.

Þessir einstaklingar flutu í sjónum, studdir af björgunarvestum fylltum með korki, þar til ískalda vatnið dró lífið og hita úr líkömum þeirra.

Þó að opinber dánarorsök hafi oft verið skráð sem drukknun er talið að flest fórnarlömbin hafi látist af völdum ofkælingar og tengdra orsaka.

Á komandi dögum og vikum báru straumar líkin yfir gríðarstórt svæði.

Sum fundust ekki fyrr en mánuði síðar eða jafnvel seinna. Önnur fundust aldrei. Í dag er enn ekki vitað um afdrif tæplega 1.200 fórnarlamba Titanic í heildina.

Gufuskipið Carpathia, sem hraðaði sér á staðinn þar sem slysið átti sér stað, bjargaði rúmlega 700 lifandi úr of fáum og illa nýttum björgunarbátum Titanic.

Með skip sitt nú hlaðið langt umfram burðargetu, hafði skipstjóri Carpathia ekki áhyggjur af líkum hinna látnu heldur stefndi þess í stað á New York.

Um borð á Carpathia og í síðari frásögnum sögðu eftirlifendur hræðilegar sögur af því að sjá samferðamenn berjast í vatninu í kringum þá.

Þeir minntust þess að heyra stunur og köll á hjálp sem smám saman dvínuðu þegar fórnarlömbin gáfust upp fyrir kuldanum, eitt af öðru.

„Hjá fullorðnum er ofkæling ekki hraðvirkt ferli, oft tekur það 30 til 40 mínútur að ofsafengnum skjálfta, vöðvasamdrátt, rugl og að lokum líffærabilun,“ segir Caitlin Doughty, útfararstjóri og höfundur bóka á borð við,,Will My Cat Eat My Eyeballs? And Other Questions About Dead Bodies“.

Doughty vinnur um þessar mundir að bók um hina látnu frá Titanic, sem áætlað er að komi út árið 2026.

Það féll í hlut annarra skipa að bjarga líkamsleifunum.

Eigandi Titanic, White Star Line, leigði Mackay-Bennett, gufuskip sem venjulega var notað til að gera við sæsímakapla yfir Atlantshafið, til að endurheimta eins mörg lík og mögulegt var.

Hlaðið viðarkistum og nokkrum tonnum af ís lagði skipið af stað frá Halifax í Nova Scotia þann 17. apríl.

Það féll í hlut annarra skipa að bjarga líkamsleifunum. Eigandi Titanic, White Star Line, leigði Mackay-Bennett, gufuskip sem venjulega var notað til að gera við sæsímakapla yfir Atlantshafið, til að endurheimta eins mörg lík og mögulegt var.

Hlaðið viðarkistum og nokkrum tonnum af ís lagði skipið af stað frá Halifax í Nova Scotia þann 17. apríl.

Einn úr áhöfn Mackay-Bennett lýsti því hvernig skipið kom að samfljótandi hundrað líkum á öðrum degi leitarinnar.

„Jafnvel þegar við komum beint að þeim gátum við enn ekki trúað þessu,“ sagði hann við St. Louis Post-Dispatch.

„Þegar við sáum svo að þetta voru í raun manneskjur þurftum við að segja okkur sjálfum að þær væru dauðar, því þær litu út eins og hópur af sofandi sundmönnum…

Sumir voru með lokuð augu, en flestir voru með þau galopin, starandi beint fram fyrir sig.“

Skipið Mackay-Bennett sneri aftur til hafnar 30. apríl með 190 lík, eftir að hafa jarðsett önnur 116 í sjónum. Tvö önnur skip með bækistöð í Halifax, Minia og Montmagny, fóru einnig í leit að líkum og fundu samtals 21. Þar af voru þrjú jarðsett í sjónum.

Dagblöð greindu frá því að fjölskylda Johns Jacobs Astor IV, ríkasta mannsins um borð í Titanic og eins þess auðugasta í heiminum á þeim tíma, hefði í hyggju að standa fyrir sérstökum leiðangri til að finna lík hans og væri reiðubúin að eyða einni milljón dollara í verkefnið.

Sú áætlun varð þó óþörf þegar Mackay-Bennett sendi þráðlaust skeyti þann 26. apríl þess efnis að lík Astors hefði fundist og verið dregið um borð.

Meðal þeirra hluta sem notaðir voru til að bera kennsl á hann var gullvasaúr með upphafsstöfum hans, sem seldist á tæplega 1,5 milljónir dollara á uppboði í apríl 2024.

Önnur skip sem sigldu um svæðið greindu einnig frá því að hafa séð lík en gerðu enga tilraun til að bjarga þeim.

Þýska farþegaskipið Bremen, sem kom til New York 24. apríl, sigldi inn á svæði þar sem flak var á reiki, þar á meðal þilfarsstólar og viðarbrak.

„Þegar skipið nálgaðist,“ greindi New York Times frá,

„kom í ljós að svörtu hlutirnir sem voru að vagga upp og niður á yfirborði vatnsins og blandast flakinu voru lík fórnarlambanna.“

Flest þeirra voru í björgunarvestum. Að minnsta kosti eitt var bundið við hurð og tvö önnur við þilfarsstóla.

Skipstjórinn áætlaði að yfirmenn hans hefðu séð um 100 lík alls og bætti við að þeir hefðu ekki tekið nein upp úr sjónum þar sem þeir hefðu engar líkkistur um borð og vissu að Mackay-Bennett myndi koma til að sækja líkin.

Næstum mánuði eftir að skipið sökk, þann 13. maí, rakst Oceanic, skip White Star-línunnar á sinni reglulegu vesturleið frá Southampton á Englandi til New York, á björgunarbát frá Titanic um 320 kílómetra frá slysstað.

Báturinn, þekktur sem Collapsible A, hafði skilað lifandi farþegum sínum til Carpathia þann 15. apríl og verið látinn reka með því sem talið var vera þrjú lík.

Æsifréttir í blöðum síðar gáfu í skyn að þrír menn hefðu svelt í hel í bátnum eftir að hafa reynt að borða björgunarvesti sín – kenning sem var fljótlega afsönnuð.

