Author: Frikki

Endurgerður Fallbyssuvagn frá WaterlooEndurgerður Fallbyssuvagn frá Waterloo

0 Comments

Brittanica about Waterloo




Heimild: Myndir fengið að láni frá: Mike Rowland and Son Master Wheelwrights and Coachbuilders á Facebook

Yfirlestur: yfirlestur.is

Skráði og Þýðing: Friðrik Kjartansson

Charles GoodyearCharles Goodyear

0 Comments

Uppfinningamaðurinn sem breytti heiminum en dó snauður og veikur!


,,Ekki fer saman gæfa og gjörvileiki”


Charles Goodyear hætti í skóla 12 ára gamall og hóf störf í vélbúnaðarverslun föður síns í Connecticut. Hann giftist Ella Clarisse Beecher 23 ára gamall og fljótlega eftir það fluttu þau hjónin til Fíladelfíu þar sem Goodyear opnaði eigin vélbúnaðarverslun.


Goodyear var hæfur kaupmaður en ástríður hans voru efnafræði, efnisfræði og uppfinningar. Seint á tíunda áratugnum varð hann sérstaklega heillaður af því að finna og bæta hagnýta notkun á náttúrulegu gúmmíi (kallað Indlandsgúmmí). Tilraunir hans myndu breyta heiminum en leið Goodyears til árangurs yrði krefjandi.
Árið 1830, 29 ára gamall, var Goodyear haldinn heilsubresti og gúmmítilraunir hans (sem hann hafði fjármagnað með lántöku) höfðu ekki borið árangur. Í lok ársins var fyrirtæki hans orðið gjaldþrota og hann var settur í skuldafangelsi. Þetta var grunsamleg byrjun á ferli hans sem vísindamanns og uppfinningamanns.


Helstu vandkvæðin við að finna notkunarmöguleika fyrir náttúrulegt gúmmí voru þau að efnið var óteygjanlegt og ekki endingargott, brotnaði niður og límdist við hitastig. Goodyear var staðráðinn í að finna efnafræðilega lausn á þessum vandamálum og hóf tilraunir sínar í fangelsinu. Eftir fjölda mistaka urðu tímamót þegar hann reyndi að hita gúmmíið með brennisteini og öðrum íblöndunarefnum. Árið 1843 skrifaði hann vini sínum: „Ég hef fundið upp nýja aðferð til að herða gúmmí með brennisteini og hún er jafn betri en gamla aðferðin og malarjárnið er betra en steypujárnið. Ég hef kallað það Vulkansuðu“.


Goodyear sótti um einkaleyfi fyrir gúmmíi með Vulkansuðu 24. febrúar 1844. (Sama aðferð notuð í dag og fyrir 180 árum). Einkaleyfið var gefið út fjórum mánuðum síðar. Það er vulkansuðu að þakka að gúmmí er hægt að nota í dekk, skósóla, slöngur og ótalmargt annað. Þetta var eitt mikilvægasta tækniafrek 19. aldar.


Útskýring: ,,Vulcanization” er ferli þar sem gúmmísameindir eru efnafræðilega tengdar saman með hita og þrýstingi við lífræn/ólífræn efni. Gúmmíið sem er efnafræðilega tengt saman kallast vulkansuða.


Varð Charles Goodyear þá auðugur af þessum sökum? Því miður nei. Hann hélt áfram að berjast fjárhagslega alla ævi, lenti í deilum við aðra uppfinningamenn um gildi einkaleyfis síns og kom í veg fyrir að hann gæti hagnast á því. Á sama tíma fékk Clarissa, kona hans, berkla og stór hluti tekna fjölskyldunnar fór í lækniskostnað hennar og umfangsmikil ferðalög í leit að lækningu. Clarissa lést árið 1848, 39 ára að aldri, og eftir stóðu sex börn, á aldrinum 4-17 ára.
Goodyear var 54 ára gamall og átti enn í erfiðleikum með að verja einkaleyfi sín og markaðssetja uppfinningu sína. Hann giftist Mary Starr sem var 40 ára gömul (hún hafði ekki verið gift áður) og þau áttu eftir að eignast tvö börn. Hjónabandið var ánægjulegt en Goodyear átti ekki að njóta þess lengi.
Goodyear varð fyrir skaðlegum áhrifum margra ára innöndun af völdum hættulegra efna og veiktist til óbóta á hóteli í New York þann 1. júlí 1860 og lést síðar sama dag. Hann var 59 ára þegar hann lést, auralaus og skuldugur.


Tæpum 40 árum síðar var hjólbarða- og gúmmíi fyrirtækið Goodyear, sem Frank Seiberling stofnaði í Akron í Ohio, nefnt til heiðurs Charles Goodyear. Hvorki Charles Goodyear né nokkur í fjölskyldu hans tengdust fyrirtækinu.


Sagnfræðingurinn Samuel Eliot Morrison velti fyrir sér afrekum Goodyears og sagði: „Sagan um Goodyear og uppgötvun hans á efnasuðunni er ein sú áhugaverðasta og lærdómsríkasta í sögu vísinda og iðnaðar.“ En eins og hann bætti við: „Þetta er líka epísk saga um þjáningar og sigur mannsins, því líf Goodyears var nánast samfelld barátta gegn fátækt og heilsuleysi.“ Goodyear var sjálfur heimspekingur um að hann hefði ekki náð fjárhagslegum árangri og skrifaði að hann væri ekki tilbúinn að kvarta yfir því að hann hefði plantað og aðrir hefðu safnað ávöxtunum. Ekki ætti að meta kosti starfsframa í lífinu eingöngu út frá stöðluðum dollurum og krónum, eins og of oft er gert. Maðurinn hefur bara ástæðu til að sjá eftir því þegar hann sáir og enginn uppsker.“

Heimild: A Daly Dose Of History á Facebook

Þýddi og skrásetti: Friðrik Kjartansson

Yfirlestur: yfirlestur.is

Söluvagn Watkins #6Söluvagn Watkins #6

0 Comments

Sápur og heimilisvörur!