Írski rithöfundurinn Shane Leslie, farþegi um borð í Oceanic, minntist þess þegar björgunarbáturinn fannst, en hann sást fyrst í um það bil tveggja mílna fjarlægð frá stjórnborða skipsins.

„Það sem á eftir fylgdi var hryllilegt,“ skrifaði hann mörgum árum síðar.

„Tveir sjómenn sáust, hár þeirra aflitað af völdum saltvatns og sólar, og þriðja persónan í kvöldklæðnaði lá flöt á bekkjunum. Allir þrír voru látnir.“

Áhöfn Oceanic safnaði saman illa rotnuðum líkunum, vafði þau í segldúk og jarðsetti þau í sjónum. Eiginkona Leslie, sem einnig var vitni, greindi frá því að handleggur eins sjómannsins hefði losnað í ferlinu. Oceanic hífði björgunarbátinn upp á þilfar sitt og flutti hann til New York.

26. maí sendi selaskipið Algerine út útvarpsskilaboð um að það hefði fundið lík James McGrady, þjóns í fyrsta farrými Titanic. Algerine hélt áfram leit en fann engin fleiri lík. Skipið kom til St. John’s á Nýfundnalandi með jarðneskar leifar McGrady þann 8. júní.

Þótt lík McGrady hafi verið það síðasta sem var flutt í land, voru að minnsta kosti tveir aðrir fórnarlambanna að lokum jarðsettir í sjónum.

Þann 6. júní eða þar um bil fann olíuflutningaskipið Ottawa lík William Thomas Kerley, aðstoðarþjóns, fljótandi að sögn 543 mílur frá slysstaðnum.

Þann 8. júní kom flutningaskipið Ilford auga á annan þjón úr fyrsta farrými, William Frederick Cheverton, reka í Norður-Atlantshafi.

Þótt andlitsdrættir hans væru óþekkjanlegir gat áhöfnin borið kennsl á hann út frá skjölum og öðrum hlutum í vösum hans.

Í dauðanum sem í lífinu um borð í Titanic spilaði stétt lykilhlutverk í því hvernig fórnarlömbin voru lögð til hinstu hvílu.

Listi á vefsíðu Nova Scotia-skjalasafnsins yfir þau lík sem hægt var að bera kennsl á og voru tekin upp af ýmsum skipum sýnir að 42 prósent líka farþega í þriðja farrými fengu vota gröf frekar en að vera flutt aftur í land.

Fyrir farþega í öðru farrými var talan aðeins 22 prósent og fyrir farþega í fyrsta farrými var hún einungis 6 prósent. Meðal áhafnarmeðlima voru 30 prósent grafin í sjó.

Skipstjóri Mackay-Bennett gaf nokkurs konar skýringu á þessu á sínum tíma.

„Enginn frægur eða ríkur maður var aftur settur í hafið,“ var haft eftir honum.

„Það virtist best að vera viss um að flytja til lands þá látnu þar sem andlátið gæti vakið upp spurningar um háar tryggingar og arf og allt það málaferli.“

Um áhöfnina bætti hann við:

„Maðurinn sem lifir af sjónum ætti að vera sáttur við vota gröf.

Ég tel það vera besta staðinn. Hvað mig sjálfan varðar, væri ég sáttur við að hverfa í hafið.“

Þegar skipin komu til Halifax voru líkin flutt í útfararvögnum hestdregnum í íshús staðarins curling-klúbbs, sem þjónaði sem bráðabirgðalíkhús.

Þar voru þau lögð fram til að gefa ættingjum tækifæri til að bera kennsl á þau og gera tilkall til þeirra. Vefsíða Skjalasafns Nýja Skotlands telur upp 50 fórnarlömb sem ekki var hægt að bera kennsl á á þeim tíma en voru grafin undir merkjum sem skildu eftir pláss fyrir nöfn þeirra, ef til þess kæmi.

Nokkur þessara fórnarlamba – þekktast þeirra yngsta, 19 mánaða gamall drengur sem var grafinn sem „óþekkt barn“ – hafa verið auðkennd með DNA-prófunum og öðrum aðferðum á síðustu árum.

Að lokum voru alls 59 lík send heim til greftrunar, en önnur 150 voru grafin í Halifax, dreifð á þrjá kirkjugarða.

McGrady, sem kom síðastur til Halifax, var einnig sá síðasti sem var grafinn þar, þann 12. júní, næstum tveimur mánuðum eftir slysið.

Flak Titanic fannst ekki fyrr en árið 1985, og á árunum síðan hefur engin ummerki um mannaleifar fundist á eða nálægt því, líklegast vegna nýtingar náttúrunnar á holdi og beinum.

„Það er ólíklegt að nokkur heill líkami hafi varðveist, sama hversu einangraður og lokaður hluti flaksins er,“ segir höfundurinn Doughty.

„Líklegra er að það séu smáar beinflísar og hár dreift um flaksvæðið, sem eru ekki augljós berum augum eða myndavél kafbátsins.“

Þá er spurningin um hvaða áhrif gríðarlegur vatnsþrýstingur á þessu dýpi hefði á lík sem enn væru í flaki Titanic.

Coupé Berlin 1746 #6Coupé Berlin 1746 #6

0 Comments

Tveggja sæta vagninn var smíðaður árið 1746 í Berlín og gefinn Elísabetu Petrovna keisaraynju af Friðrik II. konungi.

Þar sem Prússakonungur stundaði virka innrásarstefnu, gæti hann hafa sent þetta farartæki til rússnesku keisaraynjunnar til að öðlast stuðning hennar.

Jafnvel þótt þetta hafi verið raunverulegur ásetningur konungsins, hafði gjöfin ekki þau áhrif sem vonast var eftir.

Þegar sjö ára stríðið hófst árið 1756 gengu Rússland og Prússland í andstæð hernaðarbandalög.

Þessi glæsilegi vagn, sem sannarlega telst meðal bestu sýnishorna af skrautútskurði 18. aldar, er verk hins fræga handverksmanns Johann Hoppenhaupt.

Einkennandi stíll meistarans, með stórkostlegum útbreiddum pálmatrjám og knippi af oddhvössum laufblöðum, er ríkjandi í skreytingunum.

Hliðar farþegarýmisins eru prýddar með skjaldarmerkjum rússneska ríkisins, skreyttum með gerfidemantssteinum. Kopargerð kóróna prýðir topp vagnsins.

Vagninn er afar lifandi af tjáningu.

Rókókóeinkenni eru greinilega sjáanleg í formi hans og skreytingum.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti bakhliðarinnar sveigist á fallegan hátt.

Það eru þrír gluggar á framhlið og hliðarveggjum.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna með myndskreyttu efri hlutanum innihalda rúðugler.

Útskurðurinn skipar veglegan sess í heildarsamsetningunni á skreytingum vagnsins, í samræmi við smíðaatriðin og undirstrikar hann fallegar línur yfirbyggingarinnar og einstakra hluta, mjúklega sveigðar brúnir, hliðarsamskeytingar og glugga- og dyrakarma.

Gluggakarmarnir eru útskornir á afar fínlegan hátt. Djúpur útskurður breytist stundum í fullmótaðan skúlptúr.

Hinar kraftmiklu, léttu blómaskreytingar og skeljar, hinar skrautlegu gylltu skrautlínur og útskorna grindverkið með fuglum falla vel að höggmyndum af goðsagnakenndum sjávarverum sem virðast spretta út úr blómvöndunum og stórum, samfléttuðu laufaskrauti.

Fjölbreytt mynstur útskurðarins skapar lifandi samspil ljóss og skugga og dregur fram þrívíða tjáningu mynstursins.

Fíngerð útskorin mynstur þekja tæknilegu smáatriðin, öxulliðinn, stöngina undir yfirbyggingunni, skaftið, hjólin og bakhlið undirvagnsins.

Á framhlið undirvagnsins fléttast djúpskornar myndir og fíngerð rókókó-skreyting saman við tréskurð. Útskurðarmaðurinn hefur sýnt óvenjulega færni í listrænni meðferð sinni á vagninum.

Höggmyndaatriðin eru afar fínlega mótuð.

Þau sýna einstaka tilfinningu fyrir efninu. Skreytingarnar á þessum vagni eru meðal bestu sýnishorna af skrautskreytingum frá þessum tíma.

Efri hluti afturhliðarinnar er bólstraður með efni í dempuðum rauðum lit. Líkt og innri bólstrunin og skjaldarmerkið er þetta útsaumað með gullþræði í stóru, háu rókókó-mynstri.

Þessi coupé var verk hins fræga þýska vagnasmiðs, skreytingameistara og útskurðarlistamanns, Johann Michael Hoppenhaupt.

Nokkrar teikningar hans, sem og koparstunga, hafa varðveist.

Áhugavert laufmótíf, líkt og laufgað pálmatré eða blómavendir með stórum oddmynduðum laufblöðum í mjög djúpupphleyptu formi, gegnir mikilvægu hlutverki í skreytingum kerrunnar.

Þetta mótíf má einnig finna í tónleikasalnum í San Souci-höllinni í Potsdam, útskorna skreytingar sem einnig voru hannaðar af J.M. Hoppenhaupt um miðja 18. öld.

Við smíði þessa einstaka vagns sem gjöf til svo tignarlegs einstaklings sem keisaraynja Rússlands var, lagði meistarinn greinilega allt sitt og sköpunargáfu í hann.

Ef marka má teikningarnar voru gerðar nokkrar breytingar á upprunalegu hugmyndinni. Staðfestingu á því að vagninn var gjöf frá Friðriki II til keisaraynju Elísabetar Petrovna er að finna í skýrslum utanríkismálanefndarinnar frá árinu 1746. Vagninn var síðan notaður við krýningar allt fram á 18. og 19. öld.

Á 19. öld fengu hurðirnar bronsmedalíur með rússneska skjaldarmerkinu skreyttu með glitrandi hvítum kristöllum.

Skjöl úr skjalasafni Vopnabúrsins segja okkur að hurðir og hliðar vagnsins hafi upphaflega verið skreyttar með máluðum sveitamyndum.

Árið 1883 voru þau gyllt og prýdd þessum medalíum. Málverkið á veggjunum og hurðunum kom fram á sama tíma.


Heimild: https://www.kreml.ru/en-Us

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Coupé Vín 1741-1742 #5Coupé Vín 1741-1742 #5

0 Comments

Coupé Vín 1741-1742 #5

Skreyttur með gylltum tréskurði

Þessi fíni gyllti vagn af upprunninni í Vín er sannarlega meistaraverk í listaarfleið heimsins.

Tæknilegar útfærslur hans og listræn meðhöndlun eru einkennandi fyrir hátíðarvagna frá fimmta áratug 18. aldar.

Vagninn er tveggja sæta.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðarinnar sveigist á fallegan hátt.

Það eru þrír gluggar á framan- og hliðum.

Gluggarnir og efri helmingur hurðanna með myndskreyttu efri hlutanum innihalda rúðugler.

Vagninn hefur fallegar útlínur. Hann er skreyttur með gylltum tréskurði í hinum óviðjafnanlega Rókókó-stíl.

Hin órólega og fremur ríkulega útskornu нерфе (gúmíi) gefur yfirbyggingunni sérstakt yfirbragð fágunar og inniheldur nokkrar fíngerðar útskornar skreytingar og flóknar djúpskornar myndir sem stundum innihalda skúlptúra í heild sinni.

Laufmótíf, skrýtnar skrollur (skrolls) og undarlega sveigðar skeljar blandast vel við höggmyndirnar í formi leikandi engla og hálfnakinna karlkyns- og kvenkynstáknmynda. Hinar myndirnar sýna mótíf úr klassískri goðafræði, táknrænar fígúrur og sögulega atburði fortíðarinnar.

Útskurðurinn þekur alla framhlið undirvagnsins óháð gerð hans.

Þéttar raðir af „uppstígandi“ hringsnúnum skrautrollum vefjast um grindina og öxulliðinn.

Táknrænu fígúrurnar í laufmynstrinu hafa göfugt, þótt nokkuð stíft, fágað form og hreinleika í línum. Útskurðarskreytingin á bakhlið undirvagnsins byggir á algjörum skorti á beinum línum í uppbyggingu sinni.