Fundur 3.070 ára vagna og hesta frá Zhou-ættveldinuFundur 3.070 ára vagna og hesta frá Zhou-ættveldinu

0 Comments

Til er saga um orustu af Muye árið 1046 f.Kr., á milli 50.000 hermanna fornu kínversku Zhou ættarinnar og 700.000 frá Shang ættarinnar. Sagan segir að Shang hermennirnir hafi verið svo óánægður með leiðtoga sína að margir hlýddu og börðust en aðrir yfirgáfu Zhou, sem vann orrustuna og sannaði styrk þeirra í norðurhluta Kína.



Fornleifar frá Zhou ættveldinu sem var langlífasta ætt Kína. Vandaður vagn var losaður úr gröf sinni, skreyttir með dreka, koparbjöllum og jaðri, vagn af konunglegum gæðum. Leifar af tveimur hestum með bronshjálma ásamt leirmuni og steináhöldum. Hver veit nema hermaðurinn, sem var þar, hafi tekið þátt í orrustunni um Muye? Hvort sem hann gerði það eða ekki, var hann greinilega sérstaklega heiðraður af fólki sínu eins og sést af auðlegð grafargripanna.



Mikilvægasta uppgötvunin í þessum uppgreftri var K1 vagninn og hestagryfjan. Gryfjan er rétthyrnd skaftgryfja, 7,1m löng frá austri til vesturs, 3m á breidd frá norðri til suðurs og 2,7m djúp, með veggjum sem eru næstum bein. … Í gryfjunni voru tveir vagnar og bein tveggja hesta hvers vagns. Vagnarnir tveir snéru endum saman, með höfuð hestanna beint í austur. Vagn númer eitt … er hágæða með fallegum skreytingum. Vagninn og hestarnir tveir eru í tiltölulega góðu ástandi. Yfirbygging vagnsins er þakinn rauðbrúnu lakki, með íhlutum eins og trébita undir vagninum og hliðarplankarnir skreyttir með rauðlakkaðri afmyndaðri drekahönnun. Krosstré á dráttarskaftinu skreytt með klingjandi bronsbjöllum. Bæði nöf öxulsins eru skreyttir með bronshettum. Framan á vagninum og á hvorri hlið yfirbyggingarinnar eru næstum ferköntuð jaðarstykki. Fyrir utan mikið af skreytingum á andlitum hestanna, ásamt mörgum leður- eða línhestakviðbúnaði skreyttum með bronsi, voru líka tveir bronshjálmar á höfði þeirra.”

Fornleifafræðingar fundu mörg ummerki um daglegt líf í grafreitnum, þar á meðal leirmuni, steináhöld, matreiðslupott og öskuholur. „Þetta sýnir að á þessu grafasvæði var samtíma búseta. Að grafreiturinn og búsetusvæði hafi annaðhvort verið á sama stað eða í nálægð hvort við annað er kannski afleiðing þess að íbúar hafa aðlagast hásléttunni í langan tíma.“ Greinin hjá Archaeology News Network gaf ekki til kynna hvaða ár grafreiturinn var virkur nema til að segja að hann væri af Zhou ættveldis tímabilinu.



Eftir orrustuna af Muye, framdi konungur Shang-fólksins sjálfsmorð með því að loka sig inni í höll og brenndi hana umhverfis sig. Leiðtogar Zhou-ættarinnar, sem stóð frá 1046 f.Kr. til 256 f.Kr. réttlættu landvinninga sína með því að segja að Shang hefði brotið gegn umboði himnaríkis eða brotið af sér með þeim guðum sem ráðandi voru. Alfræðiorðabókin Ancient History á netinu segir að hvert síðari kínverska ættarveldi sem tók við af gömlu, myndi réttlæta nýja reglur með sömu skýringum.



Sumir af mikilvægustu persónum Kína til forna lifðu undir síðari hluta Zhou-ættarinnar, sem var talið tímabil listrænnar og vitsmunalegrar uppljómunar. „Margar af hugmyndunum sem þróuð voru af persónum eins og Laozi eða Lao-Tsu, Confucius, Mencius og Mozi, sem allir bjuggu á Austur-Zhou tímabilinu, myndu móta eðli kínversks samfélags til dagsins í dag,“ segir í alfræðiorðabókinni.



Málverk sem sýnir fæðingu forna kínverska heimspekingsins Laozi, sem sagði „Sá sem þjónar höfðingja manna í sátt við Tao mun ekki leggja heimsveldið undir sig með vopnavaldi. Slík hugsjón er vön að hafa hefnd í lestinni. (Málverk eftir Nyo/ Wikimedia Commons)

Heimild: https://waydaily.com/

Yfirlestur: yfirlestur.is
Þýðing og skrásetning: Friðrik Kjartansson

Quentin Tarantino kvikmyndastaff leysti skort á tilvist póstvagns?Quentin Tarantino kvikmyndastaff leysti skort á tilvist póstvagns?

0 Comments

Emily Glazer skrifaði í Wall Street Journal um tökur ,,The Hatful Eight”!


Skrif Emily Glazer í Wall Street Journal




Í komandi kvikmynd Quentin Tarantino ,,The Hateful Eight” kallaði upphafsatriðið á að vagn færi yfir vætusamt Wyoming-landslag. Fyrir kvikmyndagerðarmennina var þetta vandamálið. Hvar kaupir þú póstvagn?



Einn staður er rétt fyrir utan Letcher í S.D., 171 íbúar, þar sem Doug Hansen rekur 13 manna samsetningarlínu, smíðar og gerir við hestakerrur.

Hans iðn gæti virst lenda á milli skips og bryggju. En í raun er mikill uppgangur í viðskiptum.

Hann ætlar að smíða eða endurgera um 100 hestakerrur á þessu ári og starfar við hlið búsins þar sem hann ólst upp. „Ég var forvitinn um týndu listirnar,“ segir Hansen.

Hanson segir að það taki hann að jafnaði um ár að koma sérsniðnum vagninum til skila og þeir séu á kjörverði eins og lúxusbíll. Þessi 56 ára gamli smiður er þekktur meðal áhugamanna um gamla vestrið, hann nýtur þess að panta í bak og fyrir, sem mun halda honum uppteknum langt fram á árið 2016.