Stóru skrautskriftirnar og englarnir eru frjálslega raðað um alla grindina. Hjól vagnsins eru máluð græn og þakin gylltu upphleyptu skrauti. Mikilvægur þáttur í listrænu útliti vagnsins er bronsskrautið.

Þykkar gylltar og vel útskornar prófílplötur sem hylja fjaðrirnar, og skreyttu vasarnir og naglarnir með kringlóttum mynstruðum höfðum á þakinu.

Nauðsynleg smáatriði, eins og beislið og sylgjurnar og handföngin sem eru mótuð eins og rokókóskraut eða fléttuð með raunverulegum greinum, eru einnig úr gylltum bronsi.

Litasamsetning vagnsins fellur vel að græna flauelinu inni í yfirbyggingunni og á skjaldarmerkinu.

Hið að nokkru óhóflegi skraut og auðgi skreytiformanna, sem venjulega finnast ekki í verkum vagnasmiða frá Vín frá þessu tímabili, má skýra með þeirri staðreynd að vagninn var pantaður fyrir krýningu Elizavetu Petrovnu. 1744 gerði listamaðurinn Grigory Kachalov stungumynd „Keisaraynja kemur inn í Kreml fyrir krýningu“ sem staðfesti að Copé-vagninn hefði tekið þátt í krýningarskrúðgöngunni.


Heimild: https://www.kreml.ru/

Þýðing: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Strætismynd frá Panama, NY á póstkortiStrætismynd frá Panama, NY á póstkorti

0 Comments

Nafnið var innblásið af klettamyndunum

Ódagsett mynd af póstkorti sem sýnir götumynd í Panama, NY.

Saga Panama-þorps

Þorpið Panama var opinberlega stofnað árið 1861.

Nafnið „Panama“ var fyrst notað opinberlega þegar bandaríska pósthúsið var stofnað árið 1826.

Nafnið var innblásið af klettamyndunum sem minntu snemmbúa á þær sem sáust á Panamaskaganum. Talið er að Moses Cushman Marsh, fyrsti póstmeistari þorpsins og rekstraraðili verslunarfélags á staðnum, kunni að hafa átt þátt í nafngiftinni vegna fyrri viðskipta sinna á Kúbu og hugsanlegra ferða yfir Panamaskagann.

Fyrstu landnemar

Einn af merkum fyrstu landnemum í Panama var George Hawkins.

Fæddur árið 1802 í Oneida-sýslu, New York, keypti George lóð 50 í þorpinu árið 1825.

Um 1827 giftist hann Rhode Powers, sem fædd var árið 1806.

Hjónin unnu saman að því að ryðja land sitt og byggja upp lífsviðurværi.

George Hawkins lést árið 1883 og Rhoda fylgdi á eftir árið 1900. Þau eru grafin í Panama Union-kirkjugarðinum og deila einnig legsteini.

Fjölskyldubakgrunnur

Faðir Rhodu Powers, Simeon Powers, gegndi mikilvægu hlutverki í trúarlífi Panama á fyrstu árunum með því að stofna baptistakirkju á svæðinu.

Ættir og bakgrunnur foreldra George Hawkins eru óþekkt, sem bætir dulúð við fjölskyldusögu hans.

Fyrstu ár sögu Panama benda til þeirra algengu áskorana og viðleitni sem 19. aldar landnemar stóðu frammi fyrir við að skapa samfélög og þróa innviði á nýjum svæðum.


Heimild: Historical Memories á Facebook

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2Coupé í Sankti Pétursborg 1739 #2

0 Comments

Anna keisaraynja notaði vagninn við hátíðlegar skrúðgöngur!

Vagninn er tveggja sæta.

Yfirbyggingin mjókkar niður á við og neðri hluti afturhliðar er sveigður. Gluggarnir og efri hluti hurðanna með myndskreyttu efri hlutanum eru með rúðugleri.

Hurðirnar eru nálægt jörðu og fótstigið er inni í vagninum. Vagninn endurspeglar fagurfræðilegan smekk síns tíma – hann er byggður í hefðum vesturevrópskrar barokkhefðar.

Athyglin beinist að hinu afar ríkulega og lifandi skrauti.

Gylltur útskurður þekur alveg hina lítillega bognu kverklista, veggsamskeyti, gluggaumgjörð, dyrakarma og fram- og bakhlið undirvagnsins.

Barokkskrúðskraut og skeljar blandast vel við höggmyndina, smáatriði í formi grímna og tveggja hausa arna með afar fíngerðum laufskurði sem minnir á útskornu mynstrin á mörgum rússneskum myndaarfleifðum frá 17. öld.

Þjóðleg einkenni birtast í óvenjulegri túlkun á sumum skrauthlutum barokksins.

Þrátt fyrir ákveðinn aga er útsurðurinn og skrautið létt og glæsilegt.

Hér sameinast lifandi ímyndunarafl listamannsins sem hannaði skreytingarnar og færni handverksmanna sem skáru þær út með næmu innsæi fyrir mótunarmöguleikum.

Skrautmynduðu rammarnir á bolnum innihalda spjöld skreytt með málverkum af leikandi kerúbum, hafmeyjum, grímum, skjaldarmerkjum og blómaskreytingum.

Skreytingarnar eru útfærðar í gulleitum og grænum litbrigðum og gegna mikilvægu hlutverki í heildarskreytingu vagnsins ásamt bronsmunstrunum.

Vagnasmiðirnir nýttu sér nokkur ný einkenni, þannig er efri hluti afturhliðarinnar, sem er bólstruð með terrakottalituðu flaueli, þakinn glæsilegum upphleyptum bronsmedalíum í formi skelja og skrúðblaða.

Plöturnar í fjöðrunum, handföngin og sylgjurnar eru einnig úr bronsi, sem og skrautmunir á þakinu, sem er skreytt með vösum og litlum nöglum með upphleyptum myndskreyttum höfðum.

Val á terrakottaflaueli fyrir innri bólstrun vagnsins og toppurinn sýnir mikla listræna smekkvísi.

Vagninn er búinn helstu tæknilegu eiginleikum þess tíma.

Hann er með fjöðrum og öxulás.

Sú viðtekna skoðun að vagn þessi sé verk Okhta-meistara 1 í þjónustu flotamálastofnunarinnar er ekki staðfest í skjalasöfnum.

Í 18. aldar skrá hirðhesthúsakansellísins er að finna upplýsingar um að þetta ökutæki hafi verið smíðað í hesthúsagarði Sankti Pétursborgar árið 1739.

Það var notað við hátíðlegar skrúðgöngur Önnu keisaraynju.



Heimild: https://www.kreml.ru/

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og erlendur.is

Yfirlestur: malfridur.is

Oseberg víkingasleðinnOseberg víkingasleðinn

0 Comments

Lýsing!

Skrifað af Helen Simonsson
Útgefið 07 July 2018

Einn af fjórum sleðum sem fundust í hinu íburðarmikla skipi sem notað var við greftrun í Oseberg í Noregi, þar sem tvær konur voru grafnar árið 834 e.Kr. í afar ríkulegu umhverfi með fjölda grafhaugsmuna eins og þennan sleða, vandlega útskorna viðarvagn og ýmsa vefnaðarvöru, þar á meðal fínt silki sem hefði verið innflutt.

Þessi greftrun er flokkuð sem konungleg eða að minnsta kosti sem víkingaaldargreftrun hástéttarfólks; að minnsta kosti önnur kvennanna hlýtur að hafa verið mjög háttsettur einstaklingur.

Nákvæmt samband kvennanna tveggja er óþekkt. Skipið sjálft og þessi sleði eru til sýnis á víkingaskipasafninu í Ósló, Noregi.

Heimild: www.worldhistory.org/image/9003/oseberg-sleigh/

Ellen Marie Næss fornleifafræðingur og fyrirlesari segir frá í vönduðu myndbandi Oseberg víkingaskipsfundinum, alla söguna!

Safn um víkingaöldina verður opnað 2026/2027 eftir endurbætur!

Uppruni grein af: www.vikingtidsmuseet.no

Ríkisstjórn Noregs úthlutar níu milljónum norskra króna til að bjarga víkingasleðunum

Til að bjarga einstöku viðarsleðunum frá Oseberg verður að varðveita þá með aðferð sem er ekki enn til.

Í endurskoðuðum fjárlögum hefur ríkisstjórnin úthlutað níu milljónum norskra króna til rannsóknarverkefnis sem miðar að því að finna varðveisluaðferð til að bjarga þremur stórkostlegu sleðunum úr Oseberg-fundinum.

Ekki er hægt að vanmeta menningarsögulegt gildi sleðanna. Þeir eru einu varðveittu sleðarnir í heiminum frá víkingaöld og á þeim eru útskurðir sem bera vitni um einstakt handverk og segja okkur mikið um flókinn heim víkinganna.

Við uppgröft Osebergsskipsins árið 1904 fundust sleðarnir mölbrotnaðir og hver þeirra hefur verið settur saman úr allt að 1000 brotum. Álúnsölt voru notuð til að varðveita þá.

Hins vegar kom í ljós með tímanum að þessi aðferð við varðveislu reyndist skaðleg og hefur gert sleðana mjög viðkvæma í dag.

Að auki hafa járnteinar sem halda stykkjunum saman tærst. Þetta hefur leitt til þess að sleðarnir eru aðallega haldnir saman af álúnskánum og ytra lagi af lakki og lími.

Viðurinn er að molna og það er brýnt að finna aðferð til að bjarga þeim.

Markmið fjármögnunarinnar er að finna nýja varðveisluaðferð.

Hæsti forgangur

„Að tryggja menningarverðmæti frá víkingaöld er okkar helsta forgangsverkefni.

Við erum nú að byggja frábært Víkingasafn til að vernda einstaka safneign okkar.

Sem hluti af þessu verðum við að tryggja gripina frá Oseberg.“

Þegar ein mikilvægasta fornleifafundurinn í Noregi er í bráðri hættu á að molna niður, verðum við að bregðast skjótt við.

„Það er einmitt það sem við erum að gera núna,“ sagði Oddmund Hoel (Sp), ráðherra rannsókna og æðri menntunar, í fréttatilkynningu frá norsku ríkisstjórninni.

Minni hlutir úr Oseberg-fundinum eru í endurvarðveisluferli, byggðum á niðurstöðum úr tveimur fyrri rannsóknarfösum, en þessar aðferðir er ekki hægt að nota á stóru og flóknu sleðana.

Í komandi þriðja áfanga mun alþjóðlegt rannsóknanet vinna saman að því að finna lausnir til að varðveita víkingasleðana.

„Þessi fjármögnun mun gera okkur kleift að halda áfram að einbeita okkur að varðveislu þessara frábæru og einstöku funda.

Þetta eru stórkostlegar fréttir,“ sagði Susan Braovac, forvörður við Menningarsögusafnið og rannsóknarstjóri verkefnisins „Saving Oseberg“.

Rannsóknarverkefnið er áætlað yfir 6 ár með heildarkostnað upp á 53 milljónir norskra króna.


Nátengt Efni

Oseberg víkingavagninn!

Þýdd grein og myndir!

Oseberg víkingasleðinn lýsing smáatriða

Frásögn/grein og myndir!


Heimild: www.vikingtidsmuseet.no

Skráði: Friðrik Kjartansson

Þýðendur: Friðrik Kjartansson og Erlendur.is (Miðeind)

Yfirlestur: malfridur.is (Miðeind)

Hestvagn Katrínar miklu #1Hestvagn Katrínar miklu #1

0 Comments

Katrín II

Fræg fyrir „ást“ sína á hestum.

Auðvitað er hún fræg fyrir ýmislegt annað líka, en það er aðallega hestaástin sem fólk hefur áhuga á.

Þetta er ljúffengt hneyksli, náttúrulega hefur fólk áhuga á því.

Heimild: Catherine the Great, Horse Girl – An Equestrian Life

Meistaraverk í vagnasmíði, tók þátt í krýningargöngu Katrínar II árið 1762 og síðar í mörgum ríkisathöfnum við rússneska keisaradóminn.

Elsti vagninn í safninu okkar, barokkvagn Katrínar II keisaraynju frá miðri átjándu öld, snýr aftur á sýningu okkar á keisaradómsvögnum eftir þriggja ára gagngera endurnýjunar í nokkrum þrepum.