Einn af sköpunarverkum Hansens er að flytja á laugardag á árlegum fundi Berkshire Hathaway í Omaha í Nebraska., þar sem aðdáendur og fjárfestar frá öllum heimshornum munu fagna 50 ára afmæli Berkshire undir stjórn Warren Buffetts. Í sviðsvagninum, sem Wells Fargo & Co., ein stærsta hlutabréfaeign Berkshire, sér um, verða John Stumpf, forstjóri bankans, og Sharon Osberg, brúarfélagi Buffetts. Buffett segist hafa leyst af hólmi sæti sitt í fjórum sætum til að skapa pláss fyrir tvær frænkur sínar sem voru „mjög spenntar“ fyrir tilboðinu.

Hansen er einnig hæstánægður. „Það er mikill heiður að fá að kaupa eitthvað úr verslun frá ökrum Suður-Dakóta,“ segir hann, „og enda í því að vera hápunktur á Wall Street, ef svo má að orði komast.“

Hann segir að Touring Concord-vagn, sem Hansen smíðaði, hafi eitt sinn ferjað Vilhjálm Bretaprins og eiginkonu hans, Kate hertogaynju af Cambridge. Fuji Safari Park í Japan pantaði smáhesatvagn sem hægt var að draga með smáhestum til að flytja börn um hluta garðsins með vestrænu þema.



Milli viðskiptavina Hansens má einnig finna milljarðamæringinn Joe Ricketts sem stofnaði miðlunarfyrirtækið TD Ameritrade. Ricketts bað Hansen um að smíða fyrir sig fjólubláan „sýningarvagn“ sem svipaði til póstvagns. Ricketts sendi honum fjólublátt rúðustrikaða skyrtu sem hann var viss um að myndi gera vagninn sinn glæsilegan á Calgary Stampede, árlegu kanadíska ródeó móti.

Hansen var mótfallinn: Fjólublátt farartæki var ekki sögulega nákvæmt. Ricketts bað litaráðgjafa tískuhússins að skipta sér af og eggaldinliturinn fékk að ráða.

Hansen prófaði sig áfram með liti í marga mánuði. Fjórtán málningarhjúpur gáfu loks viðunandi lit, nálægt eggaldini. „ Þetta var konunglegt,“ segir hann. „ Þetta var ríkt.“

,,The Hateful Eight” Auglýsingabútur myndband!


Vagninn kostaði um 50.000 dollara og virkaði eins og keppnisgripur. Sex hesta keppnisgripurinn vann Calgary Stampede keppnina árin 2010 og 2011.

Ricketts, sem á fjölskylduna Chicago Cubs, segist dreyma um að biðja Hansen um að smíða fyrir sig „matreiðsluvagn“, handhægt eldhús sem kúabændur nota úti á túni, og „hirðavagn“ fyrir gesti næturlangt.

Ricketts, sem á fjölskylduna Chicago Cubs, segist dreyma um að biðja Hansen um að smíða fyrir sig „matreiðsluvagn“, handhægt eldhús sem kúabændur nota úti í auðninni, kúrekavagn (chickwagon), og „fjárhirðavagn“ fyrir gesti næturlangt.

Hansen segir að stundum haldi fólk að hann sé fullur af bulli þegar hann lýsir starfi sínu. Flestir telja að hestvagna iðnaðurinn hafi horfið af plánetunni fyrir meira en hundrað árum, segir hann.

Það hefði kannski horfið úr Suður-Dakóta ef Hansen hefði ekki lært hestamennsku frá afa sínum, leðursmíði frá móður sinni og hvernig á að nota suðu- og trésmíðaverkfærin á búgarðsverkstæði föður síns. „Auðlindir fyrir skapandi iðnaðarmann voru á puttanum á mér,“ segir Hansen.



Um 1970 deildu gamlir menn fréttum af viðgerðum á hjólum hestvagna. Fljótlega bárust fréttir af því að Hansen gæti gert við hestvagna og nágrannar fóru að koma með verkefni. Hann sótti fornverkfæri á flóamarkaði og bjó önnur til þau eftir þörfum. Í fyrstu sagðist hann hafa rukkað um 10 dollara á tímann.

Verk hans seljast nú á hærra verði en nýr Chevy Silverado. Með dæmigerðan hámarkshraða um 12 mílur á klukkustund. Hann er meðal fárra vagnssmíðamanna sem stunda starf sem skilar ánægju og skemmtun.

Jimmy Wilson í Paradise í Texas tók við rekstri tengdaföður síns og er nú í samstarfi við Amish „hjólasmið“ í Montgomery á Indiana. Þeir sérhæfa sig í hefðbundna Concord. „ Kadillakks kagga allra vagnanna“ segir Wilson, en verðmiðinn er allt niður í lága sex stafa tölur.

Wells Fargo er einnig viðskiptavinur, segir Wilson. Fyrirtækið í San Francisco, sem er stærsti banki landsins að markaðshlutdeild, eyðir miklum fjármunum í að hampa sögulegri tengingu vörumerkis síns við bandaríska vestrið. Þar eru 24 eftirlíkingar af vagninum, 16 frumgerðir og 14 verktakar sem stjórna póstvagninum í skrúðgöngum og viðburðum fyrirtækja, segir Beverly Smith, yfirmaður sögu þjónustu Wells Fargo.

Bankinn vill ekki gefa upp hversu miklu hann eyðir í póstvagna sýningar en í fyrra voru þau yfir 800.

Tarantino er annar viðskiptavinur sem hefur verið mjög hátt skrifaður. Eftir að hafa gert fjölda kvikmynda sem spanna glæpi, hrylling og stríð, sneri leikstjórinn sér að kvikmyndum í vestrænum stíl og byrjaði á kvikmyndinni Django Unchained árið 2012.

FyrirThe Hateful Eight“ skoðuðu Tarantino og starfsmenn hans um 20 sviðsmyndir póstvagna hugmynda og komu sér upp líkani sem hann smíðaði og hefur vísunda málað á hliðina, segir Rusty Hendrickson, yfirhandritshöfundur myndarinnar sem The Weinstein Company gerir ráð fyrir að komi út síðar á þessu ári.