Hinn glæsilegi 6 х 2,4 х 2,6 m vagn er uppgerður til upprunalegs glæsileika þökk sé sérfræðiþekkingu Phenomenon-endurreisnar- og rannsóknarsamtakanna og fjárhagsaðstoð frá rússneska menningarmálaráðuneytinu.

Svo umfangsmikil endurgerð er gerð á þessum vagni í fyrsta skipti í meira en hundrað ár.

Fjögurra sæta vagnsframleiðandinn Johann Konrad Bukendahl er úr viði, málmi, bronsi, gleri, leðri, flaueli, silki og ull, með tækni eins og útskurði, steypu, smíði, upphleyptu og gyllingu.

Nýlegt kerfi úr stálfjöðrum, búið til af Bukendahl, veitti þessum stórkostlega stóra vagni af Berlínargerð mjög mjúka fjöðrun, sem gerir hreyfingu hans „jafn mjúka og rólega og kláfflugur“.

Vagninn var geymdur í Court Stable Office-byggingunni í Sankti Pétursborg síðan 1860 og var falinn í State Hermitage í seinni heimsstyrjöldinni.

Safnið var fyrst sýnt í Cameron Gallery of Tsarskoe Selo árið 1971 og hefur síðan verið hluti af Duty Stable-sýningunni síðan 1990.

Tsarskoe Selo-safnið af vögnum státar af átta farartækjum frá tíma Katrínar, þar á meðal tíu sæta sleða, tíu sæta phaeton og barnavagni

Hér hafa keisaralegir fætur stigið á flauelið gegnum aldirnar!

Hér gefur að líta tannhjólin sem gegna hlutverki strekkingar á fjöðruninni þegar þörf er á.

Þægindi farþega voru einnig auðveld með mjúkum bólstruðum sætum, með góðu og stuðningsríku baki og armhvílum, fjaðurpúðum, gormgardínum og armpúðum.

Hægra megin neðan við miðju má sjá hluta fjöðrunarinnar sem þótti nýstárleg 1762.

Heimild: https://tzar.ru/en/news/

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Cutter uppgerður eftir minni #6Cutter uppgerður eftir minni #6

0 Comments

Paul DeLongpre

Ég bjargaði hlutunum úr harðviðar-hestasleðanum mínum er geymslustaðurinn hans var seldur. Meðfylgjandi er mynd af bílakerru með hlutum sem ég bjargaði. Meiðunum virðist fylgja nóg af járnhlutum og fyrri viðum til að komast að því hvernig hann leit út. Þegar kemur að yfirbyggingunni hef ég mun minna tiltækt til að nota fyrirmynd. Ég held að ég sé með aðalharðviðinn réttan úr járnverkingu og harðviðarleifar sem eftir voru en ég get ekki fundið út hvernig fuglafígúran, sem er líka með lítið ryðgaðan járnbút sem hangir við, samlagast aðalgrindinni.

Ég er líka ekki viss um hvernig gólfið er skipulagt og smíðað. Allar myndir sem ég finn eru ekki nógu góðar til að gefa mér hugmyndir ásamt því að ég er ekki viss um gerðina/heiti sleðans þar sem ég hef ekki séð hann í 40 ár. Ég gaf samt út myndina af því sem mér finnst komast næst upprunanum. Allar hugmyndir, eða betri myndir af smáatriðunum eða jafnvel uppflettibók, væri frábær hjálp!

Með fyrir fram þökk. Paul.

Ekki minnst á smíðaár eða tímabil.



Teikning úr bókinni „Horse Drawn Sleighs“, eftir Susan Green. Önnur útgáfa 2003: Teikning af Cutter sem kemst hvað næst á þessum myndunum. Sést fuglahöfuðið (ornimentið), hvernig gengið er frá því, og hvar það er staðsett.




Heimild: Paul DeLongpre Facebook og teiknaðar myndir. Horsed Drawn Sleights, önnur útgáfa; Susan Green.

Þýddi og skráði: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Charles GoodyearCharles Goodyear

0 Comments

Uppfinningamaðurinn sem breytti heiminum en dó snauður og veikur!


„Ekki fer saman gæfa og gjörvileiki.“


Charles Goodyear hætti í skóla 12 ára gamall og hóf störf í vélbúnaðarverslun föður síns í Connecticut.

Hann giftist Ella Clarisse Beecher 23 ára gamall og fljótlega eftir það fluttu þau hjónin til Fíladelfíu þar sem Goodyear opnaði eigin vélbúnaðarverslun.


Goodyear var hæfur kaupmaður en ástríður hans voru efnafræði, efnisfræði og uppfinningar. Seint á tíunda áratugnum varð hann sérstaklega heillaður af því að finna og bæta hagnýta notkun á náttúrulegu gúmmíi (kallað Indlandsgúmmí).

Tilraunir hans myndu breyta heiminum en leið Goodyears til árangurs yrði krefjandi.

Árið 1830, 29 ára gamall, var Goodyear haldinn heilsubresti og gúmmítilraunir hans (sem hann hafði fjármagnað með lántöku) höfðu ekki borið árangur.

Í lok ársins var fyrirtæki hans orðið gjaldþrota og hann var settur í skuldafangelsi. Þetta var grunsamleg byrjun á ferli hans sem vísindamanns og uppfinningamanns.


Helstu vandkvæðin við að finna notkunarmöguleika fyrir náttúrulegt gúmmí voru þau að efnið var óteygjanlegt og ekki endingargott, brotnaði niður og límdist við hitastig.

Goodyear var staðráðinn í að finna efnafræðilega lausn á þessum vandamálum og hóf tilraunir sínar í fangelsinu.

Eftir fjölda mistaka urðu tímamót þegar hann reyndi að hita gúmmíið með brennisteini og öðrum íblöndunarefnum.

Árið 1843 skrifaði hann vini sínum: „Ég hef fundið upp nýja aðferð til að herða gúmmí með brennisteini og hún er jafn betri en gamla aðferðin og malarjárnið er betra en steypujárnið. Ég hef kallað það Vulkansuðu“.