Sumum áhafnarmeðlimum fannst blóðrauði vagninn með gulum afskurði „of fallegur“ en hann stóð af sér margra kílómetra torfæru í Telluride í Colo. Stjörnuleikarnir Kurt Russell og Samuel L. Jackson léku í kvikmyndinni.

Tarantino hreifði ekki svip við 90.000 dollara verðmiðanum, segir Hendrickson, og dásamaði póstvagninn.

Þýtt og skráð af Friðrik Kjartansson

Heimild: HANSEN WHEEL AND WAGON SHOP

Milord #3Milord #3

0 Comments

10.000 dollara fyrir þennan gullfallega Milord og hann er vel þess virði!


Vagninn er uppgerður og sá sem það vann var starfi sínu vel vaxinn.


Snyrtileg og fallegt húdd/skermir, vel unninn eins og annað.


Virðulegur



Fallega bólstruð sæti og aðalsætið með gimsteinamunstri sem var algengt


Þessi útfærsla aukasætis er dæmigert fyrir Milrod.


Snyrtilegur og fágaður frá gangur hvar sem litið er á vagninn.



Léttivagna sögubrotLéttivagna sögubrot

0 Comments

Póstvagn að leggja úr hlaði með lögreglufylgd vegna gullflutninga 1908. Heimild: State Library W.A.


John Hampton landstjóri 1863. Dr John Hampton var landstjóri Vestur Ástralíu. Frá 28. febrúar 1862 eða 1862 til nóvember 1868. Myndin tekin snemma miðað við vagnáhugafólk. Áhugaverð fyrir vagnáhugafólk. Fann ekki mynd frá sama myndasmið með hestum. Hesta myndir ekki eins vinsælar? Vestur Ástralía var á þeim tíma með mjög líflega útflutningsverslun með hesta og frábæra hesta.

Mynd eftir Alfred Hawes Stone (1801-1873).

Myndin er varðveitt í ríkisbókasafn W.A. (Vestur Ástralíu)


Farkostir ættvelda Kína til fornaFarkostir ættvelda Kína til forna

0 Comments

Hestvagnar á tímabilinu fyrir Qin ( 221–206 f.Kr. ) voru svolítið frábrugðnir, hafa verið örlítið mismunandi eftir tímabilum. Heildarbyggin var yfirleitt sú sama. Stór tréhjólin voru tvö, tengd með bita sem kalla mætti öxul. Stór tréhluti sem kallaður var vagn (chariot) hvíldi á öxlinum. Karfan/vagninn sat á miðjum ásnum/öxlinum og dráttarbiti og þverslá. Lóðréttir stuttir okar voru á þverpóstinum sem hestarnir tengdust við. Inngönguop er aftan á vagninum og getur vagninn verið búinn regnhlífahlífum, bogagrindum o.s.frv., til notkunar fyrir farþega. Shang Dynasty myndin sýnir nákvæmlega þessa hönnun.


Teikning af vagni frá Qin og eða Shang ættveldunum. (Heimild: Huang Mingchong, “Shang King Wuding’s “Lambergeon”, Historical Studies of Mandarin Shop 1, bls.156)

Frá fundi Vestur-Asía hefur hestvagninn smám saman breiðst út í austur um ýmsar leiðir og loksins komið til Kína. Kínverskir hestvagnar komu fyrst fram í Anyang og seinna hjá Shang-ættinni, með blöndu af einum vagni og tveimur hestum. Ekki bara hestvagnar, líka hestar, vagna- og hestamenn, ökumenn o.s.frv. Allt komið frá graslendissvæðinu í gegnum Taihang-fjöllin til Yinxu.

Lítið eitt seinna lærðu kaupmennirnir af Zhou Xi, iðn og aksturskunnáttu á vagna með fjórum hestum, af nágrönnum sínum í vestri. Fjórir hestar eru vissulega hraðari og úthaldsbetri en tveir og breytingin frá því að stjórna tveimur hestum yfir í að stjórna fjórum hestum gefur líka til kynna töluverða breytingu á aksturstækni. Fjögra hesta vagnarnir eru útsettir fyrir óhöppum og svo hestarnir mundu hreyfa sig í samræmi, þurfti bæði að bæta uppbyggingu vagnsins og þroskaða aksturstækni. Af útkomunni að dæma er ljóst að Zhou fólkið náði góðum tökum á að keyra fjóra hesta. Sigruðu Zhou ekki aðeins her Shang-ættarinnar akandi tveggja hesta vagni, heldur þróaði fjögurra hesta vagninn í sérsniðna, staðlaða samsetningu af farþega og tilheyrandi siðareglur.


Lúxus farartæki þróast innanlands

Á vor- og hausttímabilinu og stríðstímabilinu þróuðu löndin mismunandi stíl vagna til að bregðast við ýmsum hlutverkum. Vagnar hélt áfram að þróast og aðgreina sig.


Fallegur, vígalegur og brynvarinn vagn Jin Hou Su og spjótvagn Zeng Hou Yi

Nokkrar vagna- og hestagryfjur hafa fundist í grafhýsi Marquis af Jin í Shanxi og 48 vagnar og að minnsta kosti 105 hestar hafa verið grafnir upp, sem birtast í hópum með grafhýsi Marquis of Jin og konu hans, sem má vera litið á sem neðanjarðar vagnaskýli Marquis of Jin og konu hans. Vagnarnir sem lagt er í þessum risastóra vagnaskýli eru ekki einsleitir, en mismunandi að stærð og skrauti. Einn vagninn var ekki mikið frábrugðinn venjulegum vögnum hvað varðar uppbyggingu. Allir bronshlutarnir voru einfaldir og léttir án alls skrauts. Aðeins báðar hliðar vagnsins með bakhliðinni voru klæddar snyrtilegum röðum brynjaspjalda úr bronsi. Er talið að þessi vagn hafi verið brynvarinn vagn þegar Marquis af Jin í Shanxi leiddi hermenn sína í orrustu. Til þess að gera farþegum kleift að hafa skýra og opna sýn og rými til að



beita löngum vopnum eins og spjót lensu (ge)ásamt eins konar atgeir o.s.frv. Voru fjórar hliðar vagnsins hæfilega háar til verndunar persónum um boð. Brynju plöturnar voru úr bronsi. Vagnarnir voru klæddir með þeim og þannig hannaðir til að vernda farþeganna eins mikið og hægt var samkvæmt sérákveðinni hönnun vagnsins.

Upplýsingar úr uppgraftarskýrslum: Brons brynju og kræklinga perlu skreyting á nr. 11. Vagna og vagnabraut nr. 2010. Che Ma gryfju í Jin Marquis kirkjugarðinum (Heimild: Shanxi Provincial Institute of Archaeology, School of Archaeology and Museums, Peking University: “Uppgröftarskýrsla nr. 2 Che Ma Pit í Zhao Jin Hou kirkjugarðinum í Norðvestur Shanxi”, Cultural Relics


Ólíkt varnar hönnun Jin Hou brynvarða vagnsins, Er Zeng Hou Yi frá Hubei héraði með búnað með fullan árásarkraft. Vagn með hníf eða spjót á hjól nafinu. Stykkið / spjótið er úr bronsi. Hlutverk þess er að festa hjólið á ás- inn. Stykkið á hjól nafinu er í formi sívalnings hólka sem eru stuttir. Svo stendur spjótið / hnífurinn út úr þessum hólk sem er á- fastur við hann. Fest í hjól miðju. Vegna þess að spjótið / hnífurinn er staðsettur á ysta mögulega stað vagnsins, er líklegast að hann rekast á vagn óvinarins á því augnabliki sem óvinar pílárar og stutt hjólmiðja verða fyrir. Það var jafnvel tilhneiging til að tala vandræði í Qi konungsríkinu. Sagt var að þetta hafi valdið Yanzi forsætisráðherra höfuðverk.


Úr grafhýsi Marquis Yi af Zeng. Uppgrafninn vagn með spjóti / hníf. Lengd 41.4 cm Heimild: Hubei Provincial Museum, “Tomb of Marquis B”, Beijing: Cultural Relics Publishing House, 1989

Vagn með lokaðri yfirbyggingu. Ætlaður til næðis farþega um boð. Brons vagn og hestur nr. 2 í grafhýsi fyrsta Qin-keisarans


Að sjálfsögðu berjast aðalsmennirnir ekki á hverjum degi. En þegar þeir þurfa út að vakta og leika ásamt því að horfa og leika. Þurfa þeir rúmgóðan og þægilegan vagn, með vínskáp og karókí? Og Lúxus barnfóstruvagn til ferðalaga.

Til viðbótar við terracotta stríðsmenn og hesta, hafa tvö sett af brons 1/2 gerðum af vögnum og hestum einnig verið grafin upp vestan við grafhýsið í Qin Shi Huang. Báðar gerðirnar innihalda hestvagn, fjóra hesta sem draga kerru og fígúru sem keyrir vagninn. Fyrir framan vagninn var opinn vagn með regnhlífahlíf og grind til að setja lásbogavél og þar voru titrar, skjöldur o.fl., sem kunna að hafa verið undanfari ferða keisarans. Til viðbótar við terracotta stríðsmenn og hesta, hafa tvö sett af brons 1/2 gerðum af vögnum og hestum einnig verið grafin upp vestan við grafhýsið í Qin Shi Huang. Báðar gerðirnar innihalda hestvagn, ásamt fjórum hestum sem draga vagn og fígúru sem keyrir vagninn. Fyrir framan vagninn var opinn vagn með regnhlífahlíf og grind fyrir að setja lásbogavél og þar var, skjöldur o.fl., sem kunna að hafa verið undanfaravagn á ferðalagi keisarans.


Afturhluti Vagnsins er með þaki og skjóli allan hringinn sem breytir opnum vagni í lokaðan vagn. Gluggop á hvorri hlið yfirbyggingarinnar, sem gerir farþegum kleift að njóta ferska loftsins og útsýnisins fyrir utan vagninn ótruflaður. Ef það er í raun útbreidd útgáfa af Kadillak sem getur falið vopn og skotfæri, þá er það engin furða að hæfileikar Zhang Liang sem járnhamars hafi ekki skilað sér. Sagt er að þegar Liu Bang sá vagnlest Qin Shi Huang fara fram hjá í Xianyang, hafi hann einu sinni andvarpað og sagt: “Eiginmaðurinn ætti að vera svona!” Líklega er Liu Bang líka með vagn elskandi sál í hjarta sínu.



Öfug framleiðsla hafði áhrif á leiðtoga iðnaðar ársins

Þar sem áhrif Austur Zhou ríkjanna náðu út fyrir Central Plains, varð vagninn frá Austur Zhou landshlutanum einnig eitt af táknum Austur Zhou menningarinnar. Breiddist þaðan út til fjarlægra og nærliggjandi svæða. Hafði jafnvel áhrif á graslendisfólkið sem var upphaflega náið hestum. 29 vagnar hafa verið grafnir upp úr kirkjugarði Xirong aðalsmanna stríðsríkjanna í Majiayuan, Gansu héraði, sem er best varðveitta safn vagna- og hesta sem fundist hefur undanfarin ár. Þótt vagnarnir hafi verið mismunandi að formi og stærð voru þeir prýddir af mikilli alúð Sijon aðalsins, svo sem viðargrind og hliðar plötur málaðar með svörtu eða rauðu lakki, málaðar línur eða skraut úr gulli, silfri eða tini með dýrum. Eða flókin geómetrísk form. Hurðirnar ættu einnig að vera klæddar gull- og silfurpappír með mynstrum. Auk vagna eru jafnvel farþegavagnar með hjólin skreytt perlum í ýmsum litum, eða góðmálmplötum með flóknu mynstri til að auka sjónræn áhrif, sem má segja að séu frá toppi til botns, frá toppi til tá, í hvert horn sem er skreytt.