Goodyear sótti um einkaleyfi fyrir gúmmíi með Vulkansuðu 24. febrúar 1844 (sama aðferð er notuð í dag og fyrir 181 ári þegar þetta er uppfært mars 2025).

Einkaleyfið var gefið út fjórum mánuðum síðar. Það er vulkansuðu að þakka að gúmmí er hægt að nota í dekk, skósóla, slöngur og ótalmargt annað. Þetta var eitt mikilvægasta tækniafrek 19. aldar.

Útskýring: ,,Vulcanization“ er ferli þar sem gúmmísameindir eru efnafræðilega tengdar saman með hita og þrýstingi við lífræn/ólífræn efni. Gúmmíið sem er efnafræðilega tengt saman kallast vulkansuða.


Tæpum 40 árum síðar var hjólbarða- og gúmmífyrirtækið Goodyear, sem Frank Seiberling stofnaði í Akron í Ohio, nefnt til heiðurs Charles Goodyear. Hvorki Charles Goodyear né nokkur í fjölskyldu hans tengdust fyrirtækinu.


Sagnfræðingurinn Samuel Eliot Morrison velti fyrir sér afrekum Goodyears og sagði: „Sagan um Goodyear og uppgötvun hans á efnasuðunni er ein sú áhugaverðasta og lærdómsríkasta í sögu vísinda og iðnaðar.“

En eins og hann bætti við: „Þetta er líka epísk saga um þjáningar og sigur mannsins, því líf Goodyears var nánast samfelld barátta gegn fátækt og heilsuleysi.“

Goodyear var sjálfur heimspekingur um að hann hefði ekki náð fjárhagslegum árangri og skrifaði að hann væri ekki tilbúinn að kvarta yfir því að hann hefði plantað og aðrir hefðu safnað ávöxtunum.

Ekki ætti að meta kosti starfsframa í lífinu eingöngu út frá stöðluðum dollurum og krónum, eins og of oft er gert. Maðurinn hefur bara ástæðu til að sjá eftir því þegar hann sáir og enginn uppsker.“


Heimild: A Daly Dose Of History á Facebook

Þýddi og skrásetti: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Olíuflutningavagn #1Olíuflutningavagn #1

0 Comments

Algjörlega upprunalegur!


Upplýsingar eru ekki fyrir hendi en hann er staðsettur í Englandi. Smíðaár er ekki tilgreint.


Vagninn var byggður til að bera á milli 3 og 4 tonn, kannski meira. Það met ég út frá uppbyggingu undirvagnsins ( the gear ). Gengjuteinn/skrúfteinninn með hjólið ofan á vinstra megin í myndinni er til að bremsa og taka bremsurnar af og hefur þurft að vera öflugt, enda sýnist manni það.


Heimild: Myndir fengnar að láni hjá The Antique Carriage Collectors Club Facebook.

Þýðing og skráning Friðrik Kjartansson.

Yfirlestur: malfridur.is

Olíuflutningavagn í Vestur-Virginíu #2

Frásögn/lýsing Myndir!

Lchashen-vagninn, einstaklega vel varðveitt fornt farartækiLchashen-vagninn, einstaklega vel varðveitt fornt farartæki

0 Comments

Ótrúlega vel varðveitt eintak miðað við aldur!

Skrifað af Aleksa Vučković sem segir aðeins af sjáfum sér.

Ég er útgefinn höfundur yfir tíu sögulegra skáldsagna og er sérfræðingur í slavneskum málvísindum.

Ég fylgi ávallt ástríðu minni fyrir skrifum, sögu og bókmenntum og leitast við að skila spennandi og heillandi lestri sem snertir dularfyllstu viðfangsefni sögunnar.

Með margra ára reynslu sem rithöfundur tek ég víðtæka þekkingu mína á sögu, málvísindum og mannfræði og færi hana yfir á ritað form með góðum árangri.


Þegar fornleifafræðingar grafa upp forn svæði standa þeir oft uppi með leifar sem eru úr óforgengilegum hlutum.

Viður, leður, hold, klæði og öll lífræn efni finnast nánast aldrei þar sem þau rotna og hverfa í aldanna rás.

En ef réttu aðstæðurnar eru til staðar og jarðvegurinn hefur rétta efnasamsetningu geta jafnvel þessi lífrænu efni varðveist í mjög langan tíma.

Þökk sé þessu tókst sovéskum fornleifafræðingum að grafa upp Lchashen-vagninn, merkilega fornleif úr fornöld, sem veitir heillandi innsýn í tæknilegar framfarir og menningarlegar venjur frá fyrri tímum


Lchachsen-vagninn og vísbendingar um forna samgöngumáta

Vagninn, sem er frábærlega vel varðveittur, veitir okkur mikilvæga innsýn í hugvit og handverk skapara sinna.

Þessi forngripur varpar ekki aðeins ljósi á þróun samgöngumáta til forna heldur er hann einnig mikilvæg sönnun þegar kemur að því að skilja félags-, efnahags- og menningarlega þætti svæðisins á þeim tíma



Vagninn fannst árið 1956 við uppgröft á Lchashen-grafreitnum við bakka Sevanvatns í Armeníu.

Til að geta vökvað hið víðfeðma Ararat-sléttlendi í nágrenninu þurftu Sovétmenn að tæma hluta vatnsins, lækka yfirborð þess og afhjúpa þannig gríðarstóran sögulegan stað.

Þessi staður er ríkur af fornleifum og hefur gefið af sér fjölda gripa frá brons- og járnöld.

Grafreiturinn, með sínum víðfeðmu grafhaugum og haugfé, veitir heildstæða sýn á forna íbúa svæðisins sem líklega tilheyrðu Lchashen-Metsamor-menningunni.

Meðal mikilvægustu fundanna var Lchashen-vagninn, sem er frá 15.–14. öld f.Kr.

Þessi uppgötvun var afgerandi til að sýna fram á tæknilega getu fólksins sem bjó á þessu svæði á fyrri hluta járnaldar.

Vagninn er talinn vera undur fornrar verkfræði.

Hann er um það bil 2 metrar (6,5 fet) að lengd og er aðallega smíðaður úr eik, með bronsfestingum sem undirstrika málmsmíðakunnáttu smiðanna.