Dýra form svo sem stórhyrndar kindur og tígrisdýr skreytt á vagninum má einnig sjá í ýmsum brons- og gull- og silfurskreytingum í norðhéruðum graslendisins. Sem dæmi má nefna að gullna stórhyrningskindin sem skreytt var á einum vagnanna í gröf nr. 16 í Majiayuan kirkjugarðinum hefur svipaða hönnun og bronsdádýraskraut sem grafið var upp á bökkum Xigou of the Jungger Banner í Innri Mongólíu, bæði sem sýna nákvæmlega fullan og sterkan líkama og útlimi dýrsins, með ýktum hornum sem teygja sig út frá höfðinu sem hangir niður á við. Lögun og skreyting þessara dýra notar mismunandi efni, rými og handverk, sem er hluti af fegurð og lífi fólksins á graslendi og er einnig sameiginleg reynsla þeirra og orðaforða, sem er allt frábrugðinn menningarviðhorfi frá mið graslendis sléttunum.



Þrátt fyrir að vagninn frá graslendissvæðinu sé með framandi í skraut. er hönnun hans ekki mikið frábrugðin vagninum í Central Plains. Sumir vagnarnir eru jafnvel með regnhlífahlífar sem eru sameiginlegir Central Plains vögnum. Með öðrum orðum, kjarnaframleiðslutæknin sem notuð er af vögnum Ma Jiayuan gæti hafa verið fengin frá Central Plains svæðinu eða nágranna þeirra Qin fylki, en á endanum var málverkinu sem graslendishöfðingjarnir hygðust bætt við.

Ekki er ljóst hvort þessir aðalsmenn í Xijon áttu aðra vagna sem smíðaðir eru á staðnum, eða jafnvel hvort þeir gátu farið á hestbak, en sú staðreynd að vagnarnir í Central Plains-stíl voru settir í grafirnar sem hluti af útfararathöfninni bendir til þess að þessir „innfluttu vörur“ hafði einhverja sérstaka merkingu fyrir þá. Það kann að vera vegna þess að vagninn í Central Plains-stíl var mjög sjaldgæfur á svæðinu, svo hann var tákn aðalsvalds og auðs; Það kann líka að vera vegna þess að þessir vagnar í Central Plains-stíl tákna hin fjarlægu Austur-Zhou konungsríki og vagnarnir verða hlutir fyrir eigendurna til að sýna sérstök diplómatísk samskipti sín.


Vandamál sem er það sama í fornöld og nútíma

Í samanburði við vestræna Zhou-ættina lærði Xi á hestvagnatækninni sem Zhou-fólkið notaði til að ,,keyra” kaupmenn af nágrönnum sínum í vestri og afkomendur Zhou-fólksins urðu útflytjendur hestvagnatækni á stríðsríkjunum. Sem bein áhrif hafði á leiðtoga iðnaðar tækni ársins. Þannig að það má sjá að flæði og miðlun upplýsinga, vöru og fólks í allri álfunni í Evrasíu undanfarin sex eða sjö hundruð ár er mun flóknara en við ímynduðum okkur. Frá víðara sjónarhorni, allt frá nýsteinaldarhveiti og bronsöld og hestakerrum, til silkivegar Han-ættarinnar og glóandi bolla af þrúguvíni í Tang-ættinni, hefur Austur-Asía alltaf verið hluti af af hinu mikla neti Evrasíu.

Í harðri alþjóðlegri samkeppni Austur-Zhou-ættarinnar, og jafnvel í Evrasíu-netinu, ef aðalsmenn landanna vilja lengja líf sitt, hvort sem það er diplómatísk tilefni eða hernaðarátök, verða þeir að ná eins miklu forskoti og mögulegt er, og að hafa háþróaðan herafla er lykillinn. Ef þú ræður yfir fullkomnustu tækni, geturðu ekki aðeins unnið raunverulegan bardaga, heldur einnig hrætt andstæðinginn til að forðast stríð, og jafnvel gert þig að markmiði samvinnu. Jafnvel verndað Xi í öðrum löndum, rétt eins og TSMC núna.

Þrátt fyrir að heimurinn sem við lifum í sé mjög frábrugðinn heimi Austur Zhou aðalsins, í ljósi flókinna alþjóðlegra aðstæðna og samkeppni, er það sameiginlegt vandamál fyrir öll lönd í fornöld og nútíma, bæði heima og erlendis . Hestvagn frá fyrri tíð Qin endurómar TSMC á tuttugustu öld á sumum sviðum og svo virðist sem það sé líka tækifæri fyrir okkur að endurskoða þetta tímabil.

Heimildir:

Huang Mingchong, “Shang Wang Wu Ding’s Lamborghini”, Saga Tangerine Shop 1, Taipei: Left Bank Culture, 2020.
Huang Mingchong, “Vitni að tímum bílastríðanna”, vefsíða History Mandarin Store
Wu Xiaoyun, “Bucks, Tigers and Wild Goats on the Mountaintops: The Origin and Transmission of the Grassland Decoration of the Majiayuan Carriage”, Palace Museum Academic Quarterly, Vol. 2016,
Wu Xiaoyun, „Staðan og flutningsmátinn í snemma austur-vesturskiptum: 2000-1200 f.Kr.,“ Palace Museum Academic Quarterly, Vol. 2011,
Wu Xiaoyun, “The Gentleman’s Barbarian Voice: The Significance and Transformation of Luan Ling in Zhou Culture”, í Ritgerðum um fornleifafræði, listir og menningu Shang og Zhou Dynasties, Taipei: Institute of History and Philology, Academia Sinica, nóvember 2013.

Friðrik Kjartansson þýddi og skrásetti

Yfirlestur: Yfirlestur.is

Hjólbörur fyrir Baðmull #1Hjólbörur fyrir Baðmull #1

0 Comments

Það að geta virt fyrir sér hjólbörur síðan í þrælastríðinu eru forréttindi. Finnst ykkur það ekki? Ekki styrktar með járni. Aðeins úr viði!


Bómullar hjólbörur frá tímum borgarastyrjaldarinnar1861 til 1865. Þessi handvagn er alveg úr viði án járn styrkingar. Það var notað í bómullarvörugeymslu í því sem þá var þekktur sem bærinn Cottonport, Ouachita Parish, Louisiana. Cottonport varð síðar West Monroe. Það varð stærsta bómullarhöfnin við Ouachita-fljótið, Gufu knúinn hjólafljótabátur sem hlaðinn var upp í ,,rjáfur” og bómullin var flutt niður til New Orleans. Myndir og texti fengin að láni hjá Randy Breaux eiganda þessa stórkostlega sögulega grips.




Útfararvagn #6Útfararvagn #6

0 Comments

Smíðaður í Svíþjóð. Uppgerður og tilbúinn í útfarirnar.


Holland geymir hann núna en hann er til sölu.

Engar bremsur eru á vagninum og það kemur mér á óvart.


Þessi frágangur en nú með því besta sem maður hefur séð í vagnheimi.

Járnverk allt til fyrirmyndar.


Uppruna skiltið segir að hann er smíðaður í Svíþjóð. Eins segir útdráttur úr kataloginum hér fyrir neðan það sama.

Eins og ég sagði. Fallegt járnverk.

Skreytingar allar og út skurður er líka til fyrirmyndar og er ekki of mikill heldur passlegur fyrir þessa gerð vagna.

Hugsað er fyrir að það geti rignt og snjóað með yfirbreiðslu á Kúsksætið.

Hornsúlurnar er flottar og vel unnar.


Gagn að gólfið rispist ekki við notkun.

Skrautið er ákkúrat nóg. Vagninn ekki ofhlaðinn skrauti.


Skíðin fylgja með til að mæta vetri. Ekki hættir fólk að deyja þótt vetur sé!

Úrtak úr kataloginum. Fyrir þá sem eru lunknir í að lesa!

Til hægri er vagninn á skíðunum sínum.

Park Drag #1Park Drag #1

0 Comments

Heimild: The Antique Carriage Collectors Club Facebook

Park Drag. Upprunninn í Englandi. Smíðaður af Brewster & Co. í New York. Raðnúmer 19786. Teikning númer 4207. Þessi vagn var upphaflega seldur J.H. Shults of NY árið 1893. Mr Shults rak eitt stærsta bakaríið í Brooklyn að nafni John H Shults Bakery Co. Vagninn var keyptur af Robinson fjölskyldunni í Pensilvaníu á uppboði og fór í uppgerð. Hann var endurmálaður í upprunalegum litum eins og upprunaleg teikningin segir. Innréttingunni frá Brewster var haldið upprunalegri. Póstvagninn er seldur með lömpum, 5 dráttar jafnvægisbita, dráttarþverbita, dragskó, regnhlífarkörfu, uppstigs úr innan við hjól, samsettri svipu og fótbrettis lampa framan. Hliðarljósin, stöngin og dragskórinn haf fylgt vagninum frá upphafi. Vagninn var byggður af teikningu númer 4207 (er neðarlega á bls) og ég hef hengt við mynd af þeirri teikningu sem er á skrá hjá Metropolitan Museum of Art í NYC. Carriage Journal til að fá grein eftir Merri Ferrell um teikningu númer 4207 og fleiri framúrskarandi verk, sem hefur verið fest aðeins nokkrum sinnum síðan það var endurreist. Til sölu og verð sé þess óskað.

Fallegra handverk og smíði sér maður valla lengur!

Gæsilega bólstraður að innan með ,,Gimsteinamynstrinu”.

Töluvert ílagt í innréttingunni.

úr eða klukku uppstig fyrir innan hjólið (toeborde wach and Case)

Á teikningunni má sjá: Keðju (drag shoe) sem hangir undir vagninum, látin dragast á eftir vagninum niður brekkur til að halda á móti undanhaldinu. Þaðan kemur líklega nafnið á vagninn ,,Drag”.

Pöntunarseðillinn fyrir farartækinu með fylgihlutum.

Vagninn hans Emils og fjölskyldu í Kattholti?Vagninn hans Emils og fjölskyldu í Kattholti?

0 Comments

Alþýðu vagn smíðaður í Noregi milli 1850. – 1920. Líkist vagninum hans Emil í Kattholti.

Ekki til heimild fyrir árgerð þessa eintaks af alþýðu vagni eða heimilisvagni er smíðaður. Aldurinn er einhver staðar á bilinu 103 til 173 ára. Voru vagnarnir smíðaðir í Noregi á því tímabili. Hér er það sem til er um hann: Kjökkenvogn eða eldhús vagn frá Grimstad. Heimildin sem fyrri eigandi fræddi mig um. Til Íslands kom hann með Herjólfi sem kom frá Noregi úr slipp 1996.


Heillegur og tilbúinn í dekrið sem mér vonandi veitist að fá að fást við. Ekki hefur þótt ástæða til að ,,eyða” í bremsur eða önnur þægindi fyrir alþýðuna. Holt fyrir okkur að sjá fyrir sér ferðalög á þennan máta. Takið eftir hvernig hjólbarðinn er samsettur. Festur saman! Járnvinnan á sætisburðarvirkinu er í senn einfalt, snjallt og langt umfram amerísku útfærsluna sem er seinleg og flókin í smíði en samt fallegri að mínu mati. Sjást vel á aftara sætinu, armhvílunni nabbinn sem heldur yfirbreiðslunni fyrir farþega en oftar en ekki var yfirbreiðslan kinda gæra.

Blessuð jólin koma einu sinni á ári. Skreytum þennan aldursforseta. Vagninum og skapara hans til heiðurs

Járnverkið er bara með ágætum í Eldhúsvagninum. Verður gaman að sand blása og breyta til hins betra.

Myndir af svipuðum eða eins vagni í Noregi


Sést vel hvernig undirhlaupið kemur upp úr gólfinu. Svo eru dráttarkjálkarnir tengdir beint inn á fimmta hjólið í stað þess að á mínum vagni er tengt í fjaðrirnar að framan.