Grind vagnsins er gerð úr sterkum viðarbitum sem eru flókið tengdir saman til að veita styrk og endingu.

Hjólin, sem einnig eru úr viði, eru styrkt með bronshjólnöfum og -gjörðum, sem tryggir að þau þoli álag ferðalaga um ógreiðfært landslag.

Notkun brons, ekki aðeins í hagnýtum tilgangi heldur einnig fyrir skrautelement, bendir til mikillar handverkskunnáttu og skilnings á bæði fagurfræði og notagildi.

Ferðast á ströndum Sevanvatns

Ítarlegar rannsóknir og skönnun benda til þess að hlutar vagnsins hafi verið með flóknum útskurði og skrautlegum þáttum.

Viðaryfirborðið var líklega skreytt með rúmfræðilegum mynstrum og dýramyndum, sem endurspegla listrænan smekk þess tíma og benda til þess að vagninn hafi verið gerður fyrir valdamikinn einstakling, líklega staðbundinn höfðingja.

Þessar skreytingar eru ekki aðeins til skrauts heldur þjóna þær einnig sem menningarlegir vísar og veita innsýn í táknræna og trúarlega trú fornra Armena.

Tilvist slíkrar ítarlegrar listar á hagnýtum hlut eins og vagni bendir til mikilvægis listar og táknmynda í daglegu lífi þeirra.

Uppgötvun Lchashen-vagnsins hefur mikilvægar afleiðingar fyrir skilning okkar á fornum samgöngum og viðskiptum.

Vagnar eins og þessi voru líklega notaðir í ýmsum tilgangi, þar á meðal til að flytja vörur, landbúnaðarafurðir og mögulega jafnvel fólk.

Tilvist svo þróaðs farartækis bendir til þess að á svæðinu hafi þróast net viðskiptaleiða sem auðveldaði skipti á vörum og hugmyndum.

Þetta gefur í skyn ákveðið stig félagslegs og efnahagslegs þroska og skipulags innan samfélagsins.

Auk þessa vagns fundust alls 12 vagnar á svæðinu í mismunandi ástandi varðveislu.

Hæfnin til að búa til endingargóð og nothæf farartæki hefði verið afar mikilvæg fyrir flutninga á vörum og fólki og þannig stuðlað að efnahagslegri og menningarlegri þróun svæðisins.

Notkun brons í hönnun vagnanna undirstrikar málmvinnslugetu samfélagsins og bendir til þess að það hafi haft aðgang að auðlindum og viðskiptanetum sem gerðu því kleift að nálgast og nýta þetta verðmæta efni og mikil færni í trésmíði segir okkur að það hafi kostað margar vinnustundir og mikla fyrirhöfn að smíða eitt slíkt farartæki.

Tíu stórmerkilegar fornmynjar sem fundist hafa í Armeníu!

Varðveitt undir botni Sevan-vatns

Þar sem vagninn fannst innan marka stórs greftrunarsvæðis er talið að hann hafi tilheyrt einstaklingi af hárri stöðu og verið grafinn með honum sem eitthvað til að nota í handanheiminum.

Þannig segir fundurinn okkur einnig eitthvað um greftrunartrú fólksins sem tilheyrði hinu forna Lchashen-Metsamor-menningarsamfélagi.

En án efa er þessi fundur ótrúlega mikilvægur til að hjálpa okkur að öðlast betri skilning á frumtímasögu Armeníu og fólksflutningum Indó-Evrópubúa, sem þessi forna menning tilheyrði líklega.

Enn fremur stuðla smíði vagnsins, skreytingar hans og samhengi innan Lchashen-grafreitsins að betri skilningi á fornum trúarbrögðum og hefðum, sem og tæknilegri getu fornrar menningar.

Höfum við efast um hæfileika sameiginlegra forfeðra okkar?

Heimildir: https://www.ancient-origins.net/ Frásögn Aleksa Vučković. Historic Photographs á Facebook og Phoenix Tour Armenia Facebook myndir og texti undir myndum.

Þýðing og skráning: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is

Öxlablogg!Öxlablogg!

0 Comments

Í árdaga hestdreginna vagna og handvagna var öxulinn eingöngu úr harðvið, helst eik. Endi öxulsins, eða nafið, var svipað og stálöxlar eru í dag, en að auki var það tekið niður að ofan og á ská niður í enda nafsins.

Hvað er „diskun“?

Myndin sýnir „diskun“ á vagnhjólinu sem stendur nákvæmlega ljóðrétt á hlutanum sem er fyrir neðan nafið, en fyrir ofan fer það yfir á gráðurnar sem það er diskað í upphafi.


Það er diskað til að fá meiri styrk í það yfirleitt og til að það beri meiri þunga. Þessi diskun er framkvæmd þegar járngjörðin (the tire) er hituð og snöggkældur utan um það. Þá veldur úrtaka í holunum fyrir pílárunum eða þá skásnið á enda pílárunum því að það fellur í þessar gráður eins og diskur; vegna þess að „veggir“ holunnar eða pílárarnir eru (skornir) hoggnir í þá gráðu sem óskað er eftir.

Á myndunum hér má sjá hvernig það lítur út og er tekinn skái aftan úr píláranum í þessu tilviki. Á ensku kallast það ,,Disch the wheel”.

Ég leyfði mér að færa það yfir á íslensku og kalla þetta „diska“ hjólið. Ég veit að þetta er meira en um öxla en það er ekki hægt að skilja þarna á milli vegna þess að þetta er hannað svona í sömu andrá, gráðan á öxlinum og gráðan á pílárunum í hjólinu.

„Diskun“ var umdeild lengi og nýungar eins og „Patent“ komu fram svo sem uppfinningin að járnflansinum ( The Sarven hub var t.d. ein gerðin kom fram 1857 ) sem klæddist utan um nafið og féll upp á pílárana svo sú styrking varð nóg og ekki þurfti lengur að „diska“ hjólið. T.d. notuðu bílaframleiðendur þennan flans lengi fram eftir 20. öldinni. Smurt er með dýrafitu.


Heimildir: Carriage and Wagon axles bók, útgefin af Safn Ameríku

Þýðandi og skrásetning Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: malfridur.is