Til Sölu: Ásett verð Ísl kr 242.000


Í Noregi er svipað loftslag og á Íslandi því er gamla góða gæran velkominn þegar kalt er. Sérstakir nabbar eða pinnar eru á armhvílunni á sætunum til að krækja gærunni á svo hún haldist á sínum stað.

Vagn með svipaðri hönnun, yfirbragði er næstum alveg eins. Undantekningin er undirhlaupið fyrir framhjólin í beygju. Framhjólin því stærri. Vagnasmiða í Noregi sem heitir/hét Omnia er skrifuð fyrir þessum og fleirum. Er skapari norska vagnsins fundinn?

Fortíðin er heillandi að mér finnst. Fátæktin var líka mikil. Gæti hugsað mér heim án fátæktar en að öðru leiti eins og um sautjándu og átjándu og nítjándu öldina. Án fátæktar en með als nægtum án spillingar jarðarinnar okkar.

Tréverfæri til vagnasmíða!Tréverfæri til vagnasmíða!

0 Comments

Myndasafn


Tveir verðugir fulltrúar vagnasmíðinnar. Hefillinn til hægri heitir ,,Gyðingaharpa” og hafa verið notaðir í vagnasmíði í það minnsta í byrjun 20 aldarinnar og líklega mikið lengra aftur. Ekki til upplýsingar nema til byrjunar síðustu aldar. ,,Gyðingaharpan” er vel nýtt ekki bara af vagnasmiðum heldur líka af skordýrum sem hefur þótt gott að borða harðvið! (löngu afstaðið) Er til sýnis hjá Hestvagnasetrinu Stokkseyri. Fyrirkomulag skoðunar: hringja í síma: 849-1195 og panta skoðun!

Til samanburðar upprunaleg Gyðingarharpa

Stanhope Pæton #3Stanhope Pæton #3

0 Comments

Stór Stanhope Pæton


Fullkominn fyrir stórt par eða teymi hesta. Upplýsingar um framleiðandan Belvallette Frères – Wikipedia

Virkilega vandaður vagn og járnverkið er vel unnið ásamt málningarvinnunni. Þegar toppurinn er niðri koma aurhlífarnar í ljós þótt hátt séu staðsettar á skerminum.

Smíðaður i Frakklandi en ekkert minnst á smíðaár.

Nafn og staðsetning skaparans

Skoðið bara hversu uppsigið og járnvinnan er nostursleg og vönduð

Útskýringar á nafngiftum Rómverskra vagnaÚtskýringar á nafngiftum Rómverskra vagna

0 Comments

Ýmsir ferðamátar um Róm til forna


Ferðamáti og gerð farartækisVegalengd á dag
(mílur/dagur)
LýsingAðal notkun
Fótgangandi12 – 16Manna fætur.Askonar
Burðarstóll1-3Sex þrælar báru sem nam umhverfis þorpNotað til stuttra ferða.
Hestur30-35Hestur.Flutningur á 1 til 2 manneskjum.
Plaustrum10 – 15Efni tré. Ekki hús. Tvö eða fjögur þykk og sterk hjól. Hliðar eða ekki hliðar. Tveir uxar draga.Þungaflutningar.
Essedum25-30Lítill vagn án topps lokaður að framan, fyrir tvo farþega standandi. Dreginn af einum hesti eða múldýri eða mörgum.Flutningur á manneskjum (líka stundum frakt).
Cisium25-30Topplaus sæti fyrir sitjandi farþega. Tvö hjól. Dregin af einum eða tveimur hestum eða múldýri. Leigu Kúskar.Flutningur á manneskjum
Raeda20-25Topplaus eða klæði. Mörg sæti fyrir fjölda farþega. Fjögur hjól. Dreginn af mörgum Uxum, múldýrum eða hestum. Ekinn af Kúski, Langferðavagnstjóra eða vagnstjóra.Flutningur á manneskjum
Carpentum20-25Bogalaga toppur úr trjáviði. Fjögur hjól. Dreginn af hestum eða múldýrum.Flutningur á einni ríkri manneskju.
Carruca20-25Bogalaga toppur úr trjávið. Fjögur hjól. Hestar og múldýr draga oftast tvö.Flutningur á tveimur ríkum manneskjum
Cursus clabularis20-25Toppur úr klæði. Fjögur hjól. Dregin af Uxum, múldýrum eða hestum.Flutningur á herbúnaði.

Til umhugsunar: Mörkin sem eru tilgreind hér að ofan fara eftir tegund, ástandi og fjölda uxa, hesta, múldýra sem eru notuð hverju sinni; veðri, gerðar landslags og öðrum þáttum. Þetta einungis gróft mat.

Athyglisverðar staðreyndir um rómverska vagna. Ökutækjum var bannað að aka til flestra stórborga Róma og nágrennis á daginn. Rómverskir vagnar voru með járnhjólum og hávaðasamir. Cisium var ígildi leigubíla okkar tíma og Kúskurinn tók fargjaldið. Langferðalög voru vægast sagt lýjandi.

Franskur Coupé #1Franskur Coupé #1

0 Comments

Til sölu í Belgiu í april 2023. Á aðeins kr: 1.850.000


Copé staðsettur nálægt Londerzeel í Belgíu

Þessi Coupé virðist vera upprunalegur ef dæma má af handfangi hurðarinnar og uppstiginu! Þessi mynd upplýsir okkur um franska bogann í fram hornpóstinum sem var sér-Frönsk aðferð í vagnasmíði. Takið eftir að lok er fest neðan í hurðina sem lokar yfir uppstigið og hlífir uppstiginu fyrir drullu og aur á ferðinni.

Engin vafi smíðaður í París. Smíða ár ekki vitað.

Ekki uppgerður heldur vel viðhaldið. Bastkarfan aftan á, kemur vel út og hefur hátt notagildi. Á þessari mynd sjáum við en betur hvernig hlífin yfir uppstiginu er frágengin.

Næs baksvipur en glugginn er í stærra lagi miðað við aðra Copué

Upprunalegir og fallegir lampar. Græni liturinn á vel við þennan virðulega vagn.

Alvöru aðstaða fyrir Kúskinn